Nie można odmówić przyjęcia oświadczenia woli cudzoziemca o nabyciu obywatelstwa polskiego na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim /Dz.U. 2000 nr 28 poz. 353 ze zm./ ze względu na ochronę bezpieczeństwa publicznego i porządku prawnego, jeżeli cudzoziemiec ma zezwolenie na osiedlenie się w Polsce.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 22 czerwca 2005 r. IV SA/Wa 573/05 w sprawie ze skargi Abdullahi Hassa A. na decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia 17 stycznia 2005 r. (...) w przedmiocie odmowy przyjęcia oświadczenia woli o nabyciu obywatelstwa polskiego - oddala skargę kasacyjną; (...).
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 22 czerwca 2005 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę Abdullahi Hassa A. i uchylił decyzję Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców z dnia 17 stycznia 2005 r. oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Wojewody M. z dnia 11 października 2004 r. odmawiającą przyjęcia oświadczenia woli o nabyciu obywatelstwa polskiego.
W uzasadnieniu wyroku Sąd przytoczył następujące okoliczności faktyczne i prawne sprawy.
Skarżący Abdullahi Hassa A., obywatel Somalii, zawarł 23 października 1999 r. związek małżeński z obywatelką polską Agnieszką T. Decyzją z dnia 4 maja 2004 r. Wojewoda M. zezwolił skarżącemu na osiedlenie się w Polsce. W tym stanie rzeczy skarżący złożył w dniu 11 sierpnia 2004 r. oświadczenie woli o nabyciu obywatelstwa polskiego na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 15 lutego 1962 r. o obywatelstwie polskim /Dz.U. 2000 nr 28 poz. 353 ze zm./, ponieważ udzielono mu zezwolenia na osiedlenie się w Polsce i pozostaje co najmniej 3 lata w związku małżeńskim z osobą posiadającą obywatelstwo polskie. Decyzje o odmowie przyjęcia oświadczenia organy uzasadniły tym, że Sąd Rejonowy dla W.-P. w dniu 1 sierpnia 2003 r. w postępowaniu nakazowym uznał skarżącego winnym popełnienia czynu określonego w art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 31 stycznia 1985 r. o znakach towarowych i wymierzył skarżącemu karę grzywny. Zdaniem organów decyzja o przyjęciu oświadczenia ma charakter uznaniowy i może być podjęta w sprawach nie budzących wątpliwości. Podejmując taką decyzję organ bierze pod uwagę, czy względy bezpieczeństwa państwa i ochrona porządku publicznego nie przemawia za wydaniem decyzji odmawiającej przyjęcia oświadczenia.
Wojewódzki Sąd Administracyjny nie podzielił stanowiska organów co do wykładni art. 10 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim. Zdaniem Sądu brak jest podstaw do przyjęcia, że decyzja o przyjęciu oświadczenia ma charakter uznaniowy. Organ może jedynie uzależnić przyjęcie oświadczenia od złożenia dowodu utraty lub zwolnienia z obywatelstwa obcego i w tym zakresie można mówić o uznaniu administracyjnym. Odmowa przyjęcia oświadczenia nie może być podyktowana względami bezpieczeństwa i porządku publicznego, ponieważ te względy powinny być brane pod uwagę w toku wydawania decyzji o zezwoleniu cudzoziemcowi na osiedlenie w Polsce. W przypadku skarżącego wydając decyzję o zezwoleniu na osiedlenie w Polsce organ nie stwierdził, iż zachodzą przesłanki negatywne uzasadniające odmowę zezwolenia na osiedlenie się skarżącego w Polsce, pomimo że skarżący popełnił przestępstwo i został skazany przed podjęciem tej decyzji.
W skardze kasacyjnej wniesionej przez Prezesa Urzędu do Spraw Repatriacji i Cudzoziemców jako podstawy kasacyjne wskazano naruszenie art. 10 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim. W ocenie organu nabycie obywatelstwa polskiego przez cudzoziemca na podstawie art. 10 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim następuje w ramach tzw. uproszczonej naturalizacji, stanowiącej wyjątek od zasady nabycia obywatelstwa polskiego w drodze aktu nadania obywatelstwa przez Prezydenta RP. Wyjątkowość tej drogi nabycia obywatelstwa polskiego jest konsekwencją przyjęcia Konwencji o obywatelstwie kobiet zamężnych, otwartej do podpisu w Nowym Jorku dnia 20 lutego 1957 r. /Dz.U. 1959 nr 56 poz. 334/, której Polska jest stroną od 1959 r. Konwencja dopuszcza ograniczenie nabycia obywatelstwa w tej uproszczonej formie ze względu na bezpieczeństwo państwa lub porządek publiczny. Za uznaniowym charakterem decyzji o przyjęciu oświadczenia o nabyciu obywatelstwa polskiego przemawia sposób sformułowania przepisu art. 10 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim, w którym użyto określenia "jeżeli organ wyda decyzję o przyjęciu oświadczenia". Oznacza to, że organ ocenia zgromadzony materiał dowodowy i może odmówić przyjęcia oświadczenia mając na uwadze interes społeczny oraz słuszny interes obywatela /art. 7 Kpa/. Organ powołał się również na dwa inne wyroki Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, w których przyjęte zostało stanowisko, iż decyzja, o której mowa w art. 10 ust. 1 ustawy o obywatelstwie polskim ma charakter uznaniowy.