Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Zdzisław Kostka Sędziowie: sędzia NSA Małgorzata Miron sędzia del. NSA Janina Kosowska (spr.) po rozpoznaniu w dniu 26 marca 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej [...] od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 21 marca 2017 r. sygn. akt IV SA/Wa 2977/16 w sprawie ze skargi [...] na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia [...] września 2016 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 21 marca 2017 r. sygn. akt IV SA/Wa 2977/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę [...] (dalej zwanego przewoźnikiem) na decyzję Komendanta Głównego Straży Granicznej z dnia [...] września 2016 r. nr [...] w przedmiocie nałożenia kary pieniężnej.
Wyrok ten został wydany w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych kontrolowanej sprawy:
Powołaną na wstępie decyzją z dnia [...] września 2016 r. Komendant Główny Straży Granicznej, po rozpatrzeniu odwołania przewoźnika, utrzymał w mocy decyzję Komendanta Placówki Straży Granicznej w Hrebennem (dalej zwanego organem I instancji) z dnia [...] czerwca 2016 r., wydaną z powołaniem art. 462 ust. 1, 2, 4 i 5 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. poz. 1650 ze zm.), o nałożeniu na przewoźnika kary administracyjnej w wysokości 13.273,20 zł., stanowiącej równowartość 3.000 EURO, za przywiezienie w dniu 24 kwietnia 2016 r. drogą lądową do granicy Rzeczypospolitej Polskiej (RP) obywatela Ukrainy, Pana [...] r., nieposiadającego ważnej wizy lub innego ważnego dokumentu uprawniającego do wjazdu i pobytu na terytorium RP. W uzasadnieniu tej decyzji Komendant Główny Straży Granicznej (dalej zwany organem odwoławczym) podał, że ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że wskazany obywatel Ukrainy był pasażerem autokaru relacji Kołomyja (UA) - Poznań (PL) należącego do przewoźnika, wykonującego regularny przewóz osób w międzynarodowym transporcie drogowym. Wskazał, że podczas odprawy granicznej funkcjonariusze organu I instancji ustalili, że cudzoziemiec nie posiada w swoim paszporcie wizy, która uprawniałaby go do wjazdu i pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w dniu 24 kwietnia 2016 r., ani innego ważnego dokumentu uprawniającego do wjazdu i pobytu na terytorium RP w tym terminie.
Organ odwoławczy wywiódł, że przewoźnik, chcąc wykonywać usługi przewozu osób niebędących obywatelami polskimi przez terytorium RP, obowiązany jest zapoznać się z przepisami dotyczącymi przekraczania granic i pobytu w Polsce, jak również w krajach, do których wykonuje transport. Ocenił, że ryzyko nieznajomości przepisów obowiązujących w tym zakresie obciąża przewoźnika, a w przypadku dostarczenia do odprawy przez przewoźnika osoby, której brak dokumentów uprawniających do przekroczenia granicy jest w sposób prosty do stwierdzenia przez osobę posiadającą wiedzę w tym zakresie, przewoźnik ponosi odpowiedzialność zgodnie z obowiązującym prawem. Podał, że w niniejszej sprawie pracownik przewoźnika - kierowca nie sprawdził, czy cudzoziemiec posiada dokument uprawniający go do przekroczenia granicy, nie dopełniając tym samym swoich obowiązków. Przyjął, że nie zwalnia przewoźnika z odpowiedzialności fakt, iż kierowca, pomimo poinformowania go o ciążących obowiązkach, nie dopełnił ich z własnego zaniedbania.
W ocenie organu odwoławczego, organ I instancji w sposób szczegółowy i precyzyjny wskazał w decyzji, na czym polegała w niniejszej sprawie nienależyta staranność kierowcy podczas dokonywania weryfikacji uprawnień cudzoziemca do wjazdu na terytorium RP. Organ odwoławczy podzielił stanowisko, iż kontrola, jaką winien przeprowadzić przewoźnik w zakresie dokumentów uprawniających pasażerów do wjazdu i pobytu na terytorium RP, nie można polegać jedynie na oświadczeniu cudzoziemca. Stwierdził, że kontrola ta winna opierać się na sprawdzeniu przez przewoźnika, bądź inną wyznaczoną przez niego osobę, czy wszyscy podróżujący posiadają dokumenty niezbędne do przekroczenia granicy (tj. dokument podróży, wizę bądź inny tytuł pobytowy, czy zezwolenie MRG) oraz upewnieniu się, czy z tych dokumentów wynikają uprawnienia do przekroczenia granicy w dniu realizacji przewozu.