Dnia 14 lutego 2014 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz sędzia del. WSA Robert Sawuła /spr./ Protokolant sekretarz sądowy Agnieszka Chustecka po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2014 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Stowarzyszenia [...] z siedzibą we W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 13 czerwca 2013 r. sygn. akt IV SAB/Wr 27/13 w sprawie ze skargi Stowarzyszenia [...] z siedzibą we W. na bezczynność Prezydenta Wrocławia w przedmiocie wydania zaświadczenia potwierdzającego przyznanie statusu społecznego opiekuna zabytków oddala skargę kasacyjną
Wyrokiem z 13 czerwca 2013 r. II SAB/Wr 27/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny (dalej: "WSA") we Wrocławiu oddalił skargę Stowarzyszenia [...] z/s we W. (dalej: "Stowarzyszenie") na bezczynność Prezydenta Miasta Wrocławia w przedmiocie wydania zaświadczenia potwierdzającego przyznanie statusu społecznego opiekuna zabytków. Wyrok ten wydano w następującym stanie sprawy:
Stowarzyszenie wystąpiło ze skargą na bezczynność Prezydenta Miasta Wrocławia wykonującego swe zadania przez Miejskiego Konserwatora Zabytków w sprawie wydania zaświadczenia, o jakim mowa w art. 105 ust. 2 ustawy z 23 lipca 2003 r. ochronie zabytków i opiece nad zabytkami (Dz. U. Nr 162, poz. 1568 z późn. zm., dalej: "Uoz"), potwierdzającego przyznanie wnioskodawcy statusu społecznego opiekuna zabytków. Wyjaśniło w niej, że Dolnośląski Wojewódzki Konserwator Zabytków we Wrocławiu przedstawił wniosek Stowarzyszenia w sprawie ustanowienia go społecznym opiekunem zabytków - Parku Szczytnickiego Prezydentowi Wrocławia, Miejskiemu Konserwatorowi Zabytków we Wrocławiu. Organ ten decyzją nr [...] z [...] marca 2011 r. odmówił przyznania Stowarzyszeniu wnioskowanego statusu. Po rozpatrzeniu odwołania Stowarzyszenia decyzją z [...] lipca 2011 r. nr [...], Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu uchyliło zaskarżoną decyzję w całości i umorzyło postępowanie przed organem I instancji stwierdzając, że brak było podstawy prawnej do rozstrzygnięcia w przedmiocie zgłoszonego wniosku w formie decyzji administracyjnej.
W ocenie Stowarzyszenia spełnia ono przesłanki ustawowe do uzyskania wnioskowanego statusu. Ponadto, skoro przedmiotowy wniosek został przekazany właściwemu organowi przez Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, to obowiązkiem Prezydenta Miasta Wrocławia (działającego przez Miejskiego Konserwatora Zabytków) było automatyczne ustanowienie wnioskodawcy społecznym opiekunem zabytku i wydanie mu zaświadczenia określonego w art. 105 ust. 2 Uoz, nie później niż w terminie 7 dni, stosownie do art. 217 § 3 ustawy z 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r., Nr 98, poz. 1071 ze zm., dalej: "K.p.a."). Wobec nieotrzymania żądanego dokumentu w piśmie z 5 października 2011 r. Stowarzyszenie wezwało Prezydenta Miasta Wrocławia do usunięcia stanu bezczynności, a w piśmie z 6 grudnia 2011 r. wniosło zażalenie na niezałatwienie sprawy w terminie. Rozpoznając powyższe zażalenie Samorządowe Kolegium Odwoławcze we Wrocławiu postanowieniem z [...] lutego 2012 r., SKO 4710/2/11/12 umorzyło postępowanie zażaleniowe, powołując się na przepisy art. 37 §1, 105 § 1 w zw. z art. 126 K.p.a.
Wobec powyższego, z powołaniem się na art. 3 § 2 pkt 8 w zw. z pkt 1 i 4, art. 149 § 1 i 2 oraz art. 154 § 6 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi strona skarżąca wniosła o zobowiązanie organu do wydania spornego zaświadczenia, stwierdzenia że zachowanie organu stanowiło rażące naruszenie prawa oraz wymierzenia temu organowi grzywny.
W odpowiedzi na skargę Miejski Konserwator Zabytków we Wrocławiu odniósł się do stawianych przez Stowarzyszenie zarzutów podając, że kompetencja wojewódzkiego konserwatora zabytków, wynikająca z art. 103 Uoz, została powierzona Prezydentowi Miasta Wrocławia na mocy porozumienia Nr 10 z 5 września 2011 r. zawartego pomiędzy Wojewodą Dolnośląskim a Prezydentem Miasta Wrocławia (Dz. Urz. Woj. Dolnośl. Nr 202, poz. 3506). Dlatego też w niniejszej sprawie wyłączona została możliwość podejmowania czynności przez wojewódzkiego konserwatora zabytków, zaś Prezydent Miasta Wrocławia nie występował z wnioskiem o ustanowienie Stowarzyszenia społecznym opiekunem zabytków, nie przyznał mu również takiego statusu. W jego ocenie ustanowienie określonego podmiotu społecznym konserwatorem zabytków zależne jest od uznania administracyjnego, a zatem od oceny danego stanu faktycznego i celów ustawy, jakim jest ochrona zabytków.