Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Krystyna Nowak (sprawozdawca), Sędzia NSA Antoni Hanusz, Sędzia NSA Aleksandra Wrzesińska - Nowacka, Protokolant Anna Dziewiż - Przychodzeń, po rozpoznaniu w dniu 29 lipca 2008 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 28 czerwca 2007 r. sygn. akt I SA/Wr 196/07 w sprawie ze skargi T. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. z dnia 28 września 2006 r. nr [...] w przedmiocie odmowy zastosowania zwolnienia w podatku rolnym 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) oddala skargę, 3) zasądza od T. K. na rzecz Samorządowego Kolegium Odwoławczego we W. kwotę 490 (słownie: czterysta dziewięćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 28 czerwca 2007 r. sygn. akt I SA/Wr 196/07, wydanym na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a/ ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.). wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu, po rozpoznaniu sprawy T. K., uchylił decyzję Samorządowego Kolegium odwoławczego we W. z 28 września 2006 r. nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję burmistrza Miasta i Gminy J. z 17 lipca 2006 r. w przedmiocie odmowy zastosowania zwolnienia w podatku rolnym.
Z uzasadnienia wyroku wynikało, że T. K. na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w Oławie z 22 sierpnia 2005 r. nabył nieruchomość gruntową o powierzchni 5,10 ha. 12 czerwca 2006 r. złożył wniosek o zwolnienie gruntów z podatku rolnego jako nabytych na powiększenie gospodarstwa rolnego.
Decyzją z 17 lipca 2006 r. organ podatkowy pierwszej instancji odrzucił zwolnienia wskazując, że na podstawie art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym (tekst jedn. Dz.U. z 1993 r. Nr 94, poz. 431 ze zm.) zwolnione zostały grunty przeznaczone na utworzenie nowego gospodarstwa rolnego lub powiększenie już istniejącego do powierzchni nieprzekraczającej 100 ha, będące przedmiotem prawa własności lub prawa użytkowania wieczystego, nabyte w drodze umowy sprzedaży. Podatnik natomiast nabył grunt jw. na mocy postanowienia Sądu, który dokonał przybicia własności nieruchomości nabytej w wyniku licytacji prowadzonej na zasadach określonych w Kodeksie postępowania administracyjnego. Nie został zatem spełniony warunek zastosowania zwolnienia odnoszący się do formy nabycia.
Decyzję tę utrzymał w mocy organ odwoławczy - Samorządowe Kolegium Odwoławcze we W., przywołaną wyżej decyzją z 28 września 2006 r.
W skardze wniesionej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu T. K. wniósł o zmianę decyzji i zastosowanie zwolnienia od podatku rolnego zgodnie ze złożonym przez niego wnioskiem.
Decyzji zarzucił rażące naruszenie prawa poprzez zmianę treści art. 998 k.p.c., na którym opierało się rozstrzygnięcie oraz naruszenie art. 12 ust. 4 ustawy o podatku rolnym poprzez błędną jego wykładnie, niezgodną z art. 32 Konstytucji.
Odpowiadając na skargę Samorządowe Kolegium Odwoławcze wniosło o jej oddalenie.
W ocenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu skarga była zasadna.
Sąd wskazał, że poza sporem było, że grunty nabyte przez skarżącego w drodze licytacji były przedmiotem prawa własności i zostały przeznaczone na powiększenie istniejącego gospodarstwa rolnego, którego powierzchnia, łącznie z gruntem nowo nabytym, nie przekraczała 100 ha.
Jeśli chodziło o sprzedaż w drodze licytacji to Sąd podzielił stanowisko zawarte w wyroku z 8 stycznia 2007 r. sygn. akt I SA/Wr 1471/06 (niepubl.) oraz w wyroku WSA w Białymstoku z 23 sierpnia 2006 r. sygn. akt I SA/Bk 189/06 (niepubl.); odwołał się także do treści pisma Zastępcy Dyrektora Departamentu Podatków lokalnych i Katastru Ministerstwa Finansów z 18 stycznia 2006 r. ("Biuletyn Skarbowy" 2006, nr 1, s. 25). Wskazał, że rozpatrując wniosek podatnika w przedmiocie ulgi podatkowej organy podatkowe dokonały analizy art. 12 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku rolnym wyłącznie przez pryzmat wykładni gramatycznej. Utrwalony zaś został w orzecznictwie sądowoadministracyjnym pogląd, że ograniczenie się wyłącznie do wykładni gramatycznej może prowadzić do niewłaściwego odczytania treści normy prawnej; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 stycznia 1993 r. sygn. akt III ARN 84/92 (OSNC 1993, nr 10, poz. 183), w którym stwierdzono, że wykładnia gramatyczno-słownikowa jest tylko jednym z przyjmowanych powszechnie w rozumieniu prawniczym sposobów wykładni, a wnioski z niej płynące mogą być również często mylące i prowadzić do merytorycznie błędnych, niezgodnych z rzeczywistymi intencjami ustawodawcy, a w końcu również do niesprawiedliwych i krzywdzących stronę rezultatów. Dlatego też musi być ona uzupełniona wnioskami płynącymi z zastosowania innych rodzajów wykładni: systemowej, funkcjonalnej, logicznej, a wreszcie - jeśli nie przede wszystkim wykładni celowościowej, która w odniesieniu do indywidualnych spraw rozstrzyganych w drodze decyzji administracyjnych uznana jest za najodpowiedniejszą i najlepiej prowadząca do rozszyfrowania intencji i celów ustawodawcy.