Sprawa ze skargi na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego
Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Grzegorz Czerwiński Sędziowie Sędzia NSA Wojciech Mazur (spr.) Sędzia del. WSA Czesława Nowak-Kolczyńska Protokolant asystent sędziego Tomasz Muszyński po rozpoznaniu w dniu 14 listopada 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej [...] Sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 13 grudnia 2012 r. sygn. akt VII SA/Wa 1790/12 w sprawie ze skargi [...] Sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] maja 2012 r. znak: [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego 1. uchyla zaskarżony wyrok oraz zaskarżoną decyzję i poprzedzającą ją decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] marca 2011 r. znak: [...], 2. zasądza od Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego na rzecz [...] Sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie kwotę 777 (siedemset siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie strona 1/8

Wyrokiem z dnia 13 grudnia 2012 r., sygn. akt VII SA/Wa 1790/12 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę [...] Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] maja 2012 r., znak [...] w przedmiocie umorzenia postępowania administracyjnego.

W uzasadnieniu orzeczenia Sąd I instancji przedstawił następujący stan faktyczny i prawny sprawy.

Wnioskiem z dnia 29 września 2006 r. [...] Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (obecnie [...] Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie) - dalej jako Spółka - wystąpiła do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, na podstawie art. 145a k.p.a., o wznowienie postępowania administracyjnego dotyczącego zatwierdzenia tabel wynagrodzeń Związku Stowarzyszeń Artystów Wykonawców STOART, zakończonego decyzją tego organu z dnia [...] stycznia 2002 r.

Decyzją z dnia [...] marca 2011 r., znak; [...] Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego umorzył postępowanie w oparciu o art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 152, poz. 1016). W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że z uwagi na zmianę stanu prawnego nie jest możliwe zakończenie tej sprawy w inny sposób. W dniu 21 października 2010 r. weszła bowiem w życie ustawa z dnia 8 lipca 2010 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. W art. 3 ust. 4 ww. ustawy wskazano, że postępowania wszczęte na podstawie dotychczasowych przepisów w sprawach o zatwierdzanie tabel wynagrodzeń i niezakończone do dnia wejścia w życie ustawy zmieniającej umarza się. Dlatego też Minister na podstawie art. 105 § 1 k.p.a. umorzył postępowanie.

W piśmie z dnia 15 kwietnia 2011 r. Spółka złożyła wniosek o ponowne rozpoznanie sprawy. We wniosku zarzuciła, że przepis wskazany przez Ministra jako podstawa prawna decyzji nie uprawnia organu do umorzenia postępowania, gdyż sprawa nie należy do kategorii określonej w przywoływanym przepisie.

