Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Marzenna Zielińska Sędzia NSA Zofia Przegalińska Sędzia del. WSA Zbigniew Czarnik (spr.) Protokolant Anna Ważbińska po rozpoznaniu w dniu 21 listopada 2013 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Głównej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 5 kwietnia 2012 r. sygn. akt V SA/Wa 2241/11 w sprawie ze skargi M. M. na orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych z dnia [...] czerwca 2011 r. nr [...] w przedmiocie odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Głównej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych na rzecz M. M. kwotę 120 (sto dwadzieścia) zł tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. (dalej: WSA w W. lub Sąd I instancji) wyrokiem z dnia 5 kwietnia 2012 r., sygn. akt V SA/Wa 2241/11 po rozpoznaniu sprawy ze skargi M. M. na orzeczenie Głównej Komisji Orzekającej w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych (dalej: GKO) z dnia [...] czerwca 2011 r., nr [...] w przedmiocie odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych; uchylił zaskarżone orzeczenie i zasądził od organu na rzecz skarżącego koszty postępowania.
I
Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia.
M. M. jako Zastępca Dyrektora P. O. S. i R. w P. (dalej: Zamawiający) zawarł z M. C. S. sp. z o.o. (dalej: Wykonawca) dwie umowy: z dnia [...] kwietnia i z dnia [...] czerwca 2007 r. w celu modernizacji Stadionu Miejskiego w P. Planując dalsze prace, polegające na wykonaniu projektów wnętrz trybun I, II i III tego stadionu Zamawiający uznał, że wykonanie prac będzie wymagało ingerencji w istniejącą dokumentację projektową sporządzoną przez Wykonawcę, któremu przysługuje ochrona prawno-autorska. Dlatego przyjął, że ze względu na wykonanie wskazanych wyżej umów Wykonawca jest jedynym podmiotem zdolnym do zrealizowania prac i biorąc pod uwagę odpowiedzialność jednego wykonawcy za kompleksowo wykonany projekt, w dniu [...] września 2009 r. udzielił mu zamówienia na wykonanie zamówienia z wolnej ręki na podstawie art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 907 ze zm.), dalej: "p.z.p.".
Orzeczeniem z dnia [...] stycznia 2011 r., sygn. akt [...] Regionalna Komisja Orzekająca w Sprawach o Naruszenie Dyscypliny Finansów Publicznych przy Regionalnej Izbie Obrachunkowej w P. (dalej: RKO) uznała obwinionego M. M. winnym nieumyślnego popełnienia czynu naruszenia dyscypliny finansów publicznych, o którym stanowi art. 17 ust. 1 pkt 2 lit. a) ustawy z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (t.j.: Dz. U. z 2013 r., poz. 168), dalej: u.n.d.f.p., i wymierzyła mu karę upomnienia oraz obciążyła kosztami postępowania. Zdaniem RKO, nawet gdyby potraktować udzielone zamówienie jako zmianę istniejącego utworu, to fakt ten nie uzasadniałby konieczności zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki, ponieważ na podstawie art. 49 ust. 2 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (t.j.: Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.), dalej: "prawo autorskie", istnieje możliwość dokonywania zmian w utworze, jeżeli spowodowane są oczywistą koniecznością i twórca nie miałby słusznej podstawy się im sprzeciwić. Skoro tak, to nie było przeszkód do udzielenia zamówienia w trybie konkurencyjnym, a wybór trybu zamówienia z wolnej ręki naruszył przepisy p.z.p.
Orzeczeniem z dnia [...] czerwca 2011 r. GKO po rozpatrzeniu odwołania, utrzymała w mocy orzeczenie RKO w zakresie przypisania M. M. odpowiedzialności, natomiast uchyliła je w części wymierzenia mu kary upomnienia i odstąpiła od wymierzenia kary. Uzasadniając przyjęte stanowisko GKO podkreśliła, że Zamawiający, udzielając zamówienia na projekt architektury wnętrz trybun oczekiwał nowego projektu architektonicznego dotyczącego wnętrza stadionu, a nie modyfikacji projektów już istniejących. Według jego wyjaśnień, poprzednie projekty miały charakter koncepcyjny, zaś przedmiotem nowej umowy było uszczegółowienie projektów w oparciu o całkowicie odmienne warunki spowodowane koniecznością dostosowania rozbudowy stadionu do wymogów UEFA związanych z organizacją EURO 2012 w Polsce. W ocenie GKO nie istniały żadne przeszkody faktyczne i prawne, aby wykonanie projektów architektury wnętrz trybun nastąpiło zgodnie z zasadą uczciwej konkurencji i równego traktowania wykonawców. Wykorzystanie praw autorskich twórcy poprzednich projektów, jako przesłanki wystarczającej dla zastosowania trybu zamówienia z wolnej ręki w oparciu o art. 67 ust. 1 pkt 1 lit. b) p.z.p. było niezgodne z prawem. Odstępując od wymierzenia obwinionemu kary GKO uwzględniła wyjaśnienia złożone przez niego na rozprawie, nieobecność Kierownika jednostki, którego zastępował w dniu udzielania zamówienia (bez podjęcia wcześniejszej decyzji o wyborze trybu), niekaralność obwinionego, a także okoliczność, że w stanie faktycznym sprawy nie można było wykluczyć zastosowania procedury szczególnej.