Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz Sędziowie Sędzia NSA Anna Łuczaj Sędzia del. WSA Renata Owczarzak ( spr. ) Protokolant Elżbieta Maik po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2012 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej S. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 1 grudnia 2010 r. sygn. akt IV SA/Po 512/10 w sprawie ze skargi S. M. na decyzję Wojewody W. z dnia [...] kwietnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie wymeldowania oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 1 grudnia 2010 r. (sygn. akt II SA/PO 512/10) Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu oddalił skargę S. M. na decyzję Wojewody W. z dnia [...] kwietnia 2010 r. nr [...] w przedmiocie wymeldowania.
Powyższe orzeczenie zapadło w następujących okolicznościach faktycznych i prawnych sprawy.
Burmistrz Miasta Ś., działając na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 10 kwietnia 1974 r. o ewidencji ludności i dowodach osobistych (tekst jednolity: Dz. U. z 2006 r. Nr 139 poz. 993 ), decyzją z dnia [...] lutego 2010 r., nr [...] orzekł o wymeldowaniu z pobytu stałego z mieszkania nr [...] w budynku nr [...] na Osiedlu [...] w Ś. S. M.
W uzasadnieniu organ wskazał, iż w toku przeprowadzonego postępowania ustalono, że S. M. opuścił sporny lokal, gdzie jest zameldowany na pobyt stały i nie zamieszkuje w nim od 1 lutego 2009 r. lecz zmusiła go do tego sytuacja rodzinna. Nie zgłaszał się on jednak do Sądu lub innych organów w sprawie ewentualnego utrudniania zamieszkiwania w przedmiotowym lokalu. Ponadto wyjaśniono, że osoba która została z lokalu usunięta w drodze przymusu fizycznego lub psychicznego i nie wystąpiła do sądu lub organów ścigania o ochronę swoich uprawnień, albo gdy z takimi roszczeniami wystąpiła, ale nie uzyskała korzystnego dla siebie orzeczenia, zgodnie z orzecznictwem jest traktowana jako podmiot, który dobrowolnie opuszcza lokal.
Zdaniem organu S. M. opuszczając miejsce stałego zameldowania i od kilku miesięcy lokując swe centrum życiowe w innych miejscach, wypełnił dyspozycję art.15 ust. 2 ustawy i tej oceny nie zmienia okoliczność, że strona nie opuściła lokalu dobrowolnie, a zmusiła ją do tego sytuacja rodzinna. Z niekwestionowanych w sprawie ustaleń wynika bowiem, że S. M. nie poczynił żadnych środków o ochronę swoich uprawnień do zamieszkiwania w przedmiotowym lokalu.
Ponadto organ wskazał, że przepisy o ewidencji ludności w pierwszym rzędzie pełnią funkcję rejestracyjną, co oznacza, iż zameldowanie następuje głównie po to, by w interesie państwa rejestrować miejsce faktycznego pobytu obywateli. Organ meldunkowy nie jest uprawniony do rozstrzygania spraw rodzinnych, mieszkaniowych czy też majątkowych, jak i rozstrzygania sporów między zwaśnionymi stronami w przypadku nie uregulowania stanu prawnego lokalu - spory te należą do jurysdykcji sądu powszechnego. Przedmiotem postępowania jest dokonanie oceny, czy osoba dobrowolnie i trwale opuściła bez wymeldowania dotychczasowe miejsce pobytu stałego. Oceniając całokształt zgromadzonego materiału dowodowego organ stwierdził, że w rozpatrywanej sprawie wyczerpane zostały przesłanki zawarte w art.15 ust. 2 ustawy o ewidencji ludności i dowodach osobistych.
Zdaniem organu ustalono w sposób nie budzący wątpliwości, że S. M. nie zamieszkuje w mieszkaniu nr [...] w budynku nr [...] na Osiedlu [...] w Ś., a fakt posiadania w lokalu chociażby części swoich rzeczy, czy innych ruchomości nie prowadzi do wniosku, iż przesłanka opuszczenia lokalu nie została spełniona. Jeżeli bowiem przez faktyczne zamieszkiwanie w danym lokalu rozumie się koncentrowanie tam swoich spraw życiowych, to pozostawienie w tym lokalu rzeczy bez spełnienia w nim podstawowych funkcji związanych z bytowaniem, nie może prowadzić do odmiennego wniosku niż ten, iż nastąpiło faktyczne opuszczenie mieszkania.