Decyzją z dnia [...] maja 2012 r., znak: [...] Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, działając na podstawie art. 138 § 1 pkt 1 k.p.a. w zw. z art. 127 § 3 k.p.a. w zw. z art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 8 lipca 2010 r., po rozpatrzeniu wniosku złożonego przez [...] Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie - obecnie [...] Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, o ponowne rozpoznanie sprawy utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] marca 2011 r. Minister wskazał, że ponownie rozpoznając sprawę kierował się zasadami ogólnymi postępowania administracyjnego i zgromadzonym materiałem dowodowym. Stwierdził, że zgodnie z art. 3 ust. 4 ww. ustawy z dnia 8 lipca 2010 nowelizującej ustawę o prawie autorskim i prawach pokrewnych postępowania wszczęte na podstawie dotychczasowych przepisów w sprawach o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń oraz w sprawach o wskazanie organizacji właściwej, w rozumieniu art. 107 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych i niezakończone do dnia wejścia w życie nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, umarza się. Organ zauważył, że powyższy przepis dotyczy postępowań wszczętych na podstawie dotychczasowych przepisów w sprawach o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń. W przedmiotowej sprawie postępowanie zostało wszczęte na skutek wniosku o wznowienie postępowania w sprawie o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń Związku Stowarzyszeń Artystów Wykonawców STOART. Wniosek został złożony w dniu 29 września 2006 r. Nowelizacja ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych weszła w życie w dniu 21 października 2010 r. Postępowanie zainicjowane wnioskiem Spółki z dnia 29 września 2006 r. nie zostało zakończone przed dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Istniały zatem podstawy do umorzenia postępowania w sprawie. Instytucja wznowienia postępowania dotyczy kontroli prawidłowości wydanej decyzji ostatecznej. Przedmiotem rozstrzyganej sprawy jest przedmiot sprawy uprzednio załatwionej - w przedmiotowej sprawie jest to zatwierdzenie tabel wynagrodzeń Związku Stowarzyszeń Artystów Wykonawców STOART. Rozpoznanie wniosku o wznowienie postępowania składa się co prawda z etapu dotyczącego badania przesłanek wznowienia postępowania, jednakże dotyczy ono również istoty sprawy (wniosek taki płynie z treści art. 149 § 2 k.p.a.). Organ rozpoznający taki wniosek jeszcze raz bada materialno-prawne przesłanki rozstrzygnięcia sprawy. Istotą wznowionego postępowania i uchylenia dotychczasowej decyzji ostatecznej jest powrót sprawy do odpowiedniego stadium zwykłego postępowania instancyjnego. Nową decyzję rozstrzygającą o istocie sprawy wydaje się, jak gdyby sprawa nie była w danej instancji rozstrzygana. Postępowanie administracyjne to określony prawem sposób postępowania. Celem tego postępowania jest wiążące ustalenie konsekwencji norm prawa materialnego, w odniesieniu do konkretnie oznaczonego adresata w sprawie indywidualnej, przez organ administracji publicznej w formie decyzji. Z tych względów organ administracji wydający nową decyzję po wznowieniu postępowania powinien stosować przepisy prawa materialnego i przepisy postępowania obowiązujące w dniu orzekania. Tym samym, w opinii Ministra, z uwagi na fakt, że w postępowaniu wznowienionym badana jest istota sprawy, organ uznał, że art. 3 ust. 4 ustawy z dnia 8 lipca 2010 r. o zmianie ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych oraz ustawie o kosztach sądowych w sprawach cywilnych obejmuje swą dyspozycją postępowania dotyczące wznowienia postępowania w sprawie o zatwierdzenie tabel wynagrodzeń Związku Stowarzyszeń Artystów Wykonawców STOART. Wniosek taki jest tym bardziej zasadny, że w nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych brak jest wyłączenia co do możliwości stosowania tego przepisu do trybów nadzwyczajnych, w tym do wznowienia postępowania. Minister podkreślił, że ww. nowelizacja wprowadziła nowy system zatwierdzania tabel wynagrodzeń. Wprowadzona została inna (w stosunku do poprzednio obowiązującego stanu prawnego) procedura zatwierdzania tabel wynagrodzeń, co skutkuje brakiem prawnej możliwości odwołania się w aktualnie obowiązującym stanie prawnym od orzeczenia Komisji Prawa Autorskiego do Ministra. W stanie prawnym obowiązującym przed dniem wejścia w życie ww. nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych do postępowania przed Komisją Prawa Autorskiego w sprawach o zatwierdzenie przedstawionych przez organizację zbiorowego zarządzania tabel wynagrodzeń za korzystanie z utworów lub artystycznych wykonań objętych zbiorowym zarządzaniem odpowiednie zastosowanie miały bowiem przepisy kodeksu postępowania administracyjnego. Od orzeczeń Komisji wydanych w tym trybie służyło zaś odwołanie do ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (art. 108 ust. 4 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w brzmieniu obowiązującym przed dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych). Natomiast zgodnie z art. 110¹ ust. 3 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych w brzmieniu obowiązującym po dniu wejścia w życie nowelizacji, co do zasady do postępowań przed Komisją Prawa Autorskiego stosuje się przepisy kodeksu postępowania cywilnego o postępowaniu nieprocesowym. Uczestnik postępowania przed Komisją, niezadowolony z orzeczenia Komisji, jest następnie uprawniony do złożenia wniosku o zatwierdzenie tabeli wynagrodzeń, w całości lub w części, przez sąd (art. 110(14) ust. 1 ustawy oprawie autorskim lub prawach pokrewnych w brzmieniu aktualnie obowiązującym). Z powyższych regulacji wynika, że w obowiązującym stanie prawnym Minister nie uczestniczy w procesie zatwierdzania tabel wynagrodzeń. Z tych względów ustawodawca wskazał, że sprawy niezakończone przed dniem wejścia w życie nowelizacji ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych dotyczące zatwierdzenia tabel wynagrodzeń umarza się. Obowiązujące przepisy prawa nie dają podstawy prawnej do prowadzenia przez Ministra sprawy dotyczącej tabel wynagrodzeń. Brak podstawy prawnej do dalszego prowadzenia postępowania i załatwienia sprawy jest zaś przesłanką bezprzedmiotowości postępowania.

Strona 1/8