Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Hauser, Sędziowie NSA Zdzisław Kostka, Alicja Plucińska-Filipowicz (spr.), Protokolant Mariusz Szufnara, po rozpoznaniu w dniu 16 maja 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skarg kasacyjnych Zarządu Dróg Miejskich w W. i Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 23 listopada 2005 r. sygn. akt VII SA/Wa 462/05 w sprawie ze skargi Ogólnopolskiego Towarzystwa O. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lutego 2005 r. Nr [...] w przedmiocie odmowy dopuszczenia do udziału w postępowaniu oddala skargi kasacyjne
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 23 listopada 2005 r. sygn. akt VII SA/Wa 462/05 po rozpoznaniu skargi Ogólnopolskiego Towarzystwa O. w W. na postanowienie Głównego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] lutego 2005 r. utrzymujące w mocy postanowienie Wojewody Mazowieckiego z dnia [...] grudnia 2004 r. w przedmiocie odmowy dopuszczenia do udziału skarżącego Towarzystwa w postępowaniu o udzielenie pozwolenia na budowę Trasy S. w W. na odcinku od węzła "B." do ul. P. uchylił zaskarżone postanowienie oraz poprzedzające je postanowienie organu administracji publicznej pierwszej instancji.
W uzasadnieniu powyższego wyroku Wojewódzki Sąd Administracyjny wskazał, że w uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia powołano się na to, iż art. 28 ust. 3 Prawa budowlanego wyłącza stosowanie art. 31 kpa co powoduje, że wniosek organizacji społecznej o dopuszczenie do udziału na prawach strony w postępowaniu o pozwolenie na budowę jest pozbawiony podstaw prawnych, zaś powoływanie się na ustawę Prawo ochrony środowiska pozostaje bez wpływu na przedmiotowe rozstrzygnięcie.
W skardze skierowanej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Ogólnopolskie Stowarzyszenie O. zarzuciło, że w sprawie administracyjnej nie zostało wzięte pod uwagę, iż podstawą wniosku o dopuszczenie do udziału w postępowaniu stanowił art. 33 ust. 1 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska /Dz. U. Nr 62, poz. 627 ze zm./ określający tryb uczestniczenia organizacji ekologicznych w postępowaniach wymagających udziału społeczeństwa, a więc w takich, w których sporządzono raport oddziaływania inwestycji na środowisko. Do wniosku organizacji ekologicznej o dopuszczenie do udziału w postępowaniu w trybie art. 33 ust. 1 Prawa ochrony środowiska nie stosuje się art. 28 ust. 2 Prawa budowlanego określającego krąg stron w postępowaniu o wydanie pozwolenia na budowę.
Wojewódzki Sąd Administracyjny uznał skargę za zasadną.
Sąd przyjął, że w sprawie nie ulega wątpliwości, iż postępowanie, do którego udział na prawach strony zgłosiło skarżące Stowarzyszenie dotyczy przedsięwzięcia mogącego znacząco oddziaływać na środowisko, a tym samym wymagane jest przeprowadzenie postępowania w sprawie oceny oddziaływania na środowisko. Postanowienie w tym przedmiocie w I instancji zostało wydane w dniu [...] grudnia 2004 r. zaś w drugiej instancji w dniu [...] lutego 2005 r. Obowiązująca w tym czasie ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, jej art. 46 ust. 3 i 4 przewidywała, iż postępowanie w sprawie oceny oddziaływania na środowisko stanowi część postępowania zmierzającego do wydania decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu i decyzji o pozwoleniu na budowę. Stosownie do art. 33 ust. 1 tej ustawy organizacje ekologiczne, które zgłoszą chęć uczestnictwa w określonym postępowaniu administracyjnym wymagającym udziału społeczeństwa uczestniczą w nim na prawach strony, przy czym nie stosuje się przepisu art. 31 ( 4 kpa.
Mając na uwadze powyższe Sąd I instancji stwierdził, iż przepis art. 28 ust. 2 i 3 Prawa budowlanego nie dotyczy organizacji społecznych będących organizacjami ekologicznymi, do których zastosowanie ma przepis art. 33 ust. 1 Prawa ochrony środowiska. Podkreślił przy tym, iż przepisy ustawy o ochronie środowiska w omawianym zakresie dostosowane zostały do postanowień podpisanej przez Wspólnotę Europejską w dniu 25 czerwca 1998 r. Konwencji ONZ/EKG o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do wymiaru sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska /Konwencja z Aarhus/, są zgodne z art. 249 Traktatu o Wspólnocie Europejskiej oraz dyrektywą 2003/35/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 26 maja 2003 r. przewidującą udział społeczeństwa w odniesieniu do sporządzania niektórych planów i programów w zakresie środowiska oraz zmieniającą w odniesieniu do udziału społeczeństwa i dostępu do wymiaru sprawiedliwości dyrektywy Rady 85/337/EWG i 96/61/WE. Dyrektywa 2003/35/WE poza tym, iż wymaga aby Państwa Członkowskie zapewniły udział społeczeństwa w sprawach o przyznaniu lub odmowie wydania zezwolenia na inwestycję, ustalając, na jakim etapie mogą być kwestionowane decyzje, akty lub zaniechania.