Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Andrzej Gliniecki Sędziowie Sędzia NSA Jerzy Bujko ( spr. ) Sędzia NSA Jerzy Stelmasiak Protokolant Krzysztof Tkacz po rozpoznaniu w dniu 15 września 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej A. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dnia 26 stycznia 2005 r. sygn. akt 3 II SA/Gd 311/03 w sprawie ze skargi A. R. na decyzję Wojewody Pomorskiego z dnia [...] stycznia 2003 r. nr [...] w przedmiocie wymeldowania z pobytu stałego 1) uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Gdańsku 2) przyznaje od Skarbu Państwa - Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku na rzecz adwokata K. G. kwotę 250 ( dwieście pięćdziesiąt ) złotych tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej ( w tym 22 % podatku od towarów i usług )
W postępowaniu wszczętym na wniosek B. J. Burmistrz P., decyzją z dnia [...] X 2002 r., orzekł o wymeldowaniu A. R. z pobytu stałego w P. przy ul. P. Organ stwierdził w uzasadnieniu tej decyzji, iż A. R. od pięciu lat nie przebywa pod adresem, gdzie jest zameldowany. Wprawdzie większość tego czasu przebywał on w zakładzie karnym, lecz również po jego opuszczeniu w lutym 2002 r. nie zamieszkał w przedmiotowym lokalu, co świadczy o spełnieniu jednej z przesłanek z art. 15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności, to jest niezamieszkiwania w mieszkaniu przez okres dłuższy niż 6 miesięcy.
Na skutek odwołania A. R. od tej decyzji Wojewoda Pomorski, decyzją z dnia [...] I 2003 r., utrzymał tę decyzję w mocy. W uzasadnieniu decyzji organ odwoławczy powołał się na wyjaśnienia matki A. R. B. J,, która stwierdziła, że syn od 5 lat nie przebywa w przedmiotowym lokalu a opuszczając go zabrał ze sobą wszystkie rzeczy osobiste. Sam odwołujący się w swoich zeznaniach stwierdził, iż po wyjściu z zakładu karnego w lutym 2002 r. nie mógł zamieszkać w tym lokalu, gdyż dochodziło tam do konfliktów z ojczymem. W związku z tym faktycznym miejscem jego pobytu jest lokal w P. przy ul. M. Odwołujący się nie wykorzystał też żadnej prawnej drogi służącej do przywrócenia mu posiadania i powrotu do spornego lokalu. Organ odwoławczy wskazał na wyłącznie ewidencyjny charakter instytucji prawnej zameldowania i stwierdził, że wobec opuszczenia lokalu przez skarżącego istniały podstawy do uwzględnienia wniosku o jego wymeldowanie.
Decyzję Wojewody Pomorskiego A. R. zaskarżył do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Skarżący podniósł, iż nie opuścił przedmiotowego lokalu dobrowolnie i trwale, bowiem po wyjściu z zakładu karnego zamieszkanie w tym lokalu uniemożliwił mu ojczym. Wobec tego nocował on w piwnicy należącej do spornego lokalu albo czasowo przebywał w mieszkaniu swojej dziewczyny. Ze względu na konflikty z ojczymem oraz ciążące na nim wyroki w sprawach karnych skarżący nie chciał pozostawać dalej w tym lokalu, bojąc się o możliwość sprowokowania sytuacji, w której będzie ponosił odpowiedzialność. Nie wnosił też spraw cywilnych o dopuszczenie go do korzystania z mieszkania, gdyż nie wiedział jakie należało podjąć działania prawne. We wniosku zawartym w skardze skarżący wnosił o rozpoznanie sprawy przez Sąd i wydanie satysfakcjonującego go wyroku.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku wyrokiem z dnia 26 I 2005 r. skargę oddalił. Uzasadniając to orzeczenie Sąd stwierdził, iż w rozpoznawanej sprawie bezsporny jest fakt opuszczenia miejsca zamieszkania przez A. R. Sporne jest natomiast to, czy fakt ten miał charakter dobrowolny. Sąd stwierdził, iż wobec braku jakichkolwiek działań skarżącego zmierzających do przywrócenia mu posiadania opuszczenie przez niego lokalu należy uznać za dobrowolne. Świadczy to jednocześnie o prawidłowym postępowaniu organów administracji w tej sprawie.
Wymieniony wyrok zaskarżył A. R. skargą kasacyjną sporządzoną przez adwokata ustanowionego w ramach prawa pomocy. Wyrokowi temu zarzucił naruszenie przepisów art. 145 § 1 pkt 1 lit. b/ i c/ ustawy z dnia 30 VIII 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) w związku z art. 7, 8, 9, 10, 77 § 1, 79 § 1 i 2 oraz art. 107 § 3 K.p.a. przez nieuchylenie decyzji organów administracyjnych pomimo wydania ich z naruszeniem szeregu przepisów (obowiązku zawiadomienia o wszczęciu postępowania i przeprowadzeniu dowodu z zeznań świadka, brak wyczerpującego zebrania i rozważenia materiału dowodowego, zaniechanie obowiązku informowania strony o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie jej praw i obowiązków). W skardze kasacyjnej zarzucono również naruszenie art. 141 § 4 p.p.s.a. przez błędne ustalenie stanu faktycznego, w szczególności przyjęcie, że opuszczenie lokalu było dobrowolne a także naruszenie art. 15 ust. 2 ustawy z 10 IV 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz. U. z 2001 r. Nr 87, poz. 960) przez uznanie, iż przepis ten ma zastosowanie w sytuacji skarżącego. We wniosku zawartym, w skardze kasacyjnej skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.