Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Magdalena Bosakirska Sędzia NSA Marzenna Zielińska Sędzia NSA Małgorzata Rysz (spr.) Protokolant Michał Stępkowski po rozpoznaniu w dniu 3 grudnia 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej "D." Sp. jawna w P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 7 lutego 2013 r. sygn. akt V SA/Wa 2603/12 w sprawie ze skargi "D." Sp. jawna w P. na postanowienie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie sprzeciwu wobec czynności kontrolnych postanawia: 1. uchylić zaskarżony wyrok; 2. odrzucić skargę; 3. zwrócić "D." Sp. jawna w P. ze środków budżetowych Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. uiszczony wpis od skargi w wysokości 200 (dwieście) złotych.
Wyrokiem z dnia 7 lutego 2013 r., sygn. akt V SA/Wa 2603/12, Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. oddalił skargę D. Sp. jawna w P. na postanowienie Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] w przedmiocie kontynuowania czynności kontrolnych.
Sąd orzekał w następującym stanie sprawy:
W dniu 9 września 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych wszczął postępowanie kontrolne w stosunku do skarżącej spółki. W dniu 24 listopada 2011 r. skarżąca wniosła sprzeciw na czynności kontrolne, wskazując na naruszenie art. 83 ust. 1 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tj. Dz. U. z 2010 r., Nr 220, poz. 1447 ze zm., dalej jako u.s.d.g.) poprzez przekroczenie okresu kontroli w jednym roku kalendarzowym.
Postanowieniem z dnia [...] listopada 2011 r., ZUS orzekł o kontynuowaniu czynności kontrolnych. Stwierdził, że wykorzystano jedynie 7 dni na kontrolę w dniach od 9 do 15 września 2010 r. oraz w dniach 22 września 2010 r. i 20 grudnia 2010 r. Od dnia 21 grudnia 2010 r. czynności kontrolne nie były prowadzone ze względu na postępowanie sądowe toczące się przez Sądem Rejonowym w P. oraz odmowę okazania kontrolującemu dokumentów przez płatnika.
Orzekając na skutek zażalenia skarżącej Prezes ZUS, działając na podstawie art. 129 § 1 i 3 k.p.a. w zw. z art. 66 ust. 5 oraz art. 92a ustawy z dnia 13 października 1998r. ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. Dz.U. z 2009r. Nr 205 poz. 1585 ze zm.) w zw. z art. 84c ust. 10 u.s.d.g. utrzymał w mocy postanowienie z dnia 28 listopada 2011 r.
Wojewódzki Sad Administracyjny w W. postanowieniem z dnia 11 lipca 2012 r., sygn. akt VII SA/Wa 434/12 odrzucił skargę na powyższe postanowienie Prezesa ZUS, wskazując, że postanowienie to nie kreuje w stosunku do skarżącej żadnych uprawnień lub obowiązków wynikających z przepisów prawa, a więc nie podlega zaskarżeniu na podstawie art. 3 § 2 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej jako p.p.s.a.)
Naczelny Sad Administracyjny po rozpoznaniu skargi kasacyjnej D. Sp. j. uchylił zaskarżone postanowienie WSA, stwierdzając, że postanowienie Prezesa ZUS podlega kognicji sądu administracyjnego. Wskazał, że zostało podjęte w postępowaniu kontrolnym, które jest odrębne od postępowania administracyjnego, zatem nie jest postanowieniem podjętym w postępowaniem administracyjnym. Jest aktem z zakresu administracji publicznej. Administracja publiczna w ujęciu materialnym oznacza działalność, której przedmiotem są zadania i kompetencje w zakresie władzy wykonawczej. Do wspomnianych zadań i kompetencji należy niewątpliwie zaliczyć kontrolę wykonywaną przez władzę wykonawczą wobec podmiotów spoza aparatu administracyjnego. Postanowienie zostało też skierowane do konkretnego indywidualnego podmiotu - D. I.M., A.P. i Wspólnicy Spółka jawna w P., który w żadnym zakresie nie jest podporządkowany organizacyjnie organom wydającym postanowienie. W tym stanie rzeczy Sąd I instancji błędnie uznał, że zaskarżone postanowienie nie podlega kognicji sąd administracyjnego.