Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Zbigniew Kmieciak (sprawozdawca), Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Antoni Hanusz, Protokolant Justyna Bluszko-Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 3 kwietnia 2012 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 19 maja 2010 r. sygn. akt III SAB/Wa 13/10 w sprawie ze skargi A. S. na bezczynność Ministra Finansów w przedmiocie skargi na czynności egzekucyjne 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości, 2) umarza postępowanie w sprawie, 3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz A. S. kwotę 280 (słownie: dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Wyrokiem z dnia 19 maja 2010 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, w sprawie o sygn. akt III SAB/Wa 13/10 oddalił skargę A. S. - nazywanego dalej "Skarżącym", na bezczynność Ministra Finansów w przedmiocie skargi na czynności egzekucyjne.
Z uzasadnienia wyroku sądu pierwszej instancji wynika, że Skarżący pismem z dnia 1 lipca 2009 r. wniósł do Ministra Finansów zażalenie na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 23 czerwca 2009 r. w przedmiocie oddalenia skargi na czynności egzekucyjne Naczelnika Urzędu Skarbowego w R. Minister Finansów pismem z dnia 24 sierpnia 2009 r. powiadomił Skarżącego, że w oparciu o art. 36 § 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. nr 98, poz. 1071, z późn. zm.) - powoływanej dalej jako "k.p.a.", wyznaczył nowy termin do załatwienia sprawy, tj. do 31 października 2009 r. Następnie pismem z dnia 30 października ponownie powiadomił Skarżącego o niezałatwieniu sprawy w terminie i wyznaczył nową datę jej załatwienia - 31 grudnia 2009 r. Pismem z dnia 30 grudnia 2009 r. Minister Finansów powiadomił Skarżącego o zawieszeniu przedmiotowego postępowania.
Skarżący wniósł do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy skargę na bezczynność Ministra Finansów, zarzucając mu naruszenie art. 35 § 3 i 4 k.p.a.
Sąd pierwszej instancji w uzasadnieniu wyroku stwierdził, że organ podatkowy nie dopuścił się bezczynności. W ocenie sądu wyjaśnienia udzielone Skarżącemu przez organ podatkowy w wystarczającym stopniu wskazują na zasadność wyznaczenia nowego terminu do załatwienia sprawy. Ponadto powołując się na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 15 maja 2000 r., w sprawie o sygn. akt IV SAB 143/99, sąd zwrócił uwagę, że podjęcie rozstrzygnięcia o zawieszeniu postępowania oznacza, że bezczynność organu ustaje - tym samym sąd nie może uwzględnić skargi.
Pismem z dnia 4 sierpnia 2010 r. Skarżący wniósł skargę kasacyjną, w której powyższemu wyrokowi zarzucił naruszenie art. 35 § 3 k.p.a. poprzez jego błędną wykładnię, wyrażającą się w przyjęciu, że organ drugiej instancji nie jest związany miesięcznym terminem dla rozpatrzenia odwołania. Ponadto zarzucił naruszenie innych przepisów prawa materialnego: art. 36 § 1 k.p.a. i art. 97 § 1 k.p.a. Skarżący postawił także w oparciu o art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. nr 153, poz. 1270 z późn. zm.) - powoływanej dalej jako "P.p.s.a.", w zw. z art. 133 § 1 P.p.s.a., zarzut naruszenia przepisów prawa procesowego.
Skarżący wniósł o: zmianę zaskarżonego wyroku i stwierdzenie, że w przedmiotowym postępowaniu doszło do naruszenia prawa przez organ odwoławczy, względnie o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania; zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
Naczelny Sąd Administracyjny zważył co następuje:
Nie ma najmniejszych wątpliwości co do tego, że w momencie wyrokowania przez sąd administracyjny pierwszej instancji występował stan bezczynności, kwalifikujący do uwzględnienia skargi. Zażalenie Skarżącego z dnia 1 lipca 2009 r. wpłynęło do organu odwoławczego w dniu 17 lipca 2009 r., podczas gdy Minister Finansów powiadomił Skarżącego o niezałatwieniu sprawy w terminie dopiero pismem z dnia 24 sierpnia 2009 r. O bezzasadności wyrażonego przez ten sąd stanowiska świadczy zwłaszcza zamieszczone na ostatniej stronie uzasadnienia wyroku stwierdzenie, iż "O bezczynności organu administracji publicznej możemy mówić, gdy organ w ustalonym terminie nie podjął żadnych czynności w sprawie". Rzecz w tym, iż dla zbadania tej okoliczności przesądzające znacznie ma upływ terminu przewidzianego dla wydania aktu lub podjęcia czynności obliczonego zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa procesowego (terminu załatwienia sprawy), a nie to, czy w toku postępowania właściwy organ wykazał się odpowiednią aktywnością w sensie dokonywania zabiegów i działań, których celem było wypełnienie nałożonego nań finalnego obowiązku.
Jest zarazem faktem bezspornym to, że po wniesieniu skargi kasacyjnej, opatrzonej datą 4 sierpnia 2010 r., doszło do usunięcia stanu bezczynności w wyniku wydania przez Dyrektora Izby Skarbowej w B. postanowienia z dnia 17 sierpnia 2010 r. uznającego za skuteczne doręczenie stronie tytułu wykonawczego, a następnie podjęcia w dniu 20 września 2010 r. zawieszonego postępowania i wydania z upoważnienia Ministra Finansów w dniu 28 października 2010 r. postanowienia uchylającego w całości postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w B. z dnia 23 czerwca 2009 r. i uznającego skargę A. S. za zasadną. Stosownie zaś do uchwały składu siedmiu sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 26 listopada 2008 r., I OPS 6/08 (ONSAiWSA 2009, nr 4, poz. 63), w sytuacji, gdy po wniesieniu skargi na bezczynność organu administracji publicznej organ wyda akt lub dokona czynności, co do których pozostawał w bezczynności, znajduje zastosowanie art. 161 § 1 pkt 3 P.p.s.a. Według art. 188 P.p.s.a. jeżeli nie ma naruszeń przepisów postępowania, które mogły mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a zachodzi jedynie naruszenie prawa materialnego, Naczelny Sąd Administracyjny może uchylić zaskarżone orzeczenie i rozpoznać skargę. Wobec zaś bezprzedmiotowości postępowania w tej sprawie, z mocy art. 161 § 1 pkt 3 w zw. z art. 193 P.p.s.a. orzeczono jak w sentencji. O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 203 pkt 1 i art. 200 w zw. z art. 205 § 2 P.p.s.a.