Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Stanisław Bogucki, Sędziowie: NSA Jacek Brolik, NSA Krzysztof Winiarski (sprawozdawca), Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 24 października 2013 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej E. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 27 maja 2011 r. sygn. akt I SA/Lu 51/11 w sprawie ze skargi E. M. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. z dnia 19 listopada 2010 r. nr [...] w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowych oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 27 maja 2011 r., sygn. akt I SA/Lu 51/11, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie w sprawie ze skargi E. M. (dalej: strona, skarżący, podatnik) na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w B. w przedmiocie umorzenia zaległości podatkowej, uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Wójta Gminy B.
Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że SKO w B. utrzymało w mocy decyzję Wójta Gminy B. odmawiającą stronie umorzenia zaległości podatkowych w podatku rolnym za lata 1997-2001 w kwocie 89.798,50 zł.
SKO podniosło, że wystąpienie przesłanek art. 67a § 1 pkt 3 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8 poz. 60 ze zm., dalej: Ordynacja podatkowa) nakazuje rozważenie czy i w jakiej części zaległość (odsetki) może być umorzona. Organ zauważył, że pojęcia ważnego interesu podatnika oraz interesu publicznego nie doczekały się wypracowania konkretnej definicji. Prawo posługuje się nimi najczęściej w znaczeniu potocznym lub socjologicznym. Zdaniem SKO, organ pierwszej instancji zapewnił stronie czynne uczestnictwo w postępowaniu, zebrał materiał dowodowy, pozwalający na ustalenie stanu faktycznego w stopniu dostatecznym do jej rozstrzygnięcia i nie przekroczył granic uznania, dochodząc do przekonania, że interes podatnika sprowadza się do wystąpienia z kolejnym wnioskiem o umorzenie zaległości podatkowych. Wiadomo, że skarżący jest właścicielem gospodarstwa rolnego o powierzchni 26,94 ha. Po rozwiązaniu dzierżawy gruntów z AWRSP jego zaległości wobec Skarbu Państwa wynosiły 122.701 zł (bez odsetek za zwłokę). Po zawarciu umowy restrukturyzacyjnej, pozostała do spłacenia kwota 49.800 zł w terminie do 31 października 2008 r. Oznacza to, że strona w ciągu ostatnich dwóch lat uregulowała wobec Agencji dług w kwocie 70.000 zł. Z dokumentów i zaświadczeń z BGŻ wynika, że w okresie od października 2001 r. do stycznia 2004 r. skarżący spłacił zadłużenie w banku w kwocie 140.000 zł. Ponadto w okresie od 2 października 2002 r. do 18 grudnia 2003 r. sprzedał samochody i ciągniki rolnicze za łączną kwotę 41.400 zł. W efekcie wobec AWRSP i BGŻ podatnik uregulował swoje zobowiązania na kwotę ponad 200.000 zł., twierdząc, że środki na sfinansowanie powyższych zadłużeń pochodziły z darowizn od osób bliskich. Skarżący przedłożył kserokopie umów zawartych na łączną kwotę 45.000 zł. Mając na uwadze, że jest to dowód, który pojawił się nagle i kwestia darowizn nie była dotychczas podnoszona w postępowaniach w sprawie umorzenia, toczących się od 1996 r., Kolegium podało w wątpliwość wiarygodność tych dowodów. Pogarszający się stan zdrowia podatnika, jak i sytuacja materialna, nie wykazują większych zmian od kilku lat. Taka sytuacja materialna i te same motywy, podane we wniosku, w odwołaniu, w skardze, były już niejednokrotnie przedmiotem oceny organu pierwszej instancji, Kolegium i sądowej kontroli legalności. Od 1996 r. w tych sprawach wydano 26 decyzji organu pierwszej instancji, 11 decyzji organu odwoławczego, 4 wyroki sądowe. Kolegium wskazało, że dochodami obojga małżonków są świadczenia emerytalne w łącznej kwocie 1.446,55 zł. W interesie skarżącego leży umorzenie zaległości podatkowych. Jednak ochronie prawnej podlega tylko taki interes, który można uznać za ważny, który nie może być zaspokojony bez doraźnej pomocy organu podatkowego. Uzasadniać go mogą sytuacje wyjątkowe, powstałe niezależnie od woli i postępowania podatnika, które powodują znaczne obniżenie zdolności płatniczych podatnika i zagrażają jego egzystencji. Organ nie kwestionuje stanu zdrowia podatnika i ponoszonych wydatków na leki. Zwraca jednak uwagę, że skarżący korzysta ze świadczeń publicznej służby zdrowia. Ustawodawca postanowił część tych wydatków zrekompensować ulgą w podatku dochodowym od osób fizycznych z tytułu wydatków na cele rehabilitacyjne. W wymiarze indywidualnym stan zdrowia jest dla podatnika ważnym interesem, ale przy odniesieniu do interesu publicznego, organ nie dostrzegł powodu, dla którego miałby rezygnować z dochodzenia należności podatkowych zwłaszcza, że w tym samym stanie zdrowia skarżący zdołał zaspokoić innych wierzycieli.