Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Stahl (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Krystyna Borkowska Sędzia del. WSA Marzenna Linska-Wawrzon Protokolant Agnieszka Kuberska po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2007r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Rady Gminy J. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie z dnia 26 października 2006 r. sygn. akt [...] w sprawie ze skargi B. K. i W. K. na uchwałę Rady Gminy J. z dnia 27 kwietnia 2001 r. nr [...] w przedmiocie opłaty za podłączenie do wodociągów 1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Lublinie; 2. odstępuje od zasądzenia kosztów postępowania kasacyjnego.
Wyrokiem z dnia 26 października 2006 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Lublinie stwierdził nieważność zaskarżonej przez B. i W. K. uchwały Rady Gminy J. z dnia 27 kwietnia 2001 r., nr [...] w przedmiocie określenia opłat za podłączenie nieruchomości do gminnych urządzeń zbiorowego zaopatrzenia w wodę oraz zbiorczych urządzeń kanalizacyjnych w Gminie J. - w części dotyczącej opłat za podłączenie nieruchomości do sieci wodociągu gminnego. W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji wskazał, że uchwałą z dnia 27 kwietnia 2001 r. rada Gminy J. postanowiła, że osoba rozporządzająca nieruchomością ubiegająca się o podłączenie do wodociągów i sieci kanalizacyjnej stanowiących zasób Gminy J. zobowiązana jest do uiszczenia na rzecz Gminy opłat - za podłączenie do siec wodociągu gminnego 2 000 zł. i za podłączenie do sieci kanalizacyjnej 3 000 zł. Na uchwałę skargę wnieśli B. i W. K. domagając się stwierdzenia nieważności lub niezgodności uchwały z prawem. Skarżący uiścili opłatę za podłączenie ich nieruchomości nr [...] położonej w N. do wodociągu gminnego w dniu 24 stycznia 2006 r., tymczasem uchwała z dnia 27 kwietnia 2001 r., jako niezgodna z prawem, została uchylona uchwałą Rady Gminy J. z dnia 21 kwietnia 2006 r., nr [...]. Zwrot zapłaconej kwoty jest zaś możliwy po stwierdzeniu przez Sąd nieważności lub niezgodność z prawem zaskarżonej uchwały.
W odpowiedzi na skargę Rada Gminy wniosła o oddalenie skargi.
Wojewódzki Sąd Administracyjny uchylając zaskarżoną uchwałę w części dotyczącej opłat za podłączenie nieruchomości do sieci wodociągu gminnego wskazał, że ustaloną opłatę pobierano przed wydaniem osobom warunków technicznych na dostawę wody, tymczasem ani podane jako podstawa prawna uchwały przepisy art. 18 ust. 2 pkt 15 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 1996 r., Nr 13, poz. 74) i art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (Dz. U. z 1997 r., Nr 9, poz. 43) ani inne ustawowe przepisy nie upoważniały gminy do nakładania na obywateli obowiązków (w tym przypadku opłaty za prawo podłączenia do sieci wodociągowej). Zaskarżona uchwała została uchylona uchwałą Rady Gminy J. z dnia 21 kwietnia 2006 r., jednak mając na uwadze uchwałę Trybunału Konstytucyjnego z dnia 14 września 1994 r. (W 5/94), Sąd uznał, że mimo uchylenia uchwały, wydanie wyroku stwierdzającego nieważność uchwały nie stało się zbędne.
W skardze kasacyjnej Gminy J. od tego wyroku wniesiono o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania a ewentualnie o uchylenie wyroku i umorzenie postępowania oraz zasądzenie kosztów postępowania. Podstawę skargi kasacyjnej stanowiły zarzuty istotnego naruszenia przepisów postępowania sądowoadministracyjnego - art. 32 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) poprzez przyznanie przymiotu strony Gminie J. - jednostce samorządu terytorialnego, zamiast organowi administracji publicznej, którego działanie jest przedmiotem skargi, art. 161 § 1 pkt 3 w/w ustawy poprzez jego zastosowanie w sytuacji, gdy postępowanie stało się bezprzedmiotowe z powodu braku możliwości stwierdzenia niezgodności z przepisami uchwały, która została uchylona przed wezwaniem przez skarżących do usunięcia naruszenia i zaskarżeniem uchwały do sądu, oraz naruszenie przepisów prawa materialnego przez błędną wykładnię art. 101 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym poprzez uznanie, że stosować można tryb przewidziany w tym przepisie w sytuacji , gdy nie mogła być spełniona przesłanka skutecznego wezwania do usunięcia naruszenia interesu prawnego, wobec uchylenia uchwały przez organ przed wystosowaniem przez skarżących wezwania.