Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kuba Sędzia NSA Cezary Pryca Sędzia del. WSA Andrzej Skoczylas (spr.) Protokolant Jerzy Stelmaszuk po rozpoznaniu w dniu 19 marca 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Głównego Inspektora Farmaceutycznego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 20 września 2013 r. sygn. akt VI SA/Wa 712/13 w sprawie ze skargi Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we W. na postanowienie Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] stycznia [...] r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania administracyjnego w sprawie prowadzenia reklamy apteki ogólnodostępnej 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Głównego Inspektora Farmaceutycznego na rzecz Dolnośląskiej Izby Aptekarskiej we W. 197 (sto dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 20 września 2013 r., sygn. akt VI SA/Wa 712/13 (dalej wyrok z 20 września 2013 r.) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej WSA albo sąd I instancji) w pkt 1 uchylił postanowienie Głównego Inspektora Farmaceutycznego (dalej GIF albo organ II instancji) z dnia [...] stycznia 2013 r., nr [...] (dalej postanowienie z [...] stycznia 2013 r.) oraz utrzymane nim w mocy postanowienie Dolnośląskiego Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego (dalej DWIF albo organ I instancji) we W. z dnia [...] listopada 2012 r., nr [...] (dalej postanowienie z [...] listopada 2012 r.), stwierdzając w pkt 2 wyroku, że uchylone postanowienia nie podlegają wykonaniu.
Przedstawiając w uzasadnieniu dotychczasowy przebieg postępowania w sprawie sąd I instancji wskazał, że Dolnośląska Izba Aptekarska we W. (dalej DIA, wnioskodawczyni albo skarżąca) podaniem z [...] lipca 2012 r. wniosła o wszczęcie postępowania administracyjnego w sprawie o zaprzestanie prowadzenia reklamy apteki ogólnodostępnej o nazwie "E.", położonej w K. G. oraz reklamy jej działalności. Jako podstawę swojego żądania wnioskodawczyni wskazała art. 5 § 2 pkt 5 w zw. z art. 31 § 1 pkt 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t.j. Dz.U. 2013, poz. 267 ze zm., dalej k.p.a.) w zw. z art. 29 pkt 1, art. 1, art. 7 ust. 1 pkt 1, pkt 5-6 i pkt 9 oraz ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia 19 kwietnia 1991 r. o Izbach Aptekarskich (t.j. Dz.U 2008 r., nr 136, poz. 856 ze zm., dalej u.i.a.), art. 94a ust. 1-4, art. 108 ust. 4 pkt 7 lit. b oraz art. 129b ust. 2 ustawy z 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (t.j. Dz.U. 2008 r., nr 45, poz. 271 ze zm., dalej p.f.).
DWIF odmawiając postanowieniem z [...] listopada 2012 r. wszczęcia postępowania stwierdził, że organizacja społeczna musi wykazać, że wszczęcie postępowania jest uzasadnione celami statutowymi organizacji oraz że przemawia za tym interes społeczny. Zdaniem organu I instancji w sprawie nie została spełniona żadna z przesłanek przemawiających za wszczęciem na wniosek skarżącej - organizacji społecznej, postępowania, tj. istnienie interesu społecznego i celów statutowych organizacji. Nadto organ podniósł, że w ramach swoich kompetencji zbada otrzymane od skarżącej materiały, dotyczące reklamy i działalności ww. apteki w zakresie zgodności z art. 94a p.f.
Stanowisko organu I instancji zostało podzielone przez GIF, który w postanowieniu z [...] stycznia 2013 r., zapadłym na skutek rozpatrzenia zażalenia wnioskodawczyni od rozstrzygnięcia z [...] listopada 2012 r. podkreślił, że skarżąca nie wykazała konkretnego interesu społecznego, a jedynie wyraziła generalne przekonanie, że należy przestrzegać obowiązujących przepisów prawa. Taka konstatacja, w ocenie organu jest niewystarczająca do żądania wszczęcia postępowania. Jednocześnie GIF wyjaśnił, że nie poddaje w wątpliwość potrzeby zakazu reklamy aptek i w pełni popiera stanowisko wyrażone przez skarżącą. GIF zauważył ponadto, że skarżąca w istocie nie kieruje się tylko i wyłącznie interesem pacjenta lecz także chęcią ochrony członków samorządu, prowadzących apteki. Organ wyjaśnił, że skarżąca to zrzeszenie farmaceutów, wykonujących zawód na określonym terenie, nierzadko prowadzących własne apteki. Wszczęcie postępowania, a następnie dopuszczenie skarżącej do tego postępowania spowoduje, że korzystając z praw przysługujących stronie, będzie miała ona dostęp do dokumentów, dotyczących działalności gospodarczej podmiotu prowadzącego aptekę.