Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Zabłocka Sędzia NSA Małgorzata Rysz (spr.) Sędzia del. WSA Henryka Lewandowska-Kuraszkiewicz Protokolant Dorota Onyśk po rozpoznaniu w dniu 27 marca 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Głównego Inspektora Farmaceutycznego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 listopada 2016 r. sygn. akt VI SA/Wa 1443/16 w sprawie ze skargi [...] Okręgowej Izby Aptekarskiej z siedzibą w [...] na postanowienie Głównego Inspektora Farmaceutycznego z dnia [...] maja 2016 r. nr [...] w przedmiocie odmowy dopuszczenia do udziału w postępowaniu na prawach strony 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Głównego Inspektora Farmaceutycznego na rzecz [...] Okręgowej Izby Aptekarskiej z siedzibą w [...] 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z 24 listopada 2016 r. (sygn. akt VI SA/Wa 1443/16) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (dalej zwany "WSA"), działając na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2018 r., poz. 1302 ze zm.; dalej zwanej "ppsa"), uwzględnił skargę [...] Okręgowej Izby Aptekarskiej z siedzibą w [...] (dalej zwanej "Skarżącą"), uchylając zaskarżone postanowienie Głównego Inspektora Farmaceutycznego (dalej zwanego "GIF") z [...] maja 2016 r. (nr [...]) oraz utrzymane nim w mocy postanowienie [...] Wojewódzkiego Inspektora Farmaceutycznego w [...] (dalej zwanego "WIF") z [...] maja 2015 r. w przedmiocie dopuszczenia do udziału w postępowaniu w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej. Ponadto WSA zasądził od GIF na rzecz Skarżącej 597 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
WSA orzekał w następującym stanie sprawy.
WIF zwrócił się do Skarżącej o wydanie opinii w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej o nazwie "Apteka [...]" oraz stwierdzenia rękojmi należytego prowadzenia apteki przez kandydata na kierownika w związku z wnioskiem Spółki A o udzielenie zezwolenia na prowadzenie apteki ogólnodostępnej.
Uchwałą z [...] maja 2015 r. Skarżąca: 1) negatywnie zaopiniowała wniosek w sprawie udzielenia zezwolenia, 2) stwierdziła, że kandydat na stanowisko kierownika apteki daje rękojmię należytego prowadzenia apteki, 3) zwróciła się do WIF o dopuszczenie do udziału w postępowaniu o wydanie zezwolenia z uwagi na ważny interes członków Izby Aptekarskiej w [...] oraz pacjentów i ważny interes społeczny.
Postanowieniem z [...] maja 2015 r. WIF, na podstawie art. 31 § 3 w zw. z art. 31 § 1 oraz art. 106 § 1 ustawy z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm.; dalej zwanej "kpa") oraz w zw. z art. 99 ust. 2 i 3 ustawy z 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (tekst jedn. Dz. U. z 2008 r. Nr 45, poz. 271 ze zm.), odmówił dopuszczenia Skarżącej do postępowania administracyjnego na prawach strony. Zdaniem WIF, przedmiotowe postępowanie nie ma związku z głównym zadaniem samorządu aptekarskiego, to jest ze sprawowaniem pieczy i nadzorem nad wykonywaniem zawodu farmaceuty lub oceną sposobu wykonywania przez farmaceutę zawodu.
Skarżąca złożyła zażalenie na postanowienie WIF.
Postanowieniem z [...] maja 2016 r. GIF utrzymał w mocy postanowienie WIF. Zdaniem GIF, cele statutowe Skarżącej określone w art. 7 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy z 19 kwietnia 1991 r. o izbach aptekarskich (tekst jedn. Dz. U. z 2014 r., poz. 1429) nie uzasadniały dopuszczenia jej do udziału w postępowaniu w przedmiocie udzielenia zezwolenia na prowadzenia apteki, ani nie było interesu społecznego przemawiającego za udziałem Skarżącej w tym postępowaniu. GIF stwierdził, że o ile cele statutowe Skarżącej uzasadniają jej udział w postępowaniach dotyczących bezpośrednio wykonywania przez farmaceutów swojego zawodu, to postępowanie w sprawie udzielenia zezwolenia na prowadzenie apteki nie dotyczy wykonywania zawodu farmaceuty, ale zweryfikowania, czy podmiot ubiegający się o zezwolenie spełnia stosowne wymagania. GIF dodał, że Skarżąca stanowi zrzeszenie farmaceutów wykonujących zawód na określonym terenie, nierzadko prowadzących własne apteki, zaś dopuszczenie jej do postępowania spowoduje, że korzystając z praw przysługujących stronie, będzie miała dostęp do dokumentów dotyczących działalności gospodarczej podmiotu prowadzącego aptekę i niewykluczone, że będą to dane dotyczące podmiotu bezpośrednio konkurującego na lokalnym rynku. W ocenie GIF, Skarżąca żądając dopuszczenia do udziału w postępowaniu na prawach strony chce występować zarazem jako uczestnik postępowania, jak i zewnętrzny podmiot, opiniujący (na podstawie art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o izbach aptekarskich) wniosek przedsiębiorcy o udzielenie zezwolenia.