Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia: Stefan Babiarz (spr.), , , po rozpoznaniu w dniu 10 stycznia 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 marca 2016 r. sygn. akt III SA/Wa 1302/15 w sprawie ze skargi H. D. na postanowienie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2015 r. nr [...] w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminowi do wniesienia odwołania 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Ministra Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej na rzecz H. D. kwotę 486 (czterysta osiemdziesiąt sześć) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
1. Wyrokiem z dnia 23 marca 2016 r., III SA/Wa 1302/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżone przez H. D.(zwanego dalej skarżącym) postanowienie Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 marca 2015 r. w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminowi do wniesienia odwołania.
Ze stanu sprawy przyjętego przez sąd pierwszej instancji wynika, że decyzja Prezesa Zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych z dnia 19 listopada 2012 r. została doręczona skarżącemu w trybie zastępczym uregulowanym w art. 150 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), dalej: ord. pod. w dniu 29 listopada 2012 r.
2. Postanowieniem z dnia 11 marca 2015 r. organ stwierdził uchybienie terminowi do wniesienia odwołania. Organ wskazał, że termin ten - o którym skarżący został prawidłowo pouczony w decyzji organu I instancji - upłynął w dniu 13 listopada 2012 r. Skarżący odwołanie wniósł dopiero w dniu 14 kwietnia 2014 r.
Postanowieniem z dnia 26 lutego 2015 r. odmówiono skarżącemu przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.
3. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skarżący zarzucił organowi naruszenie:
- art. 163 § 1 w związku z art. 162 § 1 ord. pod. - poprzez niezastosowanie tego przepisu i nieprzywrócenie terminu do wniesienia odwołania;
- art. 162 § 1 ord. pod. - poprzez błędną wykładnię, że skarżący nie uprawdopodobnił faktu uchybienia terminowi do wniesienia odwołania od decyzji bez jego winy;
- art. 165 § 4 w związku z art. 148 § 1 ord. pod. - poprzez błędną wykładnię, gdyż organ nie zbadał, czy postępowanie nie zostało wszczęte wobec braku doręczenia skarżącemu postanowienia o wszczęciu postępowania;
- art. 148 § 1 ord. pod. - poprzez jego nieprawidłową wykładnię, gdyż organ mylnie przyjął, że miejscem zamieszkania skarżącego jest miejsce jego zameldowania;
- art. 150 § 2 w związku z art. 165 § 4 ord. pod. - poprzez jego zastosowanie w przypadku skierowania postanowienia o wszczęciu postępowania na adres niebędący adresem zamieszkania skarżącego, a zatem zastosowanie domniemania doręczenia dla wszystkich pism procesowych kierowanych do skarżącego na adres niebędący adresem jego zamieszkania.
Skarżący podkreślił, że od ponad 24 lat zamieszkuje w Berlinie, a w Polsce przebywa jedynie okazjonalnie. Zaznaczył, że miejsce zamieszkania nie jest równoznaczne z miejscem zameldowania, jak błędnie przyjął organ.
Organ w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko zajęte w zaskarżonym postanowieniu.
3. Sąd pierwszej instancji uwzględnił skargę. Podniósł, że organ użył adresu skarżącego pochodzącego z Centralnej Bazy RCIPESEL. W ocenie organu skuteczność doręczenia wynika zatem z art. 148 § 1 ord. pod.
Sąd zaznaczył, że w aktach sprawy znajduje się jednak oświadczenie skarżącego, poparte zaświadczeniem (wraz ze stosownym tłumaczeniem na język polski) o zameldowaniu od dnia 4 listopada 1991 r. skarżącego oraz jego rodziny w Berlinie. Skarżący był zatem zameldowany w Polsce i w Berlinie.