Dnia 15 lipca 2016 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Małgorzata Dałkowska-Szary /spr./ Sędziowie sędzia NSA Andrzej Gliniecki sędzia del. WSA Mariusz Kotulski Protokolant starszy asystent sędziego Hubert Sęczkowski po rozpoznaniu w dniu 15 lipca 2016 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Ministra Spraw Wewnętrznych od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 czerwca 2014 r. sygn. akt IV SA/Wa 428/14 w sprawie ze skargi S. w M. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia [...] grudnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia numerów PESEL 1) uchyla zaskarżony wyrok i oddala skargę; 2) zasądza od S. w M. na rzecz Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji kwotę 360 (trzysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie wyrokiem z dnia 17 czerwca 2014 r., sygn. akt IV SA/Wa 428/14, po rozpoznaniu sprawy ze skargi S. w M. na decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia [...] grudnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie odmowy udostępnienia numerów PESEL, uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia [...] października 2013 r. o nr [...], stwierdził, że zaskarżona decyzja nie podlega wykonaniu do czasu uprawomocnienia się niniejszego wyroku i zasądził od Ministra na rzecz skarżącej zwrot kosztów postępowania sądowego.
Powyższy wyrok zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:
Wnioskiem z dnia 13 maja 2013 r. S. z siedzibą w M. wystąpiła do Ministra Spraw Wewnętrznych o udostępnienie ze zbioru PESEL danych osobowych dotyczących potencjalnych spadkobierców zmarłej M. D., tj. imion, nazwisk, adresów zameldowania na pobyt stały oraz czasowy trwający ponad 3 miesiące. Uzasadniając potrzebę uzyskania żądanych danych skarżąca wskazała, że są one niezbędne w celu zaspokojenia interesu prawnego skarżącej, będącej wierzycielem zmarłej dłużniczki. Do wniosku dołączono m.in. kserokopie nakazu zapłaty w postępowaniu nakazowym Sądu Rejonowego w M. z dnia [...] grudnia 2011 r. w sprawie [...], postanowienia z dnia [...] marca 2012 r. wydanego w tej samej sprawie oraz skróconego odpisu aktu zgonu M. D.. Ponadto w piśmie z dnia 19 sierpnia 2013 r. skarżąca wniosła dodatkowo o udostępnienie numerów PESEL spadkobierców zmarłej dłużniczki. Podniosła, że zgodnie z nowelizacją Kodeksu postępowania cywilnego, w celu wytoczenia powództwa przeciwko spadkobiercom M. D., koniecznym jest oznaczenie stron postępowania poprzez wskazanie numerów PESEL lub NIP.
W piśmie z dnia 2 września 2013 r. Minister udostępnił skarżącej dane dotyczące potencjalnych spadkobierców ww. dłużniczki (B. D., A. M., J. D., T. D., E. P., M. O. i Z. D.) w postaci: imion, nazwisk, adresów zameldowania na pobyt stały oraz czasowy trwający ponad 3 miesiące. Natomiast decyzją z dnia [...] października 2013 r., działając na podstawie art. 44i ust. 5 w związku z art. 44h ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (Dz.U. z 2006 r. Nr 139, poz. 993 ze zm.) oraz art. 104 § 1 k.p.a., odmówił udostępnienia danych w części dotyczącej informacji o numerach PESEL ww. osób.
W uzasadnieniu decyzji organ wskazał, że legitymowanie się przez wnioskodawcę interesem prawnym, zgodnie z art. 44h ust. 2 pkt 1 w związku z ust. 9 pkt 2 tego artykułu, musi być udowodnione, a nie tylko uprawdopodobnione. Minister uznał, że wnioskodawca nie wykazał, iż aktualnie posiada interes prawny w uzyskaniu informacji o numerach PESEL potencjalnych spadkobierców zmarłej dłużniczki, nie przedstawił na tę okoliczność żadnych dokumentów. Odnosząc się do nowelizacji przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, które weszły w życie w dniu 7 lipca 2013r., organ wskazał, że przepis art. 505³² § 2 pkt 1 tej ustawy nie kreuje po stronie wnioskodawcy aktualnego uprawnienia w uzyskaniu numerów PESEL osób poszukiwanych, chociaż przewiduje obowiązek wskazania w pozwie wszczynającym elektroniczne postępowanie upominawcze numeru PESEL strony pozwanej. Jednak tego rodzaju postępowanie jest wyłącznie dla wierzycieli, którym przysługują względem dłużnika roszczenia pieniężne. W przedmiotowej sprawie taka sytuacja nie zachodzi, bowiem o istnieniu zobowiązania osób poszukiwanych za długi spadkowe zmarłej M. D. przesądzi dopiero postępowanie sądowe o stwierdzenie nabycia spadku. Do tego czasu osoby poszukiwane nie mogą być traktowane jako spadkobiercy osoby zmarłej, które ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe. Tym samym wnioskodawca aktualnie nie jest legitymowany do wszczęcia elektronicznego postępowania upominawczego przeciwko potencjalnym spadkobiercom zmarłej dłużniczki, czego konsekwencją jest brak uprawnienia do uzyskania z tego tytułu numerów PESEL osób poszukiwanych. W ocenie Ministra, żądanie udostępnienia informacji o numerach PESEL potencjalnych spadkobierców M. D. jest nieudokumentowane, a w takim stanie faktycznym pozytywne załatwienie wniosku mogłoby spowodować naruszenie ich dóbr osobistych.