Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Masternak-Kubiak (spr.) Sędziowie NSA Anna Łuczaj del. WSA Teresa Zyglewska Protokolant starszy asystent sędziego Katarzyna Miller po rozpoznaniu w dniu 27 września 2017 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Gminy [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 września 2015 r. sygn. akt II SA/Gl 328/15 w sprawie ze skargi W. J. na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] grudnia 2001 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości cen i opłat za korzystanie z wodociągu stanowiącego własność gminy 1. oddala skargę kasacyjną; 2. zasądza od Gminy [...] na rzecz W. J. kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 9 września 2015r., sygn. akt II SA/Gl 328/15, po rozpoznaniu skargi W. J. na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] grudnia 2001 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości cen i opłat za korzystanie z wodociągu stanowiącego własność gminy stwierdził nieważność § 1 pkt 3 zaskarżonej uchwały.
Powyższy wyrok został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym:
W § 1 pkt 3 uchwały Nr [...] z dnia [...] grudnia 2001 r. w sprawie wysokości cen i opłat za korzystanie z wodociągu stanowiącego własność gminy [...] ustalono wysokość cen i opłat za dostarczenie wody z wodociągu, określając m.in. w pkt 3, iż "za przyłączenie i możliwość korzystania z gminnej sieci wodociągowej nieruchomości zabudowanej lub przewidzianej do zabudowy jednorazowa opłata wynosi 2.500 zł".
Pismem z dnia 30 grudnia 2014 r., działający przez pełnomocnika, W. J. wezwał Radę Gminy do usunięcia naruszenia prawa poprzez stwierdzenie nieważności uchwały[...] , jako naruszającej jego interes prawny. Wskazał, iż przedmiotowa uchwała w części ustalającej opłatę za przyłączenie do sieci wodociągowej wydana została bez podstawy prawnej. Wyjaśnił też, że wobec dokonania wpłaty na rzecz Gminy [...] kwoty 2.500 zł za przyłączenie jego nieruchomości do gminnej sieci wodociągowej, niewątpliwie posiada interes prawny w stwierdzeniu nieważności wskazanej uchwały.
Uchwałą nr [...] z dnia [...] stycznia 2015 r. Rada Gminy [...] uznała powyższe wezwanie za bezzasadne.
W. J. wniósł skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach na uchwałę Rady Gminy [...] z dnia [...] grudnia 2001 r. nr[...]. Zarzucił podjęcie zaskarżonego aktu prawa miejscowego bez podstawy prawnej i z rażącym naruszeniem prawa, gdyż ani art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy o samorządzie gminnym, ani też art. 4 ust. 1 ustawy o gospodarce komunalnej nie zawierają upoważnienia dla rady gminy do nakładania opłat o charakterze publicznoprawnym w drodze regulacji prawnych powszechnie obowiązujących.
W odpowiedzi na skargę Rada Gminy [...] wniosła o jej oddalenie.
W motywach wyroku uwzględniającego skargę Sąd pierwszej instancji stwierdził, że uchwała Rady Gminy [...] nie została zaskarżona w całości, ale w części, tj. tylko w tym zakresie, którego dotyczyło wezwanie do usunięcia naruszenia prawa.
Następnie Sąd pierwszej instancji wywiódł, że zaskarżona uchwała zawiera wszystkie elementy prawa miejscowego, obowiązującego na terenie gminy[...] , skierowana jest bowiem do wszystkich jej mieszkańców, którzy zamierzają przyłączyć się do gminnej sieci wodociągowej oraz nakłada na bliżej nieokreśloną grupę podmiotów obowiązek ponoszenia opłat z tego tytułu na rzecz Gminy.
Sąd pierwszej instancji stwierdził, że regulacja § 1 pkt 3 uchwały wydana została z rażącym naruszeniem prawa, gdyż wskazana w uchwale Rady obowiązkowa opłata za przyłączenie i możliwość korzystania z gminnej sieci wodociągowej uchwalona została bez podstawy prawnej. Z tych powodów uchwała jest w tej części sprzeczna z prawem (w rozumieniu art. 91 ust. 1 w związku z art. 94 ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym), co wypełniło przesłankę do stwierdzenia nieważności. Przywołane w podstawie prawnej wymienionej uchwały przepisy art. 7 ust. 1 pkt 3, art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym oraz art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz.U. z 1997r., Nr 9, poz. 43 ze zm.) nie mogły stanowić podstawy do nałożenia obowiązku ponoszenia opłat z tytułu przyłączenia do sieci. Zaskarżona uchwała w zakresie w jakim nakłada na mieszkańców gminy obowiązek uiszczania opłaty wskazanej w § 1 pkt 3 wykracza poza prawotwórcze kompetencje rady, gdyż nie została podjęta na podstawie wyraźnego upoważnienia.