1. Nie cała działalność uchwałodawcza gminy jest objęta obowiązkiem współdziałania ze związkami zawodowymi w formie opiniowania założeń i projektów aktów prawnych, obowiązek ten nie obejmuje spraw załatwianych w drodze indywidualnych aktów organizacyjnych.
2. Prawo opiniowania projektów aktów prawnych przez organizacje związkowe, o których mowa w art. 19 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych /Dz.U. 2001 nr 79 poz. 854 ze zm./, dotyczy aktów prawnych o charakterze generalnym.
Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Wojewody D. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 30 listopada 2004 r. 3/II SA/Wr 2027/03 w sprawie ze skargi Wojewody D. na uchwałę Rady Gminy Z. z dnia 28 lipca 2003 r. nr IV/XI/58/03 w przedmiocie likwidacji Gminnego Zakładu Komunalnego w Z. z siedzibą w J. - oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu wyrokiem z dnia 30 listopada 2004 r. /3/II SA/Wr 2027/03/, po rozpoznaniu sprawy ze skargi Wojewody D. na uchwałę nr IV/XI/58/03 Rady Gminy Z. z dnia 28 lipca 2003 r. w przedmiocie likwidacji Gminnego Zakładu Komunalnego w Z. - oddalił skargę.
W uzasadnieniu wyjaśniono, że w skardze Wojewoda zarzucił naruszenie art. 19 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych /Dz.U. 2001 nr 79 poz. 854 ze zm./ i wnosił o stwierdzenie nieważności uchwały. Z powołanego przepisu wynika, że organy samorządu zobowiązane są skierować założenia albo projekty aktów prawnych do zaopiniowania do odpowiednich władz związku. Użyty w ustawie zwrot "akty prawne" należy rozumieć szeroko, nie ograniczając go do aktów prawa powszechnie obowiązującego. Taką wykładnię potwierdza ustawa z dnia 20 lipca 2000 r. o ogłaszaniu aktów normatywnych i niektórych aktów prawnych /Dz.U. nr 62 poz. 718 ze zm./, która posługuje się pojęciem aktu normatywnego i aktu prawnego, a każdy akt normatywny jest aktem prawnym. Przy wykładni art. 19 ust. 1 i 2 pow. ustawy o związkach zawodowych należy też uwzględnić brzmienie tegoż przepisu przed nowelizacją dokonaną ustawą z dnia 6 lipca 2001 r. o Trójstronnej Komisji do Spraw Społeczno-Gospodarczych i wojewódzkich komisjach dialogu społecznego /Dz.U. nr 100 poz. 1080/, z którego wynikał obowiązek konsultacji ze związkami zawodowymi założeń i projektów ustaw oraz aktów wykonawczych do tych ustaw w zakresie objętym zadaniami związków zawodowych. Ponieważ ochrona zbiorowa obejmuje także pracowników niezrzeszonych w żadnym związku to fakt że w likwidowanym zakładzie nie działały związki zawodowe nie miał znaczenia prawnego. Ponadto kontrola związków obejmuje także przestrzeganie prawa przy likwidacji zakładów pracy /art. 7 i art. 8 ustawy o związkach zawodowych/. W tej sytuacji organy Gminy Z. miały obowiązek przedstawienia założeń lub projektu uchwały o likwidacji Gminnego Zakładu Komunalnego reprezentatywnym organizacjom związkowym, którego nie dopełniły podejmując uchwałę bez konsultacji ze związkami zawodowymi.
W odpowiedzi na skargę Gmina Z. wniosła o jej oddalenie, wskazując że podjęła skuteczne starania o zabezpieczenie pracy lub świadczeń pracownikom likwidowanego Zakładu, zaistniały ponadto nieodwracalne skutki w postaci faktycznej, całkowitej i nieodwracalnej likwidacji z dniem 31 października 2003 r. polegającej na sprzedaży podstawowego sprzętu technicznego i zatrudnieniu jego pracowników w powołanym z udziałem Gminy Z. Przedsiębiorstwie Higieny Komunalnej T.-F. Z., które przejęło działalność likwidowanego Zakładu oraz przyznaniu części pracowników świadczeń przedemerytalnych, emerytalnych lub dla bezrobotnych. Rada przedstawiła tryb postępowania w sprawie i starania o interesy pracowników, w wyniku których żaden nie złożył odwołania do sądu pracy. W dniu 29 września 2003 r. z Przedsiębiorstwem Higieny Komunalnej T.-F. Spółka z o.o. we W. zawarto umowę spółki z o.o. pod nazwą Przedsiębiorstwo Higieny Komunalnej T.-F. Z. Sp. z o.o., kierownikiem jej został kierownik zlikwidowanego Zakładu. Spośród pracowników niezatrudnionych w Spółce: jeden uzyskał prawo do emerytury, trzech uzyskało świadczenie przedemerytalne a sześciu zasiłki dla bezrobotnych. Szybkie tempo likwidacji Zakładu było związane z gwałtownym wzrostem strat i spowodowało zaniedbanie zarzucane przez Wojewodę.