Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dorota Dąbek Sędzia NSA Andrzej Kuba Sędzia del. WSA Tomasz Smoleń (spr.) Protokolant starszy asystent sędziego Elżbieta Jabłońska-Gorzelak po rozpoznaniu w dniu 9 stycznia 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Ministra Środowiska od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 kwietnia 2016 r. sygn. akt VI SA/Wa 1832/15 w sprawie ze skargi A. A. na decyzję Ministra Środowiska z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty dodatkowej za naruszenie koncesji 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. oddala skargę; 3. zasądza od A. A. na rzecz Ministra Środowiska 3685 (trzy tysiące sześćset osiemdziesiąt pięć) złotych tytułem częściowego zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wyrokiem z dnia 13 kwietnia 2016 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie po rozpoznaniu sprawy ze skargi A. A. (Skarżący) na decyzję Ministra Środowiska z dnia [...] maja 2015 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia opłaty dodatkowej uchylił zaskarżoną decyzję i zasądził od Ministra Środowiska na rzecz Skarżącego zwrotu kosztów postępowania.
Ze stanu przyjętego przez Sąd I instancji wynika, że Marszałek Województwa [...] decyzją z dnia [...] sierpnia 2014 r. znak [...], na podstawie art. 139 ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze (Dz. U. z 2014 r. poz. 613 ze zm., dalej: "P.g.g."), ustalił dla Skarżącego opłatę dodatkową za rażące naruszenie warunków koncesji z dnia [...] grudnia 2009 r. znak [...] na wydobywanie wapieni ze złoża "[A.]" w związku z przekroczeniem dopuszczalnego zakresu eksploatacji południowej części złoża. Naruszenie uznano za rażące z uwagi na duży obszar, celowy, świadomy i długotrwały charakter takiej działalności.
W wyniku wniesionego przez Skarżącego odwołania od ww. decyzji Minister Środowiska decyzją z dnia [...] grudnia 2014 r. uchylił w całości zaskarżoną decyzję i przekazał sprawę organowi pierwszej instancji do ponownego rozpatrzenia.
Po ponownym rozpatrzeniu sprawy Marszałek Województwa [...] decyzją z dnia [...] lutego 2015 r., na podstawie art. 139 ust. 1, ust. 2 i ust. 3 pkt 3 oraz ust. 4 P.g.g., ustalił wobec Skarżącego opłatę dodatkową w wysokości 98.597 zł, stwierdzając w uzasadnieniu, że podstawą jej ustalenia było rażące naruszenie warunków określonych w koncesji z dnia [...] grudnia 2009 r., na wydobywanie wapieni ze złoża "[A.]", a także warunków projektu zagospodarowania złoża zaktualizowanego dodatkiem nr 1. Naruszenie koncesji polegało na: przekroczeniu docelowej rzędnej eksploatacji złoża i nie zachowaniu 2 m półki ochronnej między docelowym spągiem wyrobiska i dewońskim poziomem wodonośnym. Naruszenia miały miejsce w południowej części terenu złoża (wyrobiska) na dwóch parcelach, gdzie koncesja oraz projekt zagospodarowania - złoża, a także decyzja środowiskowa, dopuszczały zakres eksploatacji tylko do rzędnej 281,3 m n.p.m. Na parceli, zatem, w południowo-zachodniej części wyrobiska o powierzchni 3009 m2 maksymalnie do głębokości 1,5 m, z której wydobyto 4 718 ton kopaliny, zaś na parceli w południowo-wschodniej części wyrobiska o powierzchni 7230 m2 maksymalnie do głębokości 1,9 m, z której wydobyto 22 670 ton kopaliny. Z obszarów dwóch parcel o łącznej powierzchni 10 239 m2 do dnia kontroli [...] czerwca 2014 r. wydobyto łącznie 27 388 ton kopaliny.
Po rozpatrzeniu zarzutów odwołania Minister Środowiska nie znalazł podstaw do uchylenia zaskarżonej decyzji organu pierwszej instancji.
Minister Środowiska powtórzył ustalenia faktyczne dokonane przez organ I instancji. Wskazał następnie, że ustawodawca w ustawie - Prawo geologiczne i górnicze nie definiuje pojęcia rażącego naruszenia warunków koncesji. Pomocne w tym zakresie są poglądy wyrażane na tle wyrażenia - rażącego naruszenia prawa zawartego w art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a. w świetle, których takie naruszenie prawa stanowi naruszenie wyraźnej, niebudzącej wątpliwości interpretacyjnej normy prawa materialnego oraz procesowego, lub wskazuje się na ocenę skutków społeczno-gospodarczych dokonanego naruszenia. Tylko, więc wyjątkowe i naganne zachowanie się przedsiębiorcy powinno pociągać za sobą sięgnięcie do opłat, o których mowa w art. 139 ust 1 P.g.g. Organ wskazał, że w utrwalonym orzecznictwie sądowoadministracyjnym sam fakt świadomego, bezspornego wydobycia kopaliny z naruszeniem warunków koncesji jest wystarczający do uznania, że naruszenie koncesji było rażące.