Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Sieńczyło-Chlabicz Sędzia NSA Andrzej Skoczylas (spr.) Sędzia del. WSA Marek Sachajko Protokolant Ilona Szczepańska po rozpoznaniu w dniu 10 maja 2017 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 18 czerwca 2015 r. sygn. akt V SA/Wa 937/15 w sprawie ze skargi S. Spółki jawnej na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie sprzeciwu na czynności kontrolne 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. odrzuca skargę; 3. odstępuje od zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego w całości; 4. nakazuje zwrócić S. Spółce jawnej z kasy Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie 200 (słownie: dwieście) złotych wpisu uiszczonego od skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 18 czerwca 2015 r., sygn. akt V SA/Wa 937/15, po rozpoznaniu skargi S. Sp. j. na decyzję Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Warszawie z dnia [...] grudnia 2014 r., odmawiającą wszczęcia postępowania w sprawie rozpatrzenia sprzeciwu, 1/ stwierdził nieważność zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji z dnia [...] listopada 2014 r. oraz 2/ zasądził na rzecz skarżącego zwrot kosztów postępowania sądowego.
I
Z uzasadnienia wyroku wynika, że Sąd I instancji przyjął za podstawę rozstrzygnięcia następujące ustalenia.
W dniu [...] października 2014 r. Oddział ZUS w P. wszczął kontrolę u płatnika składek S. Spółki jawnej.
Pismem z dnia [...] października 2014 r. spółka wniosła sprzeciw na wykonywanie czynności kontrolnych przez inspektorów ZUS, którzy za pośrednictwem poczty wysyłali do świadków wezwania do złożenia zeznań w formie korespondencyjnej. O fakcie tym spółka dowiedziała się w dniu [...] października 2014 r.
Decyzją z dnia [...] października 2014 r. ZUS odmówił wszczęcia postępowania w sprawie rozpatrzenia sprzeciwu z dnia [...] października 2014 r. W uzasadnieniu decyzji organ wskazał na trzydniowy termin na wniesienie sprzeciwu, określony w art. 84c ust. 3 i 4 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2010 r. Nr 220, poz. 1447 ze zm.; powoływanej dalej jako: u.s.d.g.). ZUS podkreślił, iż do postępowań w zakresie rozpatrywania sprzeciwu stosuje się przepisy kodeksu postępowania administracyjnego (po rozpoznaniu odwołania spółki Prezes ZUS decyzją z dnia [...] grudnia 2014 r. utrzymał w mocy decyzję ZUS z dnia [...] października 2014 r.). Po odmowie wszczęcia postępowania w sprawie rozpatrzenia sprzeciwu organ kontynuował czynności kontrolne.
Pismem z dnia [...] listopada 2014 r. S. Sp. j. wniosła kolejny sprzeciw, tym razem na podjęcie czynności kontrolnych przez inspektorów ZUS. W uzasadnieniu spółka stwierdziła, że wydanie decyzji o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie rozpatrzenia sprzeciwu nie jest rozstrzygnięciem sprzeciwu zgodnie z art. 84c u.s.d.g., a zatem, skoro organ nie wydał postanowienia w sprawie sposobu rozpoznania sprzeciwu, należało uznać, iż odstąpił od czynności kontrolnych. W tej sytuacji inspektorzy kontroli powinni przed wznowieniem kontroli przedstawić nowe upoważnienie do jej przeprowadzenia oraz zawiadomić spółkę, zgodnie z art. 79a ust. 1 i 4 ustawy o zamiarze przeprowadzenia kontroli co najmniej 7 dni wcześniej - czego jednak nie uczyniono.
Decyzją z dnia [...] listopada 2014 r. ZUS odmówił wszczęcia postępowania w sprawie rozpatrzenia sprzeciwu na kontynuowanie czynności kontrolnych. W uzasadnieniu organ I instancji zajął stanowisko, iż pismo z dnia [...] listopada 2014 r. nie jest oparte na przesłankach z art. 84c ust. 1- 9 u.s.d.g., wobec czego nie mogło być zakwalifikowane jako sprzeciw w rozumieniu powołanej ustawy i rozpatrzone w tym trybie.
Decyzją z dnia [...] grudnia 2014 r. Prezes ZUS utrzymał w mocy decyzję ZUS z dnia [...] listopada 2014 r., w uzasadnieniu podzielając stanowisko organu I instancji.