Skarga kasacyjna na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w przedmiocie odmowy skreślenia z rejestru zabytków
Sentencja

Dnia 31 marca 2015 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jacek Chlebny /spr./ sędzia NSA Robert Sawuła sędzia del. WSA Sławomir Pauter Protokolant starszy sekretarz sądowy Mariusz Szufnara po rozpoznaniu w dniu 31 marca 2015 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Gminy [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 25 kwietnia 2013 r. sygn. akt VII SA/Wa 2802/12 w sprawie ze skargi Gminy [...] na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia [...] października 2012 r. nr [...] w przedmiocie odmowy skreślenia z rejestru zabytków oddala skargę kasacyjną.

Inne orzeczenia o symbolu:
6361 Rejestr  zabytków
Inne orzeczenia z hasłem:
Ochrona dóbr kultury
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny
Inne orzeczenia ze skargą na:
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego
Uzasadnienie strona 1/3

Zaskarżonym wyrokiem z 25 kwietnia 2013 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę Gminy [...] na decyzję Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z [...] października 2012 r. w przedmiocie odmowy skreślenia z rejestru zabytków.

Wyrok ten został wydany w następującym stanie faktycznym i prawnym sprawy.

Zaskarżoną decyzją Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego, po rozpoznaniu wniosku Gminy [...] o ponowne rozpatrzenie sprawy, utrzymał w mocy własną decyzję z [...] kwietnia 2012 r. odmawiającą skreślenia z rejestru zabytków zespołu dworsko-parkowego w [...], gmina [...], wpisanego do rejestru zabytków pod numerem [...] decyzją Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie z [...] grudnia 1985 r. Podstawę prawną zaskarżonej decyzji stanowiły: art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. g, art. 7 pkt 1, art. 13 ust. 1, 5 i 6 oraz art. 89 pkt 1 ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 ze zm.) oraz art. 138 § 1 pkt 1 w zw. z art. 127 § 3 k.p.a.

Minister nie podzielił stanowiska właściciela zabytku, Gminy [...], że obiekt będący przedmiotem postępowania nie przedstawia obecnie żadnych wartości zabytkowych. Analiza materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, w tym decyzji Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Lublinie z [...] grudnia 1985 r., opinii Narodowego Instytutu Dziedzictwa z 11 stycznia 2012 r., jak również ocena aktualnego stanu zachowania zabytku przyjęta na podstawie protokołu oględzin nieruchomości dokonanych w dniu 28 czerwca 2012 r. przez pracowników Lubelskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, daje podstawy do sformułowania wniosku, iż nie zachodzi żadna z przesłanek z art. 13 ustawy o ochronie zabytków upoważniających organ do skreślenia zespołu dworsko-parkowego w [...], gmina [...], z rejestru zabytków. W szczególności brak jest podstaw do przyjęcia, że zabytek ten uległ zniszczeniu w stopniu powodującym utratę jego wartości historycznej. Minister wskazał, że zespół dworsko-parkowy w [...] został objęty ochroną prawną w zakresie wchodzących w jego skład: parku podworskiego, sadzawki, odnogi rzeki [...] i młyna murowanego z lat 20. XX wieku (decyzji o wpisie do rejestru zabytków z [...] grudnia 1985 r.). Zespół ten powstał na gruntach dawnego folwarku starościńskiego, na których po rozbiorach wzniesiono klasyczny dwór, otoczony ozdobnym ogrodem spacerowym. W 1961 r. budynek został rozebrany, a park przekazano [...], z przeznaczeniem na ośrodek wypoczynkowy. W tym celu teren założenia został na nowo zagospodarowany według projektu opracowanego w latach 1968-1970 w Biurze Projektów Budownictwa Wiejskiego w [...]. Nowy właściciel nieruchomości dokonał zmian w zagospodarowaniu i kompozycji parku poprzez budowę pawilonów wypoczynkowych i usługowych, parkingów i boisk oraz wprowadzenie nowego układu dróg i ścieżek. Staw przekształcony został na kąpielisko. Podczas tych prac wycięto część drzew i dokonano nowych nasadzeń.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w uzasadnieniu wyroku oddalającego skargę Gminy [...] stanowisko Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego podzielił w całości. Celem postępowania w sprawie skreślenia zabytku z rejestru jest ustalenie, czy zabytek uległ zniszczeniu w stopniu powodującym utratę jego wartości historycznej, artystycznej bądź naukowej bądź ponowna ocena tej wartości w oparciu o nowe ustalenia naukowe, a nie ocena zasadności decyzji o wpisie do rejestru zabytków. W rozpatrywanej sprawie ochroną prawną objęto częściowo przekształcony teren dworsko-parkowy. W ocenie Sądu Minister prawidłowo wskazał, że przywoływane przez Gminę argumenty dotyczące rozebrania budynku dworu, wprowadzenia nowego układu komunikacyjnego oraz wycięcia drzew drzewostanu, mające świadczyć o zniszczeniu zabytku w stopniu uzasadniającym jego skreślenie z rejestru, znane były organowi konserwatorskiemu już w dacie wpisu do rejestru zabytków. Właściwy wówczas konserwator zabytków uznał wysoką wartość zabytkową tego założenia i wpisał je do rejestru zabytków, będąc świadomy powyższych przekształceń. Jednocześnie w toku postępowania ustalono, że od czasu wydania decyzji z [...] kwietnia 2012 r. na terenie zespołu dworsko-parkowego nie zaszły żadne zmiany. W tych okolicznościach, w ocenie Sądu, organ zasadnie uznał, iż zespół dworsko- pałacowy nie uległ zniszczeniu w stopniu powodującym utratę jego wartości historycznej, artystycznej, co uzasadniałoby skreślenie go z rejestru zabytków na podstawie art. 13 ust. 1 ustawy o ochronie zabytków. Z analizy przeprowadzonej przez Narodowy Instytut Dziedzictwa Oddział Terenowy w [...] wynika, że oceniany obiekt nadal pozostaje obiektem o istotnej wartości historycznej, estetycznej oraz przyrodniczej. Mimo deformacji parku i lat zaniedbań, zachowane zadrzewienia oraz układ wodny do dziś wykazują cechy elementu komponowanego, dopełnionego akceptowalnymi nawarstwieniami nasadzeń z lat powojennych. Zasadniczym walorem jest tu istniejąca zieleń, staw, a także sam teren stanowiący integralną część zabytkowego założenia. Wartości chronione tego założenia podnoszą takie elementy jak figurka [...] oraz stary młyn. Wojewódzki Konserwator Zabytków w Lublinie wskazał zaś na zachowaną czytelną kompozycję założenia, którego istotnym elementem jest park z zachowanym starodrzewem z okresu funkcjonowania rezydencji oraz układem wodnym. Ponadto, zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 1 lit. g ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, ochronie i opiece podlegają, bez względu na stan zachowania, zabytki nieruchome będące, w szczególności parkami, ogrodami i innymi formami zaprojektowanej zieleni.

Strona 1/3
Inne orzeczenia o symbolu:
6361 Rejestr  zabytków
Inne orzeczenia z hasłem:
Ochrona dóbr kultury
Inne orzeczenia sądu:
Naczelny Sąd Administracyjny
Inne orzeczenia ze skargą na:
Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego