Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA Anna Dumas, Sędzia del. WSA Andrzej Jagiełło (sprawozdawca), Protokolant Karolina Zarzycka-Ciołkiewicz, po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej E. F. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 21 października 2011 r. sygn. akt I SA/Lu 323/11 w sprawie ze skargi E. F. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Lublinie z dnia 15 marca 2011 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowej oddala skargę kasacyjną.
1.1. Wyrokiem z dnia 21 października 2011 r., sygn. akt I SA/Lu 323/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie oddalił skargę skargi E. F. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w L. z dnia 15 marca 2011 r., nr [...] w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowej.
1.2. Podstawą rozstrzygnięcia był następujący stan faktyczny: zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Skarbowej w L. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. z dnia 10 stycznia 2011 r., znak: [...] w sprawie odmowy umorzenia zaległości w kwocie 8.663 zł wraz z należnymi odsetkami w zryczałtowanym podatku dochodowym z tytułu sprzedaży nieruchomości za 2009 r. Skarżąca nabyła w drodze spadku po rodzicach udział w spółdzielczym własnościowym prawie do lokalu stanowiącego mieszkanie przy ul. [...] w L., który został sprzedany na podstawie aktu notarialnego rep. [...] w dniu 6 lipca 2009 r. za kwotę 220 000 zł. Wartość jej udziału wyniosła 73.333 zł, z czego przychód ze spadku po matce stanowił kwotę 45.833, 13 zł. Skarżąca w dniu 8 listopada 2010 r. wystąpiła z wnioskiem do Naczelnika Urzędu Skarbowego w L. o umorzenie podatku z uwagi na udokumentowane koszty związane z opieką nad matką w czasie choroby w wysokości 46.200 zł, które znacznie przekroczyły kwotę uzyskaną ze spadku. Dodatkowo skarżąca podniosła, że jej sytuacja materialna jest trudna, spłaca kredyt hipoteczny za syna w wysokości 750 zł miesięcznie oraz posiada inne kredyty w bankach [...] oraz [...], a świadczenie emerytalne jej i męża zajął organ egzekucyjny.
Dyrektor Izby Skarbowej nie znalazł podstaw do umorzenia zaległości podatkowej i wyjaśnił, że zgodnie z art. 67a § 1 pkt 3 Ordynacji podatkowej (dalej: Ord. pod.), istnienie przesłanki ważnego interesu podatnika, nie przesądza obowiązku udzielenia ulgi w postaci umorzenia zaległości podatkowej. Podstawą rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie była analiza sytuacji materialnej i osobistej skarżącej w oparciu o materiał dowodowy znajdujący się w aktach sprawy w świetle przesłanek określonych w art. 67a § 1 Ord. pod. Organ stwierdził, iż ważny interes podatnika wymaga zaistnienia nadzwyczajnych okoliczności, zdarzeń obiektywnie niezależnych od jego postawy i zachowania, na które nie mógł mieć wpływu nawet przy dołożeniu szczególnej staranności w danych okolicznościach. Z kolei interes publiczny oznacza, że za zastosowaniem wnioskowanej ulgi musi przemawiać konieczność respektowania wartości wspólnych dla całego społeczeństwa, jak sprawiedliwość, bezpieczeństwo, zaufanie obywateli do organów władzy. Zdaniem organu, skarżąca nie wykazała, iż powodem niezapłacenia podatku były okoliczności nadzwyczajne, spowodowane przyczynami niezależnymi od niej. Nie podjęła bowiem żadnych działań zmierzających do uregulowania przedmiotowej zaległości. Taka postawa nie może być w żaden sposób premiowana. Biorąc pod uwagę zasadę powszechności i równości opodatkowania, organ drugiej instancji nie znalazł podstaw do umorzenia ww. zaległości.
Odnosząc się do wyjaśnień skarżącej, że kwotę uzyskaną ze sprzedaży udziału w przedmiotowej nieruchomości przeznaczyła na spłatę długów bankowych i prywatnych, zaległości w płatności telefonów, zakup węgla, wydatki na opiekę chorej matki, Dyrektor Izby Skarbowej w L. podkreślił, że instytucja umorzenia zaległości podatkowej w trybie decyzji organu podatkowego w indywidualnej sprawie oparta jest na konstrukcji tzw. uznania administracyjnego. Zaznaczył, iż osoby będące w trudnej sytuacji finansowej, materialnej, osobistej nie mogą prowadzić swoich spraw w ten sposób, iż zaspokoją interesy jedynie części wierzycieli - w stanie faktycznym sprawy - instytucji kredytowych, a budżet państwa, czy też organy samorządu terytorialnego będą musiały ponosić koszty pomocy socjalnej w związku z uregulowaniem przez nich zobowiązań innych osób.