Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Joanna Kabat-Rembelska Sędzia NSA Krystyna Anna Stec Sędzia del. NSA Stanisław Śliwa (spr.) Protokolant Dorota Gaj - Mizerska po rozpoznaniu w dniu 11 października 2013 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej U. sp. z o.o. w W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 22 lutego 2012 r. sygn. akt VI SA/Wa 2466/11 w sprawie ze skargi U. sp. z o.o. w W. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w W. z dnia [...] października 2011 r. nr [...] w przedmiocie nakazu zaprzestania wprowadzania produktu do obrotu 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. uchyla zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w W. z dnia [...] sierpnia 2011 r. nr [...]; 3. zasądza od Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w W. na rzecz U. sp. z o.o. w W. 597 (pięćset dziewięćdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 22 lutego 2012 r., sygn. akt VI SA/Wa 2466/11, oddalił skargę U. Sp. z o.o. z siedzibą w W. na decyzję Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w W. z dnia [...] października 2011 r. nr [...] w przedmiocie nakazu zaprzestania wprowadzania kosmetyku do obrotu handlowego.
Relacjonując przebieg postępowania, Sąd I instancji podał, że w dniu [...] lipca 2011 r. została przeprowadzona przez Powiatową Inspekcję Sanitarną kontrola w firmie U. sp. z o.o. W trakcie czynności kontrolnych stwierdzono, że na etykiecie kosmetyku (szamponu) pn.: "[...]" w wykazie składników określonym według nomenklatury INCI, wymieniono barwnik CI 60730, który zgodnie z załącznikiem 3 kolumna 3 do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2005 r. w sprawie list substancji niedozwolonych lub dozwolonych z ograniczeniami do stosowania w kosmetykach oraz znaków graficznych umieszczanych na opakowaniach kosmetyków (Dz. U. Nr 72, poz. 642 ze zm.) może być stosowany w kosmetykach nie kontaktujących się ze śluzówką. Jednocześnie na etykiecie szamponu podano informację "nie szczypie w oczy".
Z uwagi na powyższe decyzją z dnia [...] sierpnia 2011 r. nr [...] Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w W., na podstawie art. 1 pkt 6, art. 4 ust. 1 pkt 4, art. 27 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz. U. z 2006 r. Nr 122, poz. 851 ze zm.), art. 104 i art. 130 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 r., nr 98, poz. 1071 ze zm.), art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 30 marca 2001 r. o kosmetykach (Dz. U. Nr 42, poz. 473 ze zm.) oraz ww. rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 30 marca 2005 r., nakazał zaprzestania firmie U. sp. z o.o. wprowadzania do obrotu handlowego kosmetyku pn. "[...]".
Organ w uzasadnieniu decyzji stwierdził, że kosmetyk (szampon) pn.: "[...]" zawiera barwnik CI 60730, którego zastosowanie w produkcie narusza przepisy prawa. Inspekcja stwierdziła, że szampon używany do mycia włosów, w szczególności w przypadku dzieci, w dających się przewidzieć warunkach, będzie miał kontakt ze śluzówką gałki ocznej.
Od powyższej decyzji U. sp. z o.o. złożyła odwołanie, w którym podniosła, że produkt jest szamponem do włosów i nie ma kontaktu ze śluzówką jamy ustnej, nosa, okolic intymnych lub oka. Zatem barwnik CI 60730 nie może przedostawać się do śluzówki oka. Zdaniem spółki, produkt jest bezpieczny, posiada raport oceny klinicznej tolerancji ocznej, a oświadczenia zawarte w treści znakowania są rzetelne i prawdziwe.
Po rozpatrzeniu odwołania Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w W. powołaną na wstępie decyzją z dnia [...] października 2011 r. utrzymał w mocy zaskarżoną decyzję. W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia organ odwoławczy podkreślił, że w przypadku produktów kosmetycznych przeznaczonych dla dzieci ze szczególną uwagą należy rozważyć możliwość ich wpływu na bezpieczeństwo użycia. Produkt taki powinien podlegać szczegółowej kontroli, aby nie wyrządził szkody, będąc używany zgodnie z zasadami praktykowanymi przez przeciętnego konsumenta. Zdaniem organu, umieszczenie na etykiecie informacji "Formuła przetestowana przez okulistów", "Nie szczypie w oczy", może spowodować, że przeciętny użytkownik będzie stosował produkt tak opisany, nie zachowując zasad szczególnej ostrożności podczas użycia produktu do mycia włosów dziecka i możliwy będzie kontakt ze śluzówką zarówno oka jak również okolic intymnych dziecka. Organ zauważył, że istotą wprowadzonego ograniczenia w stosowaniu w kosmetykach barwnika CI 60730 jest wykluczenie go z kosmetyków stosowanych w miejscach i w sposób mogący prowadzić, nawet do niezamierzonego kontaktu ze śluzówką. Produkt jest przeznaczony dla dzieci, co powoduje, że jego kontakt ze śluzówką gałki ocznej jest oczywisty. Ponadto zdaniem organu, ustawodawca traktuje użytkownika kosmetyku, jako przeciętnego konsumenta pozbawionego wiedzy specjalistycznej dotyczącej możliwego, niekorzystnego oddziaływania preparatu na dane partie ciała lub organy i tym samym stosującego preparat bez środków ochrony uniemożliwiających jego kontakt ze śluzówką gałki ocznej. Deklaracje producenta, o dostępnych użytkownikowi "środkach ostrożności" oraz twierdzenia, że przypadkowy kontakt będzie dotyczył śladowej ilości produktu, organ uznał za niedoskonałe. Organ wskazał, że sam odwołujący się traktuje kontakt kosmetyku ze śluzówką gałki ocznej dziecka jako normalny i dający się przewidzieć skutek stosowania preparatu, umieszczając na jego etykiecie deklarację "nie szczypie w oczy". Organ odwoławczy podniósł, że sporządzona na zlecenie Spółki ocena tolerancji ocznej nie obejmowała dzieci.