Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Zofia Flasińska Sędziowie Sędzia NSA Włodzimierz Ryms (spr.) Sędzia del. NSA Jerzy Stankowski Protokolant starszy asystent sędziego Beata Zborowska-Guziuk po rozpoznaniu w dniu 21 marca 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej [...]z siedzibą w G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 kwietnia 2015 r. sygn. akt I SA/Wa 156/15 w sprawie ze skargi [...] w R. P. na decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] grudnia 2014 r. nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji 1. uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę, 2. zasądza od [...] w R. P. na rzecz [...] z siedzibą w G. kwotę 357 (trzysta pięćdziesiąt siedem) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Zaskarżonym wyrokiem z dnia 10 kwietnia 2015 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uwzględnił skargę [...] w Rzeczypospolitej Polskiej i uchylił decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] grudnia 2014 r. oraz utrzymaną nią w mocy decyzję Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia [...] września 2014 r., którą odmówiono stwierdzenia nieważności decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] lutego 2000 r. o wpisaniu do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych [...] z siedzibą w G.
Wyrok ten został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy.
Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzji z dnia [...] lutego 2000 r., na podstawie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (Dz.U. z 1989 r., Nr 29, poz. 155 ze zm.), wpisał do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych [...] z siedzibą w G. Wnioskiem z dnia 10 czerwca 2003 r. [...] w RP wystąpił o stwierdzenie nieważności tej decyzji z powodu rażącego naruszenia przepisów ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. o stosunku Państwa do gmin wyznaniowych żydowskich w Rzeczpospolitej Polskiej (Dz.U. z 1997 r., Nr 41, poz. 251 ze zm.), ponieważ status prawny gmin wyznaniowych żydowskich reguluje ustawa z dnia 20 lutego 1997 r. i [...] z siedzibą w G. nie mogła być wpisana do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych na podstawie ustawy z dnia 17 maja 1989 r., gdyż jest gminą wyznaniową żydowską. Najpierw Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji decyzjami z dnia [...] lipca 2003 r. i z dnia [...] sierpnia 2003 r. odmówił wszczęcia postępowania nieważnościowego na wniosek [...] w RP z tego powodu, że Związek nie ma interesu prawnego w sprawie dotyczącej innego związku wyznaniowego, jednakże decyzje te zostały uchylone (wyrok WSA w Warszawie z dnia 26 marca 2004 r., I SA/Wa 2188/13 i wyrok NSA z dnia 22 grudnia 2014 r., OSK 959/04). Z kolei decyzje Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] października 2007 r. i z dnia [...] kwietnia 2008 r. o umorzeniu postępowania administracyjnego w tej sprawie z tego powodu, że [...] w RP nie ma interesu prawnego w tej sprawie zostały uchylone wyrokiem WSA w Warszawie z dnia 5 grudnia 2008 r., I SA/Wa 948/08, a Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną [...] z siedzibą w G. wyrokiem z dnia 3 marca 2010 r., II OSK 498/09 przesądzając, iż Związek ma interes prawny w tej sprawie, albowiem przemawia za tym między innymi to, że [...] z siedzibą w G. została utworzona w miejsce rozwiązanej wcześniej gminy wyznaniowej żydowskiej i zgłaszała roszczenia do majątku zlikwidowanej gminy wyznaniowej żydowskiej.
Po rozpoznaniu sprawy co do istoty Minister Administracji i Cyfryzacji decyzją z dnia [...] września 2014 r., którą utrzymał w mocy decyzję z dnia [...] grudnia 2014 r., odmówił stwierdzenie nieważności decyzji Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia [...] lutego 2000 r. o wpisaniu do Rejestru kościołów i związków wyznaniowych [...], ponieważ nie są spełnione przesłanki określone w art. 156 § 1 pkt 2 K.p.a. W ocenie Ministra różnice pomiędzy [...] a gminami wyznaniowymi żydowskimi, których dotyczy ustawa z dnia 20 lutego 1997 r., przemawiają za tym, że [...] nie jest gminą wyznaniową żydowską, o której mowa w ustawie z dnia 20 lutego 1997 r. Wpis do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych [...] jako związku wyznaniowego, na podstawie ustawy z dnia 17 maja 1989 r. nie ma charakteru naruszającego prawo i to w sposób rażący, a ponadto nie wywołuje skutków niemożliwych do zaakceptowania z uwagi na zasadę praworządności. Konstytucja RP w art. 53 przyznaje każdemu wolność uzewnętrzniania przekonań religijnych indywidualnie i zbiorowo oraz tworzenia wspólnot religijnych. Skoro obywatele RP dokonali wyboru, który wykluczał ich przynależność do gminy wyznaniowej żydowskiej, tworzonej na podstawie ustawy z dnia 20 lutego 1997 r. i powołali związek wyznaniowy na podstawie ustawy z dnia 17 maja 1989 r., to organ rejestrowy nie może odmówić wpisu do Rejestru kościołów i innych związków wyznaniowych takiej wspólnoty wyznaniowej, jeżeli nie narusza to wartości określonych w art. 33 ust. 3 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. To, że w innej sprawie Minister decyzją z dnia 7 lipca 2014 r. stwierdził nieważność decyzji o wpisaniu do Rejestru Izraelickiej Niezależnej Gminy Wyznaniowej w Poznaniu, nie narusza zasady równości, ponieważ są to różne sprawy, dotyczące różnych podmiotów, a ponadto decyzja ta była wydana na skutek prawomocnego wyroku, którym organ został zobowiązany wprost do wydania decyzji stwierdzającej nieważność wpisu tego związku wyznaniowego do Rejestru. Ponadto Minister zwrócił uwagę, że nazwy [...] oraz gmin wyznaniowych żydowskich tworzących [...] w RP różnią się w dostatecznym stopniu, a także na to, ze osoby innych wyznań tworzą odrębne związki wyznaniowe.