Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia WSA Jolanta Dargas po rozpoznaniu w dniu 13 marca 2012r. na posiedzeniu niejawnym w trybie uproszczonym sprawy ze skargi A. O., P. T., B. W. i Z. W. na bezczynność Prezydenta [...] w przedmiocie rozpatrzenia wniosku o odszkodowanie za nieruchomość 1. zobowiązuje Prezydenta [...] do rozpatrzenia wniosku S. W. i Z.W. z dnia 31 maja 1999 r. o przyznanie odszkodowania za nieruchomość położoną w W. przy ul. [...], hip. "[...]" - w terminie jednego miesiąca od daty doręczenia prawomocnego wyroku wraz z aktami sprawy; 2. stwierdza, że bezczynność miała miejsce z rażącym naruszeniem prawa; 3. zasądza od Prezydenta [...] na rzecz skarżących A. O., P. T., B. W. i Z.W. solidarnie kwotę 100 (sto) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego; 4. zasądza od Prezydenta [...] na rzecz skarżących A. O., P. T., B.W. i Z.W. kwotę po 240 (dwieście czterdzieści) złotych dla każdego z nich tytułem zwrotu kosztów zastępstwa prawnego.
A. O., P. T., B. W. i Z.W. wnieśli do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na bezczynność Prezydenta [...] w przedmiocie rozpatrzenia wniosku S. W. i Z.W. z dnia 31 maja 1999 r. o przyznanie odszkodowania za nieruchomość położoną w W. przy ul. [...], hip. "[...]". W uzasadnieniu skargi wskazali, że nie ulega wątpliwości, iż Prezydent pozostaje w bezczynności w prowadzeniu postępowania zainicjowanego w/w wnioskiem, bowiem do chwili obecnej pomimo toczącego się od czternastu lat postępowania nie są wydane jakiekolwiek rozstrzygnięcia. Jednocześnie mimo upływu wskazanego przez organ terminu załatwienia sprawy do dnia 30 października 2011 r., decyzja w sprawie nadal nie została wydana.
W odpowiedzi na skargę Prezydent [...] wniósł o jej oddalenie wskazując, że pismem z dnia 15 grudnia 2011 r. pełnomocnik stron został poinformowany, iż z uwagi na konieczność uzupełnienia dokumentacji nie było możliwe załatwienie sprawy w terminie określonym w piśmie z dnia 28 lipca 2011 r., tj. do dnia 30 października 2011 r.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie zważył, co następuje:
Sądy administracyjne sprawują kontrolę działalności administracji publicznej pod względem zgodności z prawem. Oznacza to, że w zakresie dokonywanej kontroli Sąd bada, czy organ administracji orzekając w sprawie nie naruszył prawa w stopniu mogącym mieć wpływ na wynik sprawy. Przy czym zgodnie z art. 3 § 2 pkt 8 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z dnia 14 marca 2012 r. poz. 270) kontrola działalności administracji publicznej przez sądy administracyjne obejmuje m.in. orzekanie w sprawach skarg na bezczynność lub przewlekłość postępowania w przypadkach określonych w pkt 1-4a tego artykułu (kończących postępowanie odpowiednim orzeczeniem administracyjnym). Jednakże o dopuszczalności skargi na bezczynność postępowania decyduje, zgodnie z art. 52 § 1 wskazanej ustawy, uprzednie wyczerpanie środków zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym tj. złożenie zażalenia na niezałatwienie sprawy w terminie do organu administracji publicznej wyższego stopnia, a jeżeli nie ma takiego organu - wezwanie do usunięcia naruszenia prawa (art. 37 § 1 kpa). Zatem wyczerpanie przez stronę środków zaskarżenia poprzez np. złożenie zażalenia jest warunkiem formalnym rozpoznania skargi, w związku z czym Sąd rozpoznaje ją bez względu na wynik postępowania zażaleniowego. Jednocześnie stosownie do treści art. 119 pkt 2 powołanej ustawy Prawo o postępowaniu przed sądami sprawa może być rozpoznana w trybie uproszczonym jeżeli strona zgłosi wniosek o skierowanie sprawy do rozpoznania w trybie uproszczonym, a żadna z pozostałych stron w terminie czternastu dni od zawiadomienia o złożeniu wniosku nie zażąda przeprowadzenia rozprawy. Sytuacja taka miała miejsce w przedmiotowej sprawie.
Analiza zebranego w niniejszej sprawie materiału dowodowego wskazuje na całkowitą zasadność skargi. Przy czym na wstępie należy podnieść, że w ocenie Sądu orzekającego, skarżący zadośćuczynili obowiązkowi wyczerpania środków zaskarżenia w postępowaniu administracyjnym, bowiem z akt sprawy, jak i z treści pisma Wojewody [...] z dnia [...] sierpnia 2011 r. nr [...] wynika, iż Wojewoda pismem z dnia [...] czerwca 2002 r. nr [...] rozpoznał zażalenie wniesione przez adwokata J. S. (reprezentującego ówcześnie poprzedników prawnych skarżących tj. S. W. oraz Z. W.) i uznając je za uzasadnione wyznaczył trzymiesięczny termin (liczony od dnia doręczenia niniejszego pisma) na zakończenie postępowania oraz podjęcie stosownego rozstrzygnięcia. Dodatkowo pismem z dnia 12 maja 2011 r. zażalenie na bezczynność organu w sprawie wniosła A. O. Przechodząc zatem do oceny zawartych w skardze zarzutów Sąd zważył, że stosownie do treści art. 35 § 1 kpa organy administracji publicznej obowiązane są załatwiać sprawy bez zbędnej zwłoki. Załatwienie sprawy wymagającej postępowania wyjaśniającego powinno nastąpić nie później niż w ciągu miesiąca, a sprawy szczególnie skomplikowanej nie później niż w ciągu dwóch miesięcy od daty wszczęcia postępowania (art. 35 § 3 kpa). W myśl art. 36 § 1 kpa o każdym przypadku niezałatwienia sprawy w ustawowym terminie określonym w art. 35 kpa organ administracji publicznej obowiązany jest zawiadomić strony, podając przyczyny zwłoki i wskazując nowy termin załatwienia sprawy. Ten sam obowiązek ciąży na organie administracji publicznej również w przypadku zwłoki w załatwieniu sprawy z przyczyn niezależnych od organu (art. 36 § 2 kpa).