Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Gabriela Jyż Sędzia NSA Stanisław Gronowski (spr.) Sędzia del. WSA Dariusz Skupień Protokolant Ewa Czajkowska po rozpoznaniu w dniu 18 września 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prokuratora Okręgowego w Z. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w G. W. z dnia 26 stycznia 2011 r. sygn. akt I SA/Go 1274/10 w sprawie ze skargi Prokuratora Okręgowego w Z. na postanowienie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z dnia [...] października 2010 r. nr znak: [...] w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania od decyzji w sprawie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji dotyczącej objęcia ubezpieczeniami społecznymi uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w G. W.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w G. W. wyrokiem z dnia 26 stycznia 2011 r., sygn. akt I SA/Go 1274/10, oddalił skargę Prokuratora Okręgowego w [...] (dalej: skarżący) na postanowienie Zakład Ubezpieczeń Społecznych (dalej: ZUS, organ rentowy) z dnia [...] października 2010 r., w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia odwołania.
Sąd orzekał w następującym stanie faktycznym i prawnym:
Decyzją z [...] kwietnia 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w [...], po rozpatrzeniu sprzeciwu Prokuratora Okręgowego w [...] od decyzji z [...] lipca 2006 r. o objęciu Z. B. ubezpieczeniami społecznymi, odmówił stwierdzenia nieważności decyzji ostatecznej z [...] lipca 2006 r. Powyższa decyzja została doręczona Prokuratorowi Okręgowemu w [...] 13 kwietnia 2010 r. wraz z pouczeniem o możliwości wniesienia w terminie 14 dni od jej otrzymania odwołania do Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w [...].
W dniu 28 kwietnia 2010 r. Prokurator Okręgowy w [...] wniósł od decyzji z [...] kwietnia 2010 r. odwołanie do Sądu Okręgowego w [...] za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w [...] w związku z czym organ rentowy przesłał akta sprawy Sądowi Okręgowemu w [...]. Termin do wniesienia odwołania upłynął z dniem 27 kwietnia 2010 r.
Prawomocnym postanowieniem z 28 czerwca 2010 r. sygn. akt IV. U. 1657/10 Sąd Okręgowy w [...] przekazał sprawę do rozpoznania Prezesowi Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w W. jako organowi właściwemu w sprawie.
W dniu 21 września 2010 r. Prezes ZUS upoważnił pisemnie Zastępcę Dyrektora Oddziału ZUS w [...] - W. L. do rozpatrzenia w swoim imieniu odwołania skarżącego, a ten postanowieniem z [...] października 2010 r. stwierdził uchybienie terminu do wniesienia odwołania od decyzji organu rentowego z [...] kwietnia 2010 r.
Na powyższe rozstrzygnięcie Prokurator wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego.
Sąd I instancji oddalił skargę wskazując, że zaskarżone postanowienie z punktu widzenia jego zgodności z prawem materialnym i przepisami postępowania administracyjnego według stanu faktycznego i prawnego obowiązującego w dacie wydania tego postanowienia było prawidłowe. W uzasadnieniu Sąd wskazał, że zgodnie z art.129 § 2 k.p.a. odwołanie wnosi się w terminie czternastu dni od dnia doręczenia stronie decyzji administracyjnej. Termin określony w tym przepisie jest terminem prekluzyjnym dla strony, a zatem jego uchybienie powoduje, że czynność prawna podjęta przez stronę po jego upływie jest bezskuteczna. Warunkiem skuteczności czynności prawnej - wniesienia odwołania - jest zachowanie ustawowego terminu do jej dokonania. Uchybienie ustawowego terminu powoduje bezskuteczność odwołania. Organ odwoławczy jest zatem obowiązany w postępowaniu wstępnym zbadać, czy odwołanie wniesione zostało w terminie przewidzianym ww. przepisie.
Sąd I instancji wskazał, że w sprawie bezsporne było, że skarżący otrzymał decyzję ZUS Oddziału w [...] z [...] kwietnia 2010 r. - w dniu 13 kwietnia 2010 r. wraz z prawidłowym pouczeniem o możliwości wniesienia odwołania od decyzji organu rentowego do Prezesa ZUS w W. za pośrednictwem ZUS Oddziału w [...]. Dalej Sąd podkreślił, że jak wynikało z akt administracyjnych skarżący nie zastosował się do prawidłowego pouczenia zawartego w decyzji organu rentowego i w dniu 28 kwietnia 2010 r. skierował do Sądu Okręgowego Wydziału IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w [...] odwołanie od decyzji ZUS z [...] kwietnia 2010 r. za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w [...].