Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Zofia Borowicz (spr.) Sędzia NSA Gabriela Jyż Sędzia del. WSA Małgorzata Jużków Protokolant Marta Podoba po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2015 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Krajowej Rady Notarialnej od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w W. z dnia 9 stycznia 2014 r. sygn. akt VI SA/Wa 1478/13 w sprawie ze skargi A. P. na uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] marca 2013 r. nr [...] w przedmiocie wydania zaświadczenia o odbyciu aplikacji 1. uchyla zaskarżony wyrok; 2. oddala skargę; 3. zasądza od A. P. na rzecz Krajowej Rady Notarialnej kwotę 280 (dwieście osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w W. wyrokiem z dnia 9 stycznia 2014 r. (sygn. akt VI SA/Wa 1478/13), wydanym w sprawie ze skargi A. P. na uchwałę Krajowej Rady Notarialnej z dnia [...] marca 2013 r. w przedmiocie wydania zaświadczenia, na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. a) i c) oraz art. 152 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2012 r., poz. 270, dalej: p.p.s.a.) uchylił zaskarżoną uchwałę i utrzymaną nią w mocy uchwałę Rady Izby Notarialnej w W., stwierdził niewykonalność obu uchwał i zasądził od Krajowej Rady Notarialnej zwrot kosztów postępowania na rzecz skarżącej.
Sąd I instancji za podstawę rozstrzygnięcia przyjął następujące ustalenia:
Zaskarżoną uchwałą z dnia [...] marca 2012 r. Krajowa Rada Notarialna, na podstawie art. 72 § 2, ustawy z dnia 14 lutego 1991r. - Prawo o notariacie (Dz. U. z 2008 r. Nr 189, poz. 1158 ze zm. Dz. U. z 2009 r. Nr 37, poz. 286, Nr 166, poz. 1317: z 2010 r. Nr 182, poz. 1228; z 2011 r. Nr 87, poz. 483; Nr 106, poz. 622; Nr 142, poz. 830; Nr 85, poz. 458), oraz art. 219 kpa, 127 § 2 kpa i art. 138 § 1 pkt 1 kpa w zw. z art. 144 kpa utrzymała w mocy uchwałę Rady Izby Notarialnej w W. z dnia [...] lipca 2012 r. odmawiającą A. P. wydania zaświadczenia o żądanej treści.
W uzasadnieniu swojego rozstrzygnięcia Krajowa Rada Notarialna podkreśliła między innymi, że pojęcie "odbycie aplikacji" w kontekście wykładni gramatycznej, w powszechnym jego odbiorze - zwłaszcza środowiska prawniczego, zawiera w sobie konieczność zdania przewidzianych programem aplikacji kolokwiów. W sytuacji, gdy Izba wyznaczyła terminy kolokwiów, poinformowała o tym fakcie aplikantów, a ci przystąpili do tychże kolokwiów, ale ich nie zdali; bądź też w ogóle do nich nie przystąpili, nie można uznać, że owi aplikanci odbyli aplikację. Szkolenie aplikantów notarialnych nie może zostać pozbawione kolokwiów, a więc nie można przyjąć, że nie zaliczenie kolokwium nie wywołuje skutku w postaci nie odbycia aplikacji, bowiem w przeciwnym wypadku należałoby uznać, że szkolenie aplikacyjne ma charakter iluzoryczny. Istota tak pojmowanego szkolenia, zbliżałaby się w zasadzie do swego rodzaju "wykładów otwartych", w których uczestniczenie nie wymaga od słuchaczy żadnego bieżącego przygotowania i nie sprawdza się uzyskanej w ich trakcie wiedzy. W takim wypadku należałoby raczej wydać zaświadczenie o braniu udziału w aplikacji, a nie o jej odbyciu.
W konsekwencji Rada - mając na uwadze m.in. treści art. 35 pkt 3, art. 40 § 1 pkt 9, art. 73 in fine oraz art. 74 § 2 p.n., a także § 13 rozporządzenia MS o organizacji aplikacji notarialnej i postanowienia uchwały KRN nr 48 (ze zmianami wprowadzonymi uchwałą Nr VII/84/2011 z dnia 19 listopada 2011 r.) podzieliła stanowisko Izby, iż dla wydania zaświadczenia nie wystarczyło jedynie ustalenie, że skarżąca odbyła wymagane ustawą Prawo o notariacie oraz rozporządzeniem MS o organizacji praktyczne szkolenia zawodowe, seminaria i praktyki sądowe, oraz nie przekroczyła prawem przewidzianego limitu nieobecności. Rada przyznała rację Izbie, że dla stwierdzenia odbycia przez skarżącą aplikacji notarialnej koniecznym było ustalenie, że zorganizowane w trakcie aplikacji kolokwia skarżąca zaliczyła pozytywnie.