Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Korycińska Sędzia NSA Zofia Borowicz Sędzia NSA Gabriela Jyż (spr.) Protokolant Paweł Gorajewski po rozpoznaniu w dniu 26 czerwca 2014 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Rady Gminy W. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. z dnia 8 października 2012 r. sygn. akt III SA/Gl 1003/12 w sprawie ze skargi Wojewody Śląskiego na uchwałę Rady Gminy W. G. z dnia [...] grudnia 2011 r. nr [...] w przedmiocie programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. wyrokiem z dnia 8 października 2012 r., w sprawie ze skargi Wojewody Śląskiego na uchwałę Rady Gminy W. G. z dnia [...] grudnia 2011 r. w przedmiocie programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały oraz stwierdził, że uchwała nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się wyroku.
Stan sprawy przyjęty przez Sąd I instancji przedstawiał się następująco:
Rada gminy W. G. w dniu [...] grudnia 2011 r. podjęła uchwałę nr [...] w sprawie przyjęcia gminnego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Przeciwdziałania Narkomanii na rok 2012.
Wojewoda Śląski, jako organ nadzoru, skargą zakwestionował legalność uchwały podnosząc, że wydana ona została z naruszeniem art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz. U. z 2001 r., Nr 142, poz. 1591 ze zm., dalej: ustawa o samorządzie gminnym). W ocenie organu nadzorczego obrady XI sesji Rady Gminy W. G. w dni [...] grudnia 2011 r. prowadzone były przez osobę nieuprawnioną co spowodowało wadliwości podjętej na tej sesji uchwały. Organ wskazał, że przewodnicząca rady Z. B., która wyznaczyła wiceprzewodniczących J. Cz. do zwołania sesji rady i J. K. do prowadzenia posiedzenia, nie była uprawniona do podejmowania czynności przewodniczącego rady gminy w związku z czym nie mogła wyznaczyć wiceprzewodniczącego do wykonywania zadań przewodniczącego rady gminy. Stan taki był konsekwencją postanowienia Sądu Rejonowego w Ż. z dnia 21 grudnia 2011 r. (sygn. akt II Kp 592/11), którym zastosowano wobec Z. B. środek zapobiegawczy w postaci nakazu powstrzymywania się od działalności społeczne w charakterze Przewodniczącego Rady Gminy W. G.. Postanowienie to utraciło moc w dniu 11 stycznia 2012 r. Organ nadzoru zarzucił uchwale naruszenie prawa materialnego, które w jego ocenie polegało na tym, że uchwalony Program nie zawierał jakichkolwiek postanowień w zakresie wskazania jednostki realizującej ten program pomimo, że art. 10 ust. 4 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o przeciwdziałaniu narkomanii (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 124, dalej: ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii) obligował radę gminy do jej wskazania. Uchwała naruszała również art. 41 ust. 5 ustawy z dnia 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. Dz. U. z 2007 r., Nr 70, poz. 473 ze zm., dalej: ustawa o przeciwdziałaniu alkoholizmowi), nakazujący radzie określenie zasad wynagradzania członków gminnej Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych. Rada gminy ustaliła w programie zryczałtowane wynagrodzenie dla członków tej komisji, za udział w posiedzeniach w związku z wypełnianiem ustawowo określonych zadań. Nie zawarła natomiast zasad, na podstawie których członkowie Komisji otrzymują wynagrodzenie - czy wynagrodzenie będzie wypłacane miesięcznie, czy za udział w jednym posiedzeniu, czy w przypadku nieobecności na posiedzeniu będzie potrącane wynagrodzenie. Organ wskazał, że zadanie, polegające na prowadzeniu profilaktycznej działalności informacyjnej, edukacyjnej i szkoleniowej w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych i przeciwdziałaniu narkomanii oraz zadanie polegające na wspomaganiu działalności instytucji, organizacji pozarządowych i osób fizycznych, służących rozwiązywaniu problemów alkoholowych i przeciwdziałaniu narkomanii realizowane poprzez pokrycie kosztów przejazdu dzieci na wakacje, wspieranie lokalnych tradycji kulturowych oraz zwiększenie bezpieczeństwa w miejscach publicznych, w tym stworzenie monitoringu wizyjnego na terenie Gminy Węgierska Górka wykraczały poza zakres zadań związanych wyłącznie z profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych i są równoznaczne z wykorzystaniem środków pochodzących z opłat za zezwolenia na sprzedaż alkoholu na cele inne, niż wyłącznie na walkę z problemami alkoholowymi lub przeciwdziałaniem narkomanii. Zdaniem organu nadzoru, zaplanowanie przez Radę Gminy zadania polegającego na współdziałaniu Gminy W. G. z Gminą B.-B. w zakresie przeciwdziałania alkoholizmowi w odniesieniu do osób z terenu Gminy W. G., doprowadzonych do Ośrodka Przeciwdziałania Problemom Alkoholowym w B.-B. nie stanowił realizacji gminnego programu profilaktyki. Organ zwrócił uwagę na okoliczność, że wobec funkcjonowania w obrocie prawnym dwóch odrębnych ustaw, ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi oraz ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, gminne programy obejmujące zadania wynikające z tych ustaw powinny być podejmowane odrębnymi uchwałami lub w przypadku jednej uchwały odrębnymi załącznikami.