Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Jaśkowska (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Jolanta Rudnicka Sędzia del. WSA Sławomir Wojciechowski Protokolant sekretarz sądowy Marcin Kowalski po rozpoznaniu w dniu 27 sierpnia2013 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Zgromadzenia Międzygminnego Związku Wodociągów i Kanalizacji w Wodzisławiu Śląskim od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 października 2012 r. sygn. akt IV SA/Gl 180/12 w sprawie ze skargi Wojewody Śląskiego na uchwałę Zgromadzenia Międzygminnego Związku Wodociągów i Kanalizacji w Wodzisławiu Śląskim z dnia 28 listopada 2000 r. nr V/35/2000 w przedmiocie ustalenia wysokości diet oddala skargę kasacyjną.
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 9 października 2012 r. sygn. akt IV SA/Gl 180/12 stwierdził, że uchwała Zgromadzenia Międzygminnego Związku Wodociągów i Kanalizacji w Wodzisławiu Śląskim z dnia 28 listopada 2000 r. nr V/35/2000 w przedmiocie wysokości diet została wydana z naruszeniem prawa, ponadto orzekł, że zaskarżona uchwała nie może być wykonana. Wyrok ten zapadł na tle następującego stanu prawnego i faktycznego sprawy.
Zaskarżoną uchwałą, na podstawie art. 25 ust. 4 i 5 w związku z art. 69 ust. 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym - tj. Dz. U. z 1996 r. Nr 13, poz.74 ze zm. (powoływana jako: u.s.g.) oraz § 11 pkt 8 Statutu Międzygminnego Związku Wodociągów i Kanalizacji w Wodzisławiu Śląskim z dnia 12 listopada 1996 r. Zgromadzenie Związku ustaliło diety miesięczne dla członków Zarządu Związku i pozostałych jego członków (§ 2) oraz dla przedstawicieli gmin niebędących pracownikami samorządowymi (§ 4), dla których podstawę stanowić miała kwota bazowa określona według § 1 uchwały. W §§ 3, 5, 6, 7, 8 sprecyzowano sposób i kryteria wypłaty diet, zaś w § 9 uchylono dotychczasowe przepisy obowiązujące w tym zakresie. Wykonanie uchwały powierzono Skarbnikowi i Zarządowi Związku (§ 10) i określono, że uchwała wchodzi w życie z dniem podjęcia z mocą od 1 grudnia 2000 (§ 11).
W skardze skierowanej do WSA w Gliwicach Wojewoda Śląski domagał się stwierdzenia niezgodności z prawem tej uchwały ze względu na naruszenie art. 25 ust. 4 w zw. z art. 69 ust. 3 u.s.g. Według organu nadzorczego art. 25 ust. 4 u.s.g. nie może stanowić podstawy prawnej podjęcia uchwały przyznającej uprawnienia do diet dla członków i zarządu związku międzygminnego. Związek taki jest odrębnym od gminy podmiotem, ma osobowość prawną, a przekazane mu zadania realizuje we własnym imieniu i na własną odpowiedzialność. Art. 69 ust. 3 ustawy samorządowej stanowi, że do zgromadzenia związku stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące gmin. Oznacza to, że do związków winny być stosowane tylko takie regulacje dotyczące gmin, które nie kolidują ze szczególnymi przewidzianymi w art. 64-73a tej ustawy. Nie ma zatem podstaw do stosowania w tym zakresie art. 23-25b cytowanej ustawy. Wojewoda podkreślił, że w skład zgromadzenia związku wchodzą wójtowie gmin uczestniczących w związku oraz radni albo zastępcy wójta. Organem wykonawczym związku jest zarząd powoływany przez zgromadzenie spośród członków, a zatem te same osoby (członkowie zgromadzenia) wchodzą w skład zarządu i zgromadzenia. W skład zarządu nie wchodzą więc radni, a członkowie zgromadzenia. Nie są oni zatem radnymi w rozumieniu ustawy o samorządzie gminnym.
Zgromadzenie Związku wniosło o oddalenie skargi. Według stanowiska strony, pomimo, iż w dacie podjęcia zaskarżonej uchwały nie obowiązywał art. 69 ust. 3 u.s.g., to jednak nie można pominąć go przy ocenie legalności przeprowadzonej w niniejszej sprawie. Odpowiednie stosowanie art. 25 ust. 4 u.s.g. prowadzi do wniosku, że zgromadzeniu związku służy prawo ustalania zasad, na jakich członkowi zgromadzenia związku przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży. Podniesiono również, że praca na rzecz wspólnot lokalnych jakkolwiek nie powinna być źródłem korzyści materialnych, to jednak nie może generować strat.