Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Barbara Mleczko-Jabłońska Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz Sędzia del. WSA Urszula Wilk (spr.) po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 3 sierpnia 2017 r., sygn. akt VI SA/Wa 52/17 w sprawie ze skargi Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia dnia 7 listopada 2016 r. nr 1067/2016/Ub w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. uchyla zaskarżoną decyzję oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Dyrektora Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 17 grudnia 2014 r., nr 784/2014/DUS; 3. zasądza od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi kwotę 720 (siedemset dwadzieścia) złotych tytułem kosztów postępowania sądowoadministracyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 3 sierpnia 2017 r. sygn. akt VI SA/Wa 52/17 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Łodzi na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] listopada 2016 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia podlegania obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego.
Ze stanu faktycznego sprawy przyjętego przez Sąd I instancji wynika, że Dyrektor Mazowieckiego Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia decyzją z dnia [...] grudnia 2014 r., działając m.in. na podstawie art. 109 w zw. z art. 107 ust. 5 pkt 16, art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e) oraz art. 69 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 581 ze zm.) ustalił, że E. S. podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu wykonywania w dniu 30 września 2011 r. zawartej z Wojewódzką Stacją Sanitarno-Epidemiologiczną w Łodzi, jako płatnikiem składek, umowy o świadczenie usług, co do której stosuje się przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące zlecenia. Umowa dotyczyła wygłoszenia w dniu [...] września 2011 r. wykładu na temat: "[...]".
Strona złożyła odwołanie od powyższej decyzji.
Prezes NFZ decyzją dnia [...] listopada 2016 r. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ odwoławczy podkreślił, że o charakterze umowy decyduje jej treść w zakresie wszystkich elementów zobowiązania. Zdaniem organu, czynności wykonywane przez E. S. w ramach kontrolowanej umowy nie miały charakteru czynności przynoszących konkretny, materialny rezultat, były one w istocie realizowane w ramach umowy starannego działania. Powstałe materiały dydaktyczne w postaci np. skryptów, konspektów, również nie są samodzielnym, samoistnym czy zamierzonym rezultatem. Stanowiły one pomoc naukową, dydaktyczną mającą na celu prawidłowe zrealizowanie wykładu. Wykładowca w rzeczywistości nie mógł podlegać odpowiedzialności za wady dzieła (art. 637 k.c. i nast.), ale zobowiązany był wykonać swoją pracę sumiennie według swojej najlepszej wiedzy, ze starannością, jakiej wymaga zakres i charakter pracy wykładowcy. Tymczasem możliwość stosowania przepisów o odpowiedzialności za wady jest elementem konstytutywnym umowy o dzieło.
Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Łodzi wniosła na powyższą decyzję skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, zarzucając organowi błędne przyjęcie charakteru prawnego zawartej przez strony umowy. Skarżąca podkreśliła, że sprawa dotyczy jednorazowego wykładu przeprowadzonego przez osobę o indywidualnie określonych umiejętnościach szczególnych, a forma współpracy miała charakter incydentalny.
Opisanym na wstępie wyrokiem Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, działając na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (obecnie t.j. Dz. U. z 2017 r., poz.1369 ze zm., dalej: "p.p.s.a.") oddalił skargę.
W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji podzielił stanowisko zawarte w zaskarżonej decyzji, że czynności wykonywane w ramach badanej umowy nie miały charakteru czynności przynoszących konkretny materialny rezultat, były one w istocie realizowane w ramach umowy starannego działania, mającej charakter umowy o świadczenie usług, do której stosuje się odpowiednio przepisy o zleceniu. Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie w omawianej sytuacji w istocie mamy do czynienia z wykonywaniem czynności faktycznych w postaci wygłoszenia wykładu szkoleniowego na uzgodniony ze skarżącą temat. Zadaniem uczestniczki było bowiem zaznajomienie pracowników skarżącej z najnowszymi rozwiązaniami w laboratorium diagnostyki klinicznej, co miało wpłynąć na zwiększenie ich umiejętności zawodowych. Przedmiotem spornej umowy było zatem przekazanie określonej wiedzy, a nie stworzenie dzieła.