Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kisielewicz Sędziowie Jan Bała (spr.) NSA Hanna Kamińska Protokolant Michał Stępkowski po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej K. S. K. O.-K. w S., T. U. W. S. K. O.-K. w S., T. U. na Ż. S. K. O.-K. S.A. w S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 10 listopada 2010 r. sygn. akt VI SA/Wa 655/10 w sprawie ze skarg K. S. K. O.-K. w S., T. U. W. S. K. O.-K. w S., T. U. na Ż. S. K. O.-K. S.A. w S. na decyzję Komisji Nadzoru Finansowego z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie odmowy wydania zezwolenia na utworzenie banku 1. oddala skargę kasacyjną, 2. zasądza od K. S. K. O.-K. w S., T. U. W. S. K. O.-K. w S., T. U. na Ż. S. K. O.-K. S.A. w S. na rzecz Komisji Nadzoru Finansowego kwotę 120 (słownie: sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z 10 listopada 2010 r., sygn. akt VI SA/Wa 655/10, oddalił skargę K. S. K. O.-K. z siedzibą w S., T. U. W. S. K. O.-K. z siedzibą S. oraz T. U. na Ż. S. K. O.-K. S.A. z siedzibą w S. (dalej: skarżąca, wnioskodawca) na decyzję Komisji Nadzoru Finansowego z dnia [...] listopada 2009 r. nr [...] w przedmiocie zezwolenia na utworzenie banku.
Sąd orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym:
W dniu [...] grudnia 2004 r. do Komisji Nadzoru Bankowego (dalej: KNB), wpłynął wniosek założycieli: K. S. K. O.-K. z siedzibą w S. (dalej: K. K.), T. U. W. S. K. O.- K. z siedzibą w S. (dalej: T. S.) oraz T. U. na Ż. S. K. O.-K. S.A z siedzibą w S. (dalej: T. S. Ż.) o wydanie zezwolenia na utworzenie banku pod firmą B. O.-K. Spółka Akcyjna z siedzibą w S. (dalej: B.).
Decyzją z dnia [...] sierpnia 2008 r. KNF odmówiła wnioskodawcom wydania zezwolenia na utworzenie banku na podstawie art. 37 Prawo bankowe w związku z art. 30 ust.1 pkt 1 lit. a/ Prawa bankowego i art. 30 ust. 1 pkt 2 Prawa bankowego w związku z art. 104 § 1 k.p.a. i art. 11 ust. 5 ustawy z dnia 21 lipca 2006 r. o nadzorze nad rynkiem finansowym (Dz. U. Nr 157 poz. 1119).
W uzasadnieniu decyzji KNF dokonała analizy struktury organizacyjnej systemu SKOK, w którego skład wchodzą również Założyciele. Analizując dawanie przez założycieli B. rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem, stosownie do art. 30 ust. 1 pkt 20 Prawo bankowe KNF stwierdziła, iż dotychczasowa działalność K. K. daje podstawę do negatywnej kwalifikacji z punktu widzenia rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania ze względu na brak pozytywnej prognozy w zakresie przestrzegania porządku prawnego, o czym świadczą wskazane przypadki naruszeń prawa przez K. K. bądź braku zrozumienia przepisów obejmujących gospodarkę finansową. W ocenie organu istotne znaczenie miał fakt toczącego się (niezakończonego) postępowania karnego w Prokuraturze Okręgowej w K. przeciwko niektórym osobom zasiadającym w organach założycieli B. Charakter zarzutów przeciwko osobom (działanie na szkodę banku), zdaniem KNF, uzasadnia konieczność negatywnego wpływu tej okoliczności na reputację założycieli i ocenę dawania przez nich rękojmi ostrożnego i stabilnego zarządzania bankiem.
Zgodnie z art. 34 ustawy o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych (dalej: ustawa o skok), celem działalności K. K. jest zapewnienie stabilności finansowej kas oraz sprawowanie nadzoru nad kasami dla zapewnienia bezpieczeństwa zgromadzonych w nich oszczędności oraz zgodności działalności kas z przepisami ustawy. W myśl art. 36 ust. 1, 2 i 3 ustawy o skok, dla realizacji tych celów K. K. tworzy fundusz stabilizacyjny, który powstaje z wkładów wnoszonych przez zrzeszone kasy w wysokości co najmniej 1% ich aktywów. Statut K. K. określa szczegółowe zasady tworzenia funduszu stabilizacyjnego i jego przeznaczenie. Jak wynika z ustawy o skok, źródło zasilenia funduszu stabilizacyjnego stanowią wkłady członkowskie, o których mowa w art. 20 § 2 ustawy Prawo spółdzielcze. Natomiast w myśl art. 38 ust. 2 ustawy o skok oraz § 57 statutu K. K. fundusz stabilizacyjny powiększa nadwyżka bilansowa K. K. Z kolei zgodnie z § 12 ust. 2 statutu kasy obowiązane są utrzymywać w K. K. pieniężne wkłady członkowskie w określonej wysokości, zaś środki te zasilają fundusz stabilizacyjny. Przepis § 52 ust. 5 statutu przewiduje, że fundusz stabilizacyjny powstaje z comiesięcznych wkładów członkowskich i przeznaczony jest na potrzeby stabilizowania działalności kas oraz K. K., a w szczególności na finansowanie programów naprawczych. Z kolei według art. 36 ust. 4 ustawy o skok, wolne środki pieniężne funduszu stabilizacyjnego mogą być inwestowane wyłącznie w obligacje i inne papiery wartościowe emitowane, poręczone lub gwarantowane przez Skarb Państwa lub Narodowy Bank Polski, a także w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego. Także statut K. K. w § 54 ust. 2 ogranicza zakres dopuszczalnych inwestycji wolnych środków pieniężnych funduszu stabilizacyjnego, wyłączając możliwość inwestowania w jednostki uczestnictwa funduszy rynku pieniężnego. Z uwagi na brak jednoznacznego stanowiska resortu finansów w kwestii funduszu stabilizacyjnego K. K. organ samodzielnie dokonał analizy problemu dopuszczalności prawnej źródeł finansowania przypadającej na K. K. części kapitału założycielskiego, dochodząc do wniosku, że w ustawie o skok brak jest przepisów uznających fundusz stabilizacyjny za fundusz własny K. K., co oznacza, że K. nie posiada zdolności do wniesienia przypadającej na nią części kapitału założycielskiego B. W konsekwencji nie można uznać, iż obowiązujący przy tworzeniu banków wymóg zapewnienia wyposażenia banku w fundusze własne, o którym mowa w art. 30 ust. 1 pkt 1 lit. a/ Prawa bankowego, został spełniony. Zatem nie zostały spełnione wymagania obowiązujące przy tworzeniu banków. KNF w decyzji z dnia [...] listopada 2009 r. KNF podtrzymała swoje stanowisko, że wniosek w sprawie zezwolenia na utworzenie B. nie spełnia wszystkich wymaganych prawem przesłanek. Organ uznał, że przepis art. 37 Prawa bankowego obliguje KNF do odmowy wydania zezwolenia na utworzenie banku, jeżeli zachodzi któraś z okoliczności w tym przepisie wymienionych. W przedmiotowej sprawie okolicznością tą jest niespełnienie wymagań obowiązujących przy tworzeniu banku. Te wymagania ustawodawca wymienił w art. 30 Prawo bankowe. Założyciele B. nie legitymują się rękojmią ostrożnego i stabilnego zarządzania tworzonym bankiem oraz nie zostało zapewnione wyposażenie B. w fundusze własne.