Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Mirosław Trzecki Sędzia NSA Dorota Dąbek Sędzia del. WSA Urszula Wilk (spr.) po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2019 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Głównego Inspektora Farmaceutycznego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 listopada 2018 r. sygn. akt VI SA/Wa 1343/18 w sprawie ze skargi Okręgowej Izby Aptekarskiej w A. na postanowienie Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] maja 2018 r., nr [...] w przedmiocie odmowy dopuszczenia do udziału w postępowaniu 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od Głównego Inspektora Farmaceutycznego na rzecz Okręgowej Izby Aptekarskiej w A. 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 15 listopada 2018 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu sprawy ze skargi Okręgowej Izby Aptekarskiej w A. (dalej: Izba, OIA, skarżąca) na postanowienie Głównego Inspektora Farmaceutycznego (dalej: GIF) z [...] maja 2018 r. nr [...] w przedmiocie odmowy dopuszczenia do udziału w postępowaniu na prawach strony, uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie Pomorskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego i zasądził od organu na rzecz skarżącej zwrot kosztów postępowania.
Wyrok ten wydano w następującym stanie sprawy:
Okręgowa Izba Aptekarska w A. wystąpiła o dopuszczenie do udziału w postępowaniu administracyjnym wszczętym na podstawie wniosku B. z o.o. w G. w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej o nazwie "[...]" zlokalizowanej w [...] przy ul. [...].
Pomorski Wojewódzki Inspektor Farmaceutyczny na podstawie art. 31 § 1 pkt 2 i § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2016 r. poz. 23 ze zm.; dalej: k.p.a.) odmówił Izbie dopuszczenia do udziału w tym postępowaniu. Organ I instancji uznał, że nie zostały spełnione przesłanki z art. 31 § 1 k.p.a., zarówno w zakresie dotyczącym celów statutowych organizacji społecznej, jak i posiadania przez nią interesu społecznego w postępowaniu. Ponadto wyjaśnił, że dopuszczenie organizacji społecznej do postępowania na prawach strony i dalszy jej udział w tym postępowaniu nie może służyć jedynie partykularnym interesom samej organizacji społecznej lub jej członków. Musi bowiem odpowiadać wymaganiom racjonalnie pojmowanej kontroli społecznej nad postępowaniem administracyjnym w sprawach indywidualnych i działaniem organów administracyjnych.
Izba wniosła zażalenie na to postanowienie.
Postanowieniem z 14 maja 2018 r. GIF utrzymał zaskarżone postanowienie w mocy na podstawie art. 112 ust. 1 pkt 1 i ust. 3 oraz art. 115 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 6 września 2001 r. - Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z 2016 r. poz. 2142 ze zm.; dalej: p.f.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 144 oraz art. 31 § 1 pkt 2 k.p.a.
Organ odwoławczy przyjął, że cele statutowe OIA nie uzasadniają dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu w przedmiocie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki. Uznał również, że brak jest interesu społecznego przemawiającego za udziałem Izby w postępowaniu.
GIF podnosił, że w zakresie celów statutowych, OIA wskazywała na art. 7 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (Dz.U. z 2014 r. poz. 1429 ze zm.; dalej: u.i.a.). Odwołując się do orzecznictwa organ wskazywał, że tak zdefiniowane cele statutowe Izby uzasadniają udział w postępowaniach dotyczących bezpośrednio wykonywania przez farmaceutów swojego zawodu, zaś postępowanie w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki nie dotyczy wykonywania zawodu farmaceuty, ale zweryfikowania, czy podmiot ubiegający się o zezwolenie spełnia stosowne wymagania.
GIF stanął też na stanowisku, że udział organizacji społecznej w postępowaniu nie może służyć partykularnym interesom samej organizacji społecznej lub jej członków, lecz musi odpowiadać wymaganiom racjonalnie pojmowanej kontroli społecznej nad postępowaniem administracyjnym w sprawach indywidualnych i działaniem w nim organów administracyjnych.