Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Małgorzata Masternak - Kubiak (spr.) Sędziowie Sędzia NSA Paweł Miładowski Sędzia del. WSA Mariola Kowalska Protokolant asystent sędziego Katarzyna Kasprzyk po rozpoznaniu w dniu 9 czerwca 2014 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Związku Gmin "B." od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 19 grudnia 2013 r. sygn. akt III SA/Wr 685/13 w sprawie ze skargi Wojewody Dolnośląskiego na uchwałę Związku Gmin "B." z dnia [...] lutego 2000 r. nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości diet dla przedstawicieli gmin w Związku Gmin "B." oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 19 grudnia 2013 r., sygn. akt III SA/Wr 685/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu po rozpoznaniu skargi Wojewody Dolnośląskiego na uchwałę Związku Gmin "B." z dnia [...] lutego 2000 r. Nr [...] w przedmiocie ustalenia wysokości diet dla przedstