Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Włodzimierz Ryms, Sędziowie NSA Jacek Chlebny (spr.), Andrzej Jurkiewicz, Protokolant Anna Wieczorek, po rozpoznaniu w dniu 14 grudnia 2005 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 15 kwietnia 2005r., sygn. akt II SA/Wa 2302/04 ze skargi D. B. na decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia 21 września 2004r., nr [...] w przedmiocie potwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego 1. oddala skargę kasacyjną 2. zasądza od Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców na rzecz D. B. 120 ( sto dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
II OSK 1085/05
Uzasadnienie
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 15 kwietnia 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił decyzję organu pierwszej i drugiej instancji w przedmiocie odmowy potwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego przez D. B.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców decyzją z dnia 21 września 2004 r. utrzymał w mocy decyzję Wojewody Dolnośląskiego z dnia 6 kwietnia 2004 r. odmawiającą stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego przez D. B.. Organ wskazał, że D. B. wraz z rodzicami złożył w dniu 12 lutego 1957 r. wniosek do Rady Państwa o zezwolenie na zmianę obywatelstwa, a po przyjeździe do państwa Izrael, w marcu 1957 r. nabył obywatelstwo izraelskie. Warunek uzyskania zezwolenia na zmianę obywatelstwa został spełniony, ponieważ ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim (Dz. U. Nr 4, poz. 25 ze zm.) nie zawierała regulacji w zakresie trybu i formy wydawania przez Radę Państwa zezwoleń w przedmiocie zmiany obywatelstwa polskiego na obce. Powołana ustawa nie określała również, czy zezwolenie miało mieć charakter aktu indywidualnego, czy też generalnego. Dopuszczalny był zatem każdy sposób udzielania przez Radę Państwa zezwoleń na zmianę obywatelstwa polskiego na obce. W rozpatrywanej sprawie miała zastosowanie uchwała Nr 5/58 Rady Państwa z dnia 23 stycznia 1958 r. w sprawie zezwolenia na zmianę obywatelstwa polskiego osobom wyjeżdżającym na pobyt stały do państwa Izrael. Osobom, które spełniły warunki przewidziane w tej uchwale, a do takich zaliczał się D. B. i jego rodzice, nie były wydawane indywidualne zezwolenia. Sam fakt spełnienia tych warunków powodował, że osoby zainteresowane uzyskiwały zezwolenie na zmianę obywatelstwa polskiego na izraelskie.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie nie podzielił stanowiska organu. Zdaniem Sądu z art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim wynika, że zezwolenie na zmianę obywatelstwa stanowiło akt indywidualny, jednostkowy, skierowany do określonego adresata. Indywidualnego zezwolenia na zmianę obywatelstwa nie mogła zastąpić generalna w swej istocie uchwała Nr 5/58 Rady Państwa z dnia 23 stycznia 1958 r., albowiem brak było podstaw do podjęcia takiej uchwały w ustawie z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim, której przepisy nie zawierały upoważnienia dla Rady Państwa do wydania uchwały generalnej, wyrażającej zgodę na zmianę obywatelstwa dla nieokreślonej liczby osób. Oznacza to, że w przypadku skarżącej nie zostało wydane zezwolenie na zmianę obywatelstwa, a wobec tego skarżąca, mimo że złożyła wniosek o zezwolenie na zmianę obywatelstwa i uzyskała obywatelstwo izraelskie, nie utraciła obywatelstwa polskiego. Z tych względów decyzje odmawiające stwierdzenia posiadania obywatelstwa polskiego skarżącej zostały wydane z naruszeniem prawa materialnego.
W skardze kasacyjnej Prezes Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców zarzucił naruszenie prawa materialnego przez błędną wykładnię przepisów art. 11 ust. 1 i 5 oraz art. 13 ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim. Organ wskazał, że ustawa z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim nie precyzowała trybu i formy udzielania zezwoleń na zmianę obywatelstwa. Uchwała Nr 5/58 z dnia 23 stycznia 1958 r. wydana została w ramach konstytucyjnych oraz ustawowych uprawnień Rady Państwa i była generalnym aktem stosowania prawa upraszczającym procedurę emigracyjną, a nie aktem normatywnym zmieniającym przepisy ustawy z dnia 8 stycznia 1951 r. o obywatelstwie polskim. Zdaniem organu, po złożeniu wniosku o zmianę obywatelstwa polskiego na obywatelstwo państwa Izrael oraz sprawdzeniu, że wnioskodawca spełnia warunki określone uchwałą Nr 5/58 Rady Państwa, następowało wydanie wnioskodawcy dokumentu podróży. Dokument ten uprawniał do opuszczenia terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i stanowił zezwolenie na zmianę obywatelstwa.