Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Jan Bała (spr.) Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia NSA Andrzej Kuba Protokolant Patrycja Kozłowska po rozpoznaniu w dniu 28 listopada 2013 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej J. J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 lutego 2012 r. sygn. akt VI SA/Wa 2430/11 w sprawie ze skargi J. J. na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu adwokackiego z dnia [...] października 2011 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu adwokackiego 1) uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, 2) zasądza od Komisji Egzaminacyjnej II Stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości do spraw odwołań od wyników egzaminu adwokackiego na rzecz J. J. kwotę 397 (trzysta dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 15 lutego 2012 r., sygn. akt VI SA/Wa 2430/11 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę J. J. (dalej: skarżąca) na uchwałę Komisji Egzaminacyjnej II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości w celu rozpatrzenia odwołań od wyników egzaminu adwokackiego z dnia [...] października 2011 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia wyniku egzaminu adwokackiego.
Sąd I instancji podał, że uchwałą z [...] lipca 2011 r. Komisja Egzaminacyjna do przeprowadzania egzaminu adwokackiego z siedzibą w B. na podstawie art. 78f ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2009 r. Nr 146, poz. 1188 ze zm., dalej p.a.) ustaliła, że skarżąca otrzymała z tego egzaminu ocenę negatywną. Według ocen cząstkowych z części czwartej egzaminu (prawo gospodarcze) obaj egzaminatorzy uznali pracę za niedostateczną. Uznając zachowanie wymagań formalnych pracy jako zgodnych z art. 91 k.s.h., zarzucono naruszenie przepisu art. 91 pkt 2 k.s.h. przez niewskazanie w firmie spółki jej przedmiotu działania. Zarzucono nieokreślenie wartości rzeczywistej udziałów wspólników, obciążenie tylko jednego wspólnika odpowiedzialnością za zobowiązania spółki, brak wskazania czynności przekraczających zwykły zarząd wspólników, uznając jednocześnie, że negatywny wpływ na ocenę miała także mała staranność pracy, chaotyczna numeracja jej podpunktów oraz błędy literowe i stylistyczne. Podniesiono również nieumieszczenie postanowień o ubezpieczeniu wspólników od odpowiedzialności cywilnej, zbędne wskazanie czasu działania spółki, nieoznaczenie rodzaju wkładów wspólników oraz nieprawidłowe postanowienie o możliwości wstąpienia syna jednego ze wspólników do spółki po śmierci jego ojca (wspólnika) z pominięciem warunku z art. 87 w związku z art. 101 k.s.h.
W wyniku odwołania skarżącej, Komisja Egzaminacyjna II stopnia przy Ministrze Sprawiedliwości, po wydaniu opinii przez członka Komisji, zaskarżoną uchwałą utrzymała w mocy uchwałę z [...] lipca 2011 r.
W uzasadnieniu podano, że Komisja zgodziła się ze stanowiskiem skarżącej, że brak postanowienia o ubezpieczeniu wspólników nie mógł uzasadniać oceny negatywnej. Zamieszczenie takiego postanowienia mogłoby natomiast mieć znaczenie przy ewentualnym podwyższeniu oceny. Zasadna była również uwaga o prawidłowym określeniu w umowie wkładów pieniężnych przez podanie kwot.
Komisja nie podzieliła poglądu skarżącej, że wypełniła ona zadanie w zakresie rozszerzenia odpowiedzialności każdego z partnerów za zobowiązania spółki przez wprowadzenie zapisu o braku odpowiedzialności dwóch z trzech partnerów. Prawidłowo również egzaminatorzy zarzucili pracy pominięcie warunku posiadania uprawnień do wykonywania zawodu następcy partnera. Argumentacja skarżącej o możliwości przystąpienia do spółki partnerskiej po spełnieniu dwóch warunków łącznie: zapis w umowie pozwalałby na to przystąpienie z jednoczesnym warunkiem posiadania odpowiednich uprawnień, byłaby zasadna z jednym wszakże zasadniczym zastrzeżeniem, że umowa spółki w sposób niebudzący wątpliwości określałaby przedmiot działalności i zakres obowiązków partnerów. Tymczasem, jak podkreślała Komisja, nawet nazwa spółki nie definiuje jej jako adwokackiej. W związku z tym, w świetle art. 86 § 2 k.s.h., spadkobierca wykonujący inny wolny zawód mógłby, wbrew woli partnerów założycieli, do niej przystąpić. Podana w opracowaniu nazwa spółki określa jedynie przymiot wspólników, a nie charakter spółki, natomiast poczynione założenie o aktualnie wykonywanym zawodzie adwokata przez ewentualnego następcę partnera, nie przesądza, że w chwili przystąpienia będzie nadal zawód ten wykonywał.