Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Alicja Plucińska-Filipowicz (spr.), Sędziowie NSA Andrzej Gliniecki, Bożena Walentynowicz, Protokolant Mariusz Szufnara, po rozpoznaniu w dniu 28 kwietnia 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej skargi kasacyjnej Województwa Wielkopolskiego od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 20 stycznia 2005 r. sygn. akt IV SA/Po 1517/04 w sprawie ze skargi Województwa Wielkopolskiego na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] listopada 2004 r. Nr [...] w przedmiocie odwołania ze składu Rady Muzeum oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z dnia 20 stycznia 2005 r. sygn. akt IV SA/Po 1517/04 po rozpoznaniu skargi Województwa Wielkopolskiego na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Wielkopolskiego z dnia [...] listopada 2004 r. Nr [...] w przedmiocie odwołania ze składu Rady Muzeum oddaliło skargę.
W uzasadnieniu wyroku Sąd I instancji podał, że uchwałą z dnia [...] 2004 r. Nr [...] na podstawie art. 11 ust. 4 ustawy z dnia 21 listopada 1996 r. o muzeach /Dz. U. z 1997 r. Nr 5, poz. 24 ze zm./ Sejmik Województwa Wielkopolskiego odwołał T. C. ze składu Rady przy Muzeum - Zespół Pałacowo-Parkowy w D. podając, że radni Sejmiku akceptując kandydaturę T. C. na członka Rady Naukowej Muzeum w D. nie wiedzieli o jego działalności jako namiestnika Wielkiej Loży Narodowej Polska, zarejestrowanej jako stowarzyszenie. Przytoczono jednocześnie wypowiedź T. C. zawartą w publikacji [...] z dnia [...] pt. "Polowanie na masonów", w której stwierdził, że nikt nie może liczyć na kontakt z poznańskim oddziałem Wielkiej Loży Narodowej - Świątynią Hymnu Jedności, której członkowie "będą działać w sposób utajniony nie podając siedziby organizacji". Zdaniem radnych tego rodzaju organizacja popada w konflikt z art. 13 Konstytucji RP, który zakazuje istnienia m. in. organizacji przewidujących utajnienie struktur lub członkostwa, a przynależność T. C. do takiej organizacji uzasadnia jego odwołanie z funkcji Rady Muzeum. Wojewoda Wielkopolski rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia 9 listopada 2004 r. na podstawie art. 82 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa /Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1590 ze zm./ stwierdził nieważność powyższej uchwały w całości ze względu na istotne naruszenie prawa uznając, że działalność T. C. w Wielkiej Loży Narodowej Polska nie może stanowić podstawy odwołania ze składu Rady muzeum, gdyż funkcjonuje ona w ramach obowiązującego w Polsce porządku korporacyjnego i prowadzi działalność jako zarejestrowane stowarzyszenie. Ewentualne naruszenie art. 13 Konstytucji RP musi zostać udowodnione w postępowaniu sądowym i dopiero prawomocny wyrok delegalizujący daną organizację może stanowić podstawę do podejmowania jakichkolwiek działań w stosunku do jej członków. Ocena dokonana przez Sejmik narusza natomiast wyrażoną w art. 32 ust. 2 Konstytucji zasadę równości i zakaz dyskryminacji. Uchwała została ponadto wydana z naruszeniem art. 11 ust. 3 ustawy o muzeach, gdyż pogwałciła zasadę kadencyjności członków rady muzeum. Odwołanie i powołanie nowych członków należy uznać za wyjątek, mogący mieć miejsce wyłącznie w nadzwyczajnych okolicznościach.
Skargę na powyższe rozstrzygnięcie wniósł Marszałek Województwa Wielkopolskiego zarzucając naruszenie art. 11 ust. 4 ustawy o muzeach oraz art. 79 i 82 ust. 1 ustawy o samorządzie województwa podnosząc, że niezależnie od brzmienia art. 11 ust. 3 ustawy o muzeach Sejmik ma prawo na mocy art. 11 ust. 4 tej ustawy odwołać członka rady muzeum przed upływem kadencji na zasadzie swobodnego uznania. Podstawę rozstrzygnięcia nie stanowił art. 13 Konstytucji RP, który to przepis był tylko "składnikiem merytorycznego uzasadnienia uchwały". W skardze zakwestionowano też możliwość bezpośredniego stosowania przez Wojewodę art. 32 ust. 2 Konstytucji, skoro przepis szczególny uprawnia sejmik do odwołania członka rady muzeum na zasadzie uznania.