Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Małgorzata Stahl (spr) Sędziowie Zbigniew Rausz Jerzy Stankowski Protokolant Maria Połowniak po rozpoznaniu w dniu 13 września 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Miasta Oświęcim od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 28 marca 2006 r. sygn. akt III SA/Kr 224/06 w sprawie ze skargi Grupy Inicjatorów Referendum na uchwałę Rady Miasta Oświęcim z dnia 25 stycznia 2006 r. nr LV/575/06 w przedmiocie odrzucenia wniosku mieszkańców w sprawie przeprowadzenia referendum 1.uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpatrzenia Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Krakowie 2. odstępuje od zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wyrokiem z dnia 28 marca 2006 r. III SA/Kr 224/06 ,po rozpoznaniu sprawy ze skargi Inicjatora Referendum na uchwałę Rady Miasta Oświęcim z dnia 25 stycznia 2006 r. Nr LV/575/06 w przedmiocie odrzucenia wniosku mieszkańców w sprawie przeprowadzenia referendum - stwierdził nieważność zaskarżonej uchwały.
W uzasadnieniu Sąd wyjaśnił, że zaskarżoną uchwałą Rada Miasta Oświęcim odrzuciła wniosek mieszkańców z dnia 6 stycznia 2006 r. w sprawie przeprowadzenia referendum z powodu niespełnienia przez wniosek wymogów określonych w ustawie o referendum lokalnym. Uzasadnieniem uchwały był załącznik zawierający opinię Komisji powołanej przez radę Miasta do sprawdzenia czy powyższy wniosek odpowiada wymogom ustawowym. W opinii Komisja stwierdziła, że poparcie dla wniosku należy uznać za nieważne, ponieważ :1/140 osób podało błędny numer PESEL; 2/10 podpisom nie towarzyszy żaden numer PESEL;3/41 podpisujących nie było zameldowanych na terenie gminy;4/7 osób było zameldowanych tymczasowo; 5/20 osób zostało wymeldowanych administracyjnie;6/2 osoby nie były zameldowane pod wskazanym adresem;7/11 osób popierających wniosek podało dane osobowe niezgodnie z danymi w ewidencji ludności gminy Miejskiej Oświęcim. Tym samym zakwestionowanych zostało 231 podpisów a po ich wyeliminowaniu zabrakło 169 głosów do uznania wniosku za skuteczny.Tylko w 2 przypadkach brakowało podpisu.
Powyższa uchwała została zaskarżona przez Inicjatora Referendum(Grupę Inicjatorów Referendum),którzy zarzucili tej uchwale sprzeczność z art. 16 ustawy o referendum lokalnym. Po stwierdzeniu, że wniosek był dotknięty brakami nie zwrócono wniosku Inicjatorowi celem usunięcia wad i uzupełnienia braków w ustawowym terminie. Zdaniem skarżących, wady i braki wniosku były możliwe do usunięcia poza nielicznymi wypadkami a tym samym odrzucenie wniosku było niedopuszczalne. Skarżący powołali się na orzeczenie NSA z dnia 29 lutego 2004 r.,OSK 1117/04, w którym Sąd uznał, że prawidłowo złożonym podpisem jest podpis sensu stricte a nie podpis wraz z danymi identyfikującymi podpisującego. Uniemożliwiono Inicjatorowi ustosunkowanie się do zarzutów. Niedopuszczalne było odmawianie prawa do poparcia wniosku o referendum osobom, które w zaplanowanym terminie referendum ukończyłyby już 18 lat. Uwzględnienie wszystkich podpisów, łącznie z tymi które zostały bezpodstawnie zdyskwalifikowane zapewniało wnioskowi wystarczające poparcie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdzając nieważność zaskarżonej uchwały uznał skargę za zasadną i podzielił pogląd iż większość wad, uchybień i braków wniosku mogła być usunięta, a co najmniej realistyczna była próba usunięcia braków. Brak numeru PESEL przy nazwisku czy pomyłka w informacji o tym numerze, nieprawidłowy adres, były wadami możliwymi do uzupełnienia. Sąd powołał się także na wskazany w skardze wyrok NSA z dnia 29 września 2004 r. OSK 1117/04,Wokanda 2005/2/s.34 i uznał , że Rada Miasta Oświęcim podjęła zaskarżoną uchwałę z oczywistym naruszeniem art.16 ust.4 ustawy o referendum lokalnym(nie zwróciła wniosku inicjatorowi referendum i nie wyznaczyła mu 14-dniowego terminu na usunięcie uchybień. Komisja a później Rada nie rozważała możliwości zwrócenia wniosku celem jego uzupełnienia. W ten sposób wadliwie potraktowano podpisy 150 osób, z których 140 podało błędny numer PESEL a 10 nie podało żadnego. Z grupy 79 osób 41 nie było zameldowanych na terenie gminy Oświęcim,7 było zameldowanych tymczasowo, dane 11 osób nie zgadzały się z informacji w ewidencji ludności gminy Oświęcim,20 osób zostało wymeldowanych a 2 nie były zameldowane pod wskazanym adresem. Dyskwalifikowanie tych podpisów było niedopuszczalne, bo przepisy ustawy o referendum nie odwołują się do kryterium zameldowania , lecz zamieszkiwania.W referendum mieszkańcy jednostki samorządu terytorialnego wyrażają w drodze głosowania wolę co do sposobu rozstrzygania sprawy dotyczącej tej wspólnoty.W konsekwencji Prezydent Miasta Oświęcim powiadamia inicjatora nie o liczbie osób zameldowanych w gminie ale o liczbie mieszkańców uprawnionych do głosowania, objętych rejestrem wyborców w gminie na koniec kwartału poprzedzającego złożenie wniosku(art.12 ust.5 ustawy o referendum lokalnym).Tylko nieuwzględnienie 2 osób, które nie złożyły podpisu na wniosku mogło być prawidłowe, jeżeli braku tego nie można było uzupełnić z powodu upływu terminu wyznaczonego do zbierania podpisów. W odniesieniu do 231 podpisów mogłoby się ewentualnie okazać, że zostałyby uwzględnione, gdyby Inicjator miał możliwość uzupełnienia wniosku.Skoro zabrakło 169 poprawnych podpisów, uwzględnienie wspomnianych 231 nie dawałoby Radzie możliwości odmówienia podjęcia uchwały o przeprowadzeniu żądanego referendum gminnego.