Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Małgorzata Wolf-Kalamala (sprawozdawca), Sędzia NSA Tomasz Zborzyński, Sędzia WSA del. Paweł Dąbek, Protokolant Joanna Legieć, po rozpoznaniu w dniu 20 września 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 26 stycznia 2016 r. sygn. akt I SA/Gl 1058/15 w sprawie ze skargi A. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w [...] z dnia 21 stycznia 2015 r. nr [...] w przedmiocie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem 26 stycznia 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach (sygn. akt I SA/Gl 1058/15) oddalił skargę A. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Bielsku-Białej w przedmiocie opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi za okres od 1 lipca 2013 r. do 30 czerwca 2014 r.
Stan sprawy Sąd przedstawił w sposób następujący:
Prezydent Miasta [...] decyzją z 26 listopada 2014 r. określił wysokość zobowiązania skarżącego z tytułu opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Organ ustalił, że skarżący jest współwłaścicielem zamieszkanej nieruchomości, prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, złożył informację o sposobie segregacji odpadów komunalnych i nie złożył deklaracji o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi.
Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Bielsku-Białej wspomnianą decyzją utrzymało w mocy decyzję Prezydenta, wskazując na ciążący na skarżącym obowiązek złożenia deklaracji w sprawie gospodarowania odpadami komunalnymi w terminie do 30 kwietnia 2013 r. i ciążący na organie samorządowym obowiązek wydania decyzji określającej wysokość zobowiązania z tego tytułu w przypadku niezłożenia takiej deklaracji. Ponadto stwierdzono, że nieruchomość jest wprawdzie zamieszkała przez cztery osoby, ale skarżący prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, toteż prawidłowo została objęta opłatą w kwocie 38 zł miesięcznie.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach skarżący podniósł, że nie wyznaczono rozprawy w celu zbadania sprawy, nie zbadano, czy materiał dowodowy sprawy zebrano i rozpowszechniano w sposób legalny, czy ustawa z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (Dz. U. z 2013 r., poz. 1399 ze zm., dalej: u.c.p.g.) jest zgodna z Konstytucją i Konwencją o Ochronie Praw Człowieka ze względu na ograniczenie gwarantowanej swobody praw obywatelskich, czy określona decyzją danina jest podatkiem nałożonym na obywateli za to, że zamieszkują daną posesję, niezależnie od tego, czy posiadają odpady do wywozu. Wniosła o zwrócenie się do Trybunału Konstytucyjnego o zbadanie zgodności przepisów u.c.p.g. z Konstytucją, podnosząc, że obywateli pozbawiono możliwości wyboru sposobu gospodarowania odpadami, a także dochodu ze zbierania surowców wtórnych.
Uzasadniając oddalenie skargi na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej" P.p.s.a.) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wskazał, że mimo twierdzeń skarżącego, że nie ma on obowiązku ponoszenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, gdyż samodzielnie je segreguje i zagospodarowuje, obciążenie go tą opłatą było zasadne. Zgodnie bowiem z art. 6h u.c.p.g. właściciele nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, są obowiązani ponosić na rzecz gminy, na terenie której są położone ich nieruchomości, opłatę za gospodarowanie odpadami komunalnymi. Na mocy art. 6i ust. 1 u.c.p.g. obowiązek ponoszenia tej opłaty w przypadku nieruchomości, na których zamieszkują mieszkańcy, powstaje za każdy miesiąc tego zamieszkiwania, a właściciel nieruchomości na mocy art. 6m ust. 1 u.c.p.g. jest obowiązany w terminie 14 dni od dnia zamieszkania pierwszego mieszkańca na danej nieruchomości lub powstania na niej odpadów komunalnych złożyć deklarację o wysokości opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi; w razie niezłożenia takiej deklaracji wysokość opłaty określa się w drodze decyzji (art. 6o u.c.p.g.). Przepisy u.c.p.g. nie przewidują wyjątków, pozwalających na wyłączanie z tego obowiązku niektórych nieruchomości lub ich mieszkańców, więc skoro skarżący wymaganej prawem deklaracji nie złożył, organ administracji publicznej obowiązany był do wydania stosownej decyzji. Obowiązek uiszczenia opłaty wynika z faktu samego zamieszkiwania na określonej nieruchomości i nie wyłącza go zagospodarowanie surowców wtórnych przez zobowiązanego. Trybunał Konstytucyjny w wyroku z dnia 28.11.2013 r. (K 17/12) nie dopatrzył się sprzeczności z Konstytucją tych przepisów u.c.p.g., które stanowiły podstawę prawną skarżonych decyzji oraz stwierdził, że opłata za gospodarowanie odpadami komunalnymi ma charakter daniny publicznej, a więc jest świadczeniem pieniężnym ustalanym jednostronnie, przymusowym, stanowiącym dochód publiczny i podlegającym egzekucji administracyjnej.