Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kuba Sędzia NSA Dorota Dąbek Sędzia NSA Mirosław Trzecki (spr.) Protokolant Dorota Onyśk po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej K.R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 22 listopada 2016 r. sygn. akt I SA/Po 864/16 w sprawie ze skargi K.R. na postanowienie Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu z dnia [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z 22 listopada 2016 r., sygn. akt I SA/Po 864/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę K.R. na postanowienie Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu z [...] marca 2016 r. w przedmiocie odmowy przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.
Sąd I instancji orzekał w następującym stanie sprawy.
Decyzja Naczelnika Urzędu Celnego w Kaliszu z [...] września 2015 r. o nałożeniu na K.R. (dalej: "skarżący", "strona") kary pieniężnej została doręczona na adres zamieszkania strony [...] września 2015 r.
Pismem z [...] listopada 2015 r. skarżący złożył odwołanie od powyższej decyzji wraz z wnioskiem o przywrócenie terminu do jego wniesienia. Pełnomocnik skarżącego podnosił, że decyzja została nieprawidłowo doręczona na adres zamieszkania (pod którym skarżący w tamtym czasie nie zamieszkiwał), a nie na adres prowadzenia działalności gospodarczej. Decyzję odebrała żona skarżącego, z którą pozostawał on w konflikcie. Podano, że decyzja została przekazana stronie [...] listopada 2015 r.
Postanowieniem z [...] marca 2016 r. Dyrektor Izby Celnej w Poznaniu odmówił przywrócenia terminu do wniesienia odwołania.
Organ stwierdził, że skarżący nie zaktualizował adresu zamieszkania, wobec tego adres, na który została wysłana decyzja, był prawidłowy (co wynika z systemu SERCE). Zdaniem organu niedochowanie obowiązku zgłoszenia zmiany miejsca zamieszkania organom podatkowym w całości obciąża podatnika. Za przesłankę wskazującą na brak winy skarżącego nie uznano również tego, że skarżący pozostaje w konflikcie z żoną. Okoliczność ta nie jest bowiem przeszkodą nie do przezwyciężenia. Strona nie uprawdopodobniła więc, że uchybienie terminowi nastąpiło bez jej winy.
WSA w Poznaniu oddalił skargę na powyższe postanowienie, na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.; dalej p.p.s.a.).
Sąd I instancji uznał, że twierdzenie skarżącego o konflikcie z żoną nie ma żadnego znaczenia, gdyż okoliczności tej nie można uznać za przeszkodę nie do przezwyciężenia.
Zdaniem WSA, nie ma znaczenia argumentacja skarżącego, że nie zamieszkuje pod adresem, na który została wysłana decyzja, ponieważ twierdzenie to nie zostało poparte dowodami. Strona nie zaktualizowała adresu zamieszkania, więc organ wysłał decyzję na prawidłowy adres, wynikający z systemu SERCE. Niezgłoszenie miejsca zamieszkania obciąża stronę, a więc nie może przemawiać za przywróceniem terminu do wniesienia odwołania.
Skargę kasacyjną od powyższego wyroku złożył skarżący, wnosząc o jego uchylenie oraz uchylenie postanowienia Dyrektora Izby Celnej w Poznaniu i przywrócenie terminu do wniesienia odwołania, a także o zasądzenie kosztów postępowania według norm przepisanych.
Na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. zarzucił naruszenie przepisów postępowania, które to uchybienie miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie:
a) zasady nakazującej sądom, zgodnie z art. 3 § 1 i 2 p.p.s.a., w ramach kontroli aktów organów administracji, egzekwowanie od organów podatkowych stosowania zasady praworządności (legalności), nakazującej organom podatkowym orzekanie z duchem i literą prawa (art. 8 Konstytucji RP w zw. z art. 120 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa - Dz. U. z 2018 r., poz. 800; dalej "o.p.");