Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Gabriela Jyż Sędzia NSA Joanna Kabat- Rembelska Sędzia del. WSA Zbigniew Czarnik (spr.) Protokolant Konrad Piasecki po rozpoznaniu w dniu 11 marca 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej D. R.-P. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 4 września 2012 r. sygn. akt VI SA/Wa 976/12 w sprawie ze skargi D. R.-P. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] marca 2012 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. (dalej: WSA w W. lub Sąd I instancji) wyrokiem z dnia 4 września 2012 r., sygn. akt VI SA/Wa 976/12 oddalił skargę D. R.-P. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: Prezes NFZ) z dnia [...] marca 2012 r., nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej.
Sąd I instancji wskazał, że w sierpniu 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w K. Inspektorat K. - K. (dalej: ZUS) wystąpił do Dyrektora [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej: Dyrektor NFZ) z wnioskiem o rozstrzygnięcie obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego z tytułu prowadzenia przez skarżącą pozarolniczej działalności gospodarczej. Podał, że skarżąca nie dokonała zgłoszenia do ubezpieczenia od dnia 1 listopada 1999 r., a w okresie tym posiadała inne tytuły do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.
Decyzją z decyzją z dnia [...] października 2010 r., nr [...] Dyrektor NFZ stwierdził, że skarżąca podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresach od 1 listopada 1999 r. do 31 marca 2001 r. oraz od 1 kwietnia 2001 r. do 15 listopada 2009 r. Po rozpatrzeniu odwołania skarżącej, decyzją z dnia [...] grudnia 2010 r., nr [...] Prezes NFZ utrzymał zaskarżoną decyzję w mocy. Od niej D. R.-P. wniosła skargę do WSA w W. Sąd wyrokiem z dnia 15 czerwca 2011 r., sygn. akt VI SA//Wa 280/11 uchylił obie wymienione decyzje, które ze względu na wadliwie sporządzone uzasadnienie nie poddawały się kontroli. Przy ponownym rozpatrywaniu sprawy Sąd polecił organom uwzględnienie wszystkich zgromadzonych dowodów i odniesienie się do wszystkich okoliczności faktycznych.
W ponownie prowadzonym postępowaniu decyzją z dnia [...] grudnia 2011 r., nr [...] Dyrektor NFZ stwierdził, że skarżąca podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w okresach: od 1 listopada 1999 r. do 31 marca 2001 r. (wpis do ewidencji działalności gospodarczej pod nr [...]) oraz od 1 kwietnia 2001 r. do 15 listopada 2009 r. (wpis do ewidencji pod nr [...]).
Organ I instancji ustalił, że strona posiadała dwa wpisy do ewidencji, jeden jako działalność prowadzona w formie spółki cywilnej, drugi działalności jednoosobowej, nie dokonując jednak zgłoszenia do ubezpieczeń. Od 18 sierpnia 2008 r. podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu uprawnień do świadczenia emerytalnego. W okresie objętym decyzją do kwestii tych znajdowały zastosowanie trzy kolejne ustawy: do 31 marca 2003 r. ustawa z dnia 6 lutego 1997 r. o powszechnym ubezpieczeniu zdrowotnym (Dz. U. Nr 28, poz. 153 ze zm.), dalej: u.p.u.z., do 30 września 2004 r. ustawa z dnia 23 stycznia 2003 r. o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia (Dz. U. Nr 45, poz. 391 ze zm.), dalej: u.p.u. NFZ oraz ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (t.j: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.), dalej: u.ś.o.z. Zgodnie z ich postanowieniami obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegały osoby spełniające warunki do objęcia ubezpieczeniami społecznymi lub ubezpieczeniem społecznym rolników, które były osobami prowadzącymi działalność pozarolniczą lub osobami z nimi współpracującymi, przy czym od 20 września 2008 r. z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności gospodarczej na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej; wcześniej zawieszenie takie było jedynie stanem faktycznym, a nie prawnym. Z przepisów art. 69 ust. 1 u.ś.o.z., art. 12 ust. 1 u.p.z. NFZ oraz art. 11 ust. 1 u.p.u.z. wynikało, że obowiązek ubezpieczenia powstaje i wygasa w terminach określonych w przepisach o ubezpieczeniach społecznych. Stosownie zatem do art. 13 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j.: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.), dalej: u.s.u.s. obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu, rentowemu, chorobowemu, wypadkowemu podlegają osoby prowadzące działalność gospodarczą od dnia jej rozpoczęcia do dnia zaprzestania wykonywania.