Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Stahl /spr/ Sędziowie NSA Maria Czapska - Górnikiewicz Marek Gorski Protokolant Anna Jusińska po rozpoznaniu w dniu 20 lutego 2007 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Stowarzyszenia Ochrony S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 października 2005 r. sygn. akt 7/IV SA 5014/03 w sprawie ze skargi Gospodarstwa Rolnego S. spółka Spółka Jawna na decyzję Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] listopada 2003 r. nr [...] w przedmiocie przywrócenia poprzedniego sposobu użytkowania uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie.
Wyrokiem z dnia 28 października 2005 r. ( sygn. akt 7/IV SA 5014/03 ) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną decyzję Mazowieckiego Wojewódzkiego Inspektora Nadzoru Budowlanego z dnia [...] listopada 2003 r., zn. [...] i poprzedzającą ją decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. z dnia [...] lipca 2003 r., która nakazano S. K., W. Z., T. W. i Z. B. - właścicielom Spółki Jawnej Gospodarstwo Rolne S. przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania silosów zlokalizowanych na działce nr 408 w S. Gm. W. poprzez usunięcie z nich zgromadzonych osadów ściekowych. Wyrok ten zapadł w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy:
Decyzją z dnia [...] lipca 2003 r. Powiatowy Inspektor Nadzoru Budowlanego w S. nakazał S. K., W. Z., T. W. i Z. B. jako właścicielom Spółki Jawnej Gospodarstwo Rolne S. przywrócenie poprzedniego sposobu użytkowania silosów zlokalizowanych na działce nr 408 w S. Gm. W. W uzasadnieniu tej decyzji wskazano, że w wyniku przeprowadzonych oględzin ustalono, iż na w/w działce znajduje się 5 silosów żelbetowych, które od jesieni 2002 r. wykorzystywane były pod składowanie odpadów ściekowych, w przeciwieństwie do okresu wcześniejszego, kiedy poprzedni właściciel Agencja Własności Rolnej Skarbu Państwa wykorzystywała je jako silosy paszowe. Organ uznał, że nastąpiła zmiana sposobu użytkowania obiektu budowlanego i stwierdził, że składowanie paszy jest czym innym niż składowanie odpadów ściekowych, natomiast zmiana sposobu użytkowania wymagała pozwolenia właściwego organu, o które inwestorzy nie wystąpili. Lokalizacja silosów po zmianie sposobu ich użytkowania nie jest także zgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.
Od powyższej decyzji S. K. i W. Z., działający w imieniu Spółki Jawnej Gospodarstwo Rolne S. wnieśli odwołanie, w którym stwierdzono, że silosy wykorzystywane są zgodnie z decyzją Starosty S. z dnia 9 października 2002 r. zezwalającą na działalność w zakresie odzysku odpadów w postaci osadów ściekowych na okres 10 lat. Nakaz usunięcia osadów ściekowych ingeruje więc w swobodę dysponowania własnością, szczególnie, że zarówno poprzedni, jak i ówczesny sposób wykorzystywania silosów jest związany z produkcją rolną. Zdaniem skarżącej składowanie pasz jest tym samym co składowanie odpadów ściekowych, natomiast pismo Wójta Gminy, w którym stwierdzono sprzeczność sposobu wykorzystywania silosów z planem miejscowym jest wydane bez podstawy prawnej.
Mazowiecki Wojewódzki Inspektor Nadzoru Budowlanego decyzją z dnia [...] listopada 2003 r. utrzymał w mocy decyzję Powiatowego Inspektora Nadzoru Budowlanego w S. z dnia [...] lipca 2003 r. W uzasadnieniu organ wskazał, że zmiana sposobu użytkowania wymagała uzyskania pozwolenia właściwego organu, po uprzednim zaopiniowaniu tej zmiany przez służby ochrony środowiska.
W skardze na tą decyzję, wniesioną przez S. K. i W. Z., zarzucono naruszenie art. 71 ust. 1 w zw. z art. 71 ust. 2 pkt 2 Prawa budowlanego przez przyjęcie, że nastąpiła samowolna zmiana sposobu użytkowania obiektów budowlanych, które są użytkowane zgodnie z ich przeznaczeniem, naruszenie art. 63 ust. 2 ustawy o odpadach przez przyjęcie, że lokalizacja silosów po zmianie sposobu użytkowania jest niezgodna z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, podczas gdy miejsce magazynowania odpadów nie wymaga wyznaczenia w trybie przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym oraz naruszenie przepisów postępowania przez nienależyte wyjaśnienie sprawy i niewyczerpanie materiału dowodowego. W uzasadnieniu skargi podniesiono, że Gospodarstwo Rolne S. dzierżawi od Agencji Nieruchomości Rolnych nieruchomość rolną z zabudowaniami o pow. 342 ha. Do celu produkcji roślin bioenergetycznych, co stanowi główne zamierzenie Spółki, niezbędne jest gromadzenie nawozu. Spółka uzyskała zezwolenie Starosty S., który decyzją z dnia 9 października 2002 r. upoważnił Spółkę na okres 10 lat do prowadzenia działalności w zakresie odzysku odpadów w postaci osadów ściekowych oraz grzybni pofermentacyjnej z obowiązkiem ich magazynowania w 5 silosach znajdujących się na terenie gospodarstwa. Ze względu na niemożność pozyskania grzybni pofermentacyjnej, silosy wykorzystywane były wyłącznie do składowania osadów ścieków komunalnych, co w myśl art. 43 ust. 5 w zw. z art. 43 ust. 1 pkt 5 ustawy o odpadach nie wymaga uzyskania zezwolenia. Silosy to typowe obiekty magazynowe przeznaczone do przechowywania różnych substancji związanych z produkcją rolną, nie ma podstaw do żądania uzyskania zezwolenia i wcześniejszej opinii w zakresie ochrony środowiska, ponieważ komunalne osady ściekowe w rozporządzeniu Ministra Środowiska z dnia 27 września 2001 r. w sprawie katalogu odpadów sklasyfikowane są jako bezpieczne, a ponadto działalność w zakresie odzysku osadów ściekowych do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz, zgodnie z art. 43 ust. 5 ustawy o odpadach nie jest reglamentowana zezwoleniem administracyjnym. Ponadto wskazano, iż miejsce składowania osadów nie wymaga wyznaczenia w trybie przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym.