Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Anna Robotowska Sędziowie NSA Hanna Kamińska (spr.) del. WSA Zbigniew Czarnik Protokolant Jerzy Stelmaszuk po rozpoznaniu w dniu 20 września 2012 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 stycznia 2011 r. sygn. akt VI SA/Wa 1885/10 w sprawie ze skargi B. Spółki z o.o. w B. na decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia [...] lipca 2010 r. nr [...] w przedmiocie wznowienia postępowania o objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia na rzecz B. Spółki z o.o. w B. kwotę 120 (sto dwadzieścia) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 13 stycznia 2011 r., sygn. akt VI SA/Wa 1885/10, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę "B. Sp. z o.o." z siedzibą w B. i uchylił decyzję Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia (dalej zwanego również "Prezesem NFZ") z dnia [...] lipca 2010 r., nr [...], oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Dyrektora [...] Oddziału Wojewódzkiego Narodowego Funduszu Zdrowia w K. (dalej zwany również "Dyrektorem OW NFZ") z dnia [...] kwietnia 2010 r., którą odmówiono skarżącej spółce uchylenia decyzji ostatecznej Dyrektora OW NFZ z dnia [...] października 2009 r. stwierdzającej objęcie obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym A. D. z tytułu wykonywania u skarżącej spółki w okresie [...] 2006 r. umów o świadczenie usług, do których stosuje się przepisy o zleceniu. Ponadto, Sąd stwierdził, że uchylone decyzje nie podlegają wykonaniu, a także zasądził od Prezesa NFZ na rzecz skarżącej spółki 457 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania.
Sąd pierwszej instancji wskazał w swoim rozstrzygnięciu ustalenia faktyczne i stanowisko organów administracji, które po wznowieniu na wniosek skarżącej spółki postępowania zakończonego decyzją ostateczną Dyrektora OW NFZ z dnia [...] października 2009 r. stwierdziły, że brak było podstaw do uchylenia tej decyzji i umorzenia postępowania. Zdaniem organów administracji, "B. Sp. z o.o." nie miała interesu prawnego w postępowaniu w sprawie stwierdzenia objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym osoby będącej stroną umowy zawartej przez spółkę. Decyzja kończąca takie postępowanie nie nakładała bowiem na skarżącą spółkę żadnych obowiązków, ani nie dawała jej żadnych uprawnień. W ocenie organów, o uprawnieniu do bycia stroną w postępowaniu o ustalenie obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego nie przesądza również okoliczność, że Zakład Ubezpieczeń Społecznych wydał w stosunku do "B. SP. z o.o." decyzję naliczającą wymiar składki na ubezpieczenie zdrowotne A. D.
Zdaniem Sądu pierwszej instancji, stanowisko organów administracji obu instancji było wadliwe. Organy błędnie oceniły bowiem kwestię interesu prawnego skarżącej spółki w postępowaniu dotyczącym objęcia kontrahenta tej spółki obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym.
Przytaczając treść art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. e), art. 69 ust. 1, art. 85 ust. 4, art. 87 ust. 1, art. 87 ust. 4 pkt 1 i art. 93 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027, ze zm.; dalej powoływana jako "ustawa o świadczeniach") oraz art. 68 ust. 1 pkt 1 lit. c) i d) ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585, ze zm.) Sąd pierwszej instancji stwierdził, że ustalenie w toku postępowania administracyjnego prowadzonego przez NFZ, iż badana umowa ma charakter umowy zlecenia powoduje dalsze ustalenie w drodze decyzji, że osoba wykonująca pracę na podstawie tej umowy podlega obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu. Stwierdzenie (w drodze decyzji administracyjnej) podlegania zleceniobiorcy obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu powoduje jednocześnie, że zleceniodawca uzyskuje status płatnika składek na ubezpieczenie zdrowotne zleceniobiorcy. Zatem to w postępowaniu decydującym o statusie ubezpieczonego rozstrzyga się jednocześnie status płatnika.