Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kuba Sędzia NSA Dariusz Dudra (spr.) Sędzia del. WSA Andrzej Skoczylas Protokolant Mateusz Rogala po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Głównego Inspektora Transportu Drogowego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 4 grudnia 2013 r. sygn. akt VI SA/Wa 264/13 w sprawie ze skargi P.N. na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego z dnia [...] grudnia 2012 r. nr [...] w przedmiocie kary pieniężnej za przejazd po drodze krajowej bez uiszczenia opłaty elektronicznej oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 4 grudnia 2013 r., sygn. akt VI SA/Wa 264/13 po rozpoznaniu sprawy ze skargi P.N. (dalej: skarżący) na decyzję Głównego Inspektora Transportu Drogowego (dalej: GITD) z dnia [...] grudnia 2012 r. w przedmiocie kary pieniężnej za przejazd po drodze krajowej bez uiszczenia opłaty elektronicznej, uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję z dnia [...] lipca 2012 r., stwierdził, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu i zasądził na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania.
Ze stanu faktycznego sprawy przyjętego przez Sąd I instancji wynika, że w dniu 14 listopada 2011 r. o godzinie 22:30:26 zatrzymany do kontroli samochód ciężarowy marki Star o numerze rejestracyjnym [...], którym kierował skarżący, poruszał się po płatnym odcinku drogi ekspresowej S7, Grójec (z obwodnicą Grójca) - Jedlińsk. Za ten przejazd nie została uiszczona opłata elektroniczna, o której mowa w art. 13 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. Dz. U. z 2007 r. Nr 19, poz. 115 ze zm.), zwanej dalej: u.d.p. Potwierdziły to zapisy ewidencyjne sytemu pod nr [...] z bramownicy o numerze identyfikacyjnym [...], które zostały opatrzone komunikatami wskazującym na brak środków na koncie użytkownika. Na podstawie dowodu rejestracyjnego zatrzymanego pojazdu ustalono, że dopuszczalna masa całkowita (DMC) kontrolowanego pojazdu wynosiła 6900 kg.
W związku z powyższym decyzją z dnia [...] lipca 2012 r., GITD nałożył na skarżącego karę pieniężną w wysokości 3000 zł za wykonywanie przejazdu po drodze wymienionej w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 marca 2011 r. w sprawie dróg krajowych lub ich odcinków, na których pobiera się opłatę elektroniczną oraz wysokości stawek opłaty elektronicznej (Dz. U. z 2011 r., nr 80, poz. 433), zwanego dalej: rozporządzeniem z dnia 22 marca 2011 r., bez uiszczenia opłaty elektronicznej. GITD wskazał, że w związku z tym, że w chwili dokonywanego przejazdu kierujący nie posiadał środków na koncie, opłata nie została pobrana.
GITD po ponownym rozpoznaniu sprawy w wyniku wniosku skarżącego decyzją z dnia [...] grudnia 2012 r. utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] lipca 2012 r. W uzasadnieniu stwierdził, że podstawą wymierzenia kary pieniężnej na podstawie art. 13k ust. 1 u.d.p. było nieuiszczenie opłaty elektronicznej określonej w przepisach ustawy o drogach publicznych na odcinku drogi wymienionym w rozporządzeniu wykonawczym.
WSA w W. po rozpoznaniu skargi złożonej przez skarżącego, uchylił powyższe decyzje GITD na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej: p.p.s.a. Sąd na wstępie omówił szczegółowo zasady wnoszenia opłat elektronicznych i ich rozliczania, a następnie stwierdził, że materiał dowodowy zebrany w sprawie nie przedstawia pełnej sekwencji zdarzeń obrazujących brak uiszczenia opłaty elektronicznej, które pozwoliłyby na jednoznaczne stwierdzenie, czy do realizacji tego obowiązku nie doszło z przyczyn leżących po stronie kierowcy. Sąd powołał się na zasady postępowania administracyjnego wynikające z art. 7 i art. 8 k.p.a. i stwierdził, że organ dokonując ustaleń co do okoliczności stanowiących fakty prawotwórcze nie sprostał określonym w nich wymogom. Sąd za niedostatecznie wyjaśnioną uznał kwestię ilości przejazdów zrealizowanych przez skarżącego w dniu 14 listopada 2011 r. płatnym odcinkiem drogi ekspresowej Grójec - Jedlińsk. W rozpoznawanej sprawie jako wyróżnik przejazdu, za który nałożono karę pieniężną wskazano godzinę 22:30:26. Ostateczną decyzją z dnia [...] października 2012 r. GITD nałożył natomiast na skarżącego karę za przejazd tym samym odcinkiem drogi płatnej w tym samym dniu, zaś wyróżnikiem tego przejazdu była godzina 22:17:32. Decyzja ta została utrzymana w mocy prawomocnym wyrokiem sądu administracyjnego (sygn. akt: VI SA/Wa 2736/12). W takim stanie faktycznym, organ nakładając na skarżącego dwie kary finansowe, jako wyróżnik przejazdów wskazał jedynie na godzinę rejestracji przejazdu przez poszczególne bramownice. Dwa zarejestrowane incydenty dzieli tylko kilka minut różnicy, co zdaniem Sądu oznacza, że nie doszło do zrealizowania dwóch różnych przejazdów po tym samym odcinku drogi płatnej. Wynika to wprost z treści art. 13ha ust. 1 u.d.p. Stosownie do pkt 9 załącznika nr 2 do rozporządzenia z dnia 22 marca 2011 r. opłatę elektroniczną pobiera się na wskazanym odcinku drogi płatnej, przez co należy rozumieć, że opłata ta jest pobierana za przejazd całym odcinkiem tej drogi, przy czym przez określenie opłata za przejazd danym odcinkiem drogi należy rozumieć opłatę naliczoną przez wszystkie bramownice. Będzie to zatem jedna opłata za konkretny odcinek drogi. Zdaniem Sądu I instancji, skoro za przejazd konkretnym odcinkiem drogi jest naliczana jedna opłata elektroniczna, to za brak wniesienia tej opłaty za przejazd tym samym konkretnym odcinkiem drogi w tym samym dniu, może zostać naliczona tylko jedna kara pieniężna w podanej przez przepis art. 13k ust. 1 pkt 1 u.d.p. wysokości. W tych warunkach skarżący mógł zostać ukarany za przejazd wykonany w dniu 14 listopada 2011 r. o godz. 22:17:32 na odcinku drogi ekspresowej Grójec - Jedlińsk, natomiast ukaranie go niejako dodatkowo za kontynuowanie przejazdu tego samego dnia tym samym odcinkiem drogi płatnej o godz. 19:38, tak jakby w istocie o tej godzinie wykonywał odrębny przejazd, naruszało wskazane przepisy, które to naruszenie miało wpływ na wynik sprawy.