Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Wolf- Kalamala, Sędziowie: NSA Bogusław Dauter (sprawozdawca), WSA del. Andrzej Jagiełło, Protokolant Julia Chudzyńska, po rozpoznaniu w dniu 14 marca 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 1 marca 2011 r. sygn. akt I SA/Gd 32/11 w sprawie ze skargi A. C. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z dnia 15 listopada 2010 r. nr [...] w przedmiocie podatku od spadków i darowizn 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Dyrektora Izby Skarbowej w G. na rzecz A. C. kwotę 1800 (słownie: jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
1. Wyrokiem z 1 marca 2011 r., I SA/Gd 32/11,Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku w sprawie ze skargi A. C. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w G. z 15 listopada 2010 r. w przedmiocie podatku od spadków i darowizn uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w S. z 13 sierpnia 2010 r.
2. Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w następującym stanie faktycznym: skarżący złożył do urzędu skarbowego zgłoszenie o nabyciu tytułem darowizny od swojej matki kwoty pieniężnej w wysokości [...] zł. Skarżący wskazał, że powyższa kwota została przekazana przez darczyńcę bezpośrednio na rachunek firmy P. sp. z o.o. z siedzibą w G., (dalej jako: "spółka") tytułem wpłaty na poczet obligacji, co pozwoliło skarżącemu na nabycie określonego prawa majątkowego od spółki. Do zgłoszenia skarżący dołączył umowę darowizny z 23 lipca 2008 r. oraz potwierdzenie przyjęcia przelewu do realizacji z 24 lipca 2008 r., zgodnie z którym matka skarżącego dokonała przelewu środków pieniężnych w kwocie [...] zł na rzecz spółki z oznaczeniem tytułu: wpłata A. C. na poczet obligacji.
Naczelnik urzędu skarbowego decyzją z 13 sierpnia 2010 r. ustalił stronie wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od spadków i darowizn w kwocie [...] zł. W uzasadnieniu organ wskazał, że skarżący nie spełnił warunku, o jakim mowa w dyspozycji art. 4a ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (t.j. Dz.U. z 2009 r. Nr 93 poz.768; dalej jako: "u.p.s.d."), brak bowiem było dowodu przekazania kwoty przedmiotowej darowizny bezpośrednio na rachunek skarżącego albo rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym.
Organ odwoławczy, opowiadając się za wykładnią literalną powoływanego przepisu, podzielił stanowisko organu pierwszej instancji. W ocenie organu, skoro darczyńca przekazał kwotę darowizny na inny rachunek niż rachunek skarżącego to nie został zrealizowany warunek konieczny do zastosowania zwolnienia z podatku określonego w art. 4a ust. 1 u.p.s.d.
3. Podatnik wniósł do WSA w Gdańsku skargę na powyższą decyzję, domagając się jej uchylenia i zasądzenia kosztów postępowania. W uzasadnieniu skarżący wskazał, że zarówno organ pierwszej jak i drugiej instancji naruszył przepisy prawa materialnego w zakresie art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. poprzez jego błędną wykładnię, uwzględniającą wyłącznie literalne brzmienie tego przepisu.
4. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku oceniając zaskarżoną decyzję stwierdził, że skarga jest zasadna.
Sąd pierwszej instancji stwierdził, iż w rozpoznawanej sprawie kluczowe znaczenie ma rozpatrzenie zarzutu naruszenia prawa materialnego i udzielenie odpowiedzi na pytanie, czy organ podatkowy dokonał prawidłowej wykładni dyspozycji art. 4a ust. 1 pkr 2 u.p.s.d.
W swoim wywodzie sąd zaznaczył, że analizując stan prawny mający w sprawie zastosowanie, przyjąć należy, że organ podatkowy dokonał wadliwej wykładni przedmiotowego przepisu prawnego poprzez ograniczenie się w prowadzonej wykładni wyłącznie do wykładni językowej, co powoduje bezpodstawne zawężenie dyspozycji art. 4a ust. 1 pkt 2 u.p.s.d. Sąd podkreślił, że jak wielokrotnie przytaczano w orzecznictwie sądowoadministracyjnym, w przypadku ulg, zwolnień podatkowych czy jakiegokolwiek innego uprzywilejowania wprowadzonego przez ustawodawcę do powszechnego systemu opodatkowania, należy stosować wykładnię ścisłą. Jednak brak jest podstawy do przyjęcia tezy o konieczności stosowania w takim przypadku wykładni zawężającej. Sąd podzielił pogląd, że w danym przypadku wykładnia językowa musi być uzupełniona wnioskami płynącymi z zastosowania innych rodzajów wykładni: historycznej, systemowej, funkcjonalnej, logicznej, a wreszcie - jeśli nie przede wszystkim - celowościowej, która w odniesieniu do indywidualnych spraw uznana jest za najodpowiedniejszą i najlepiej prowadzącą do rozszyfrowania intencji i celów ustawodawcy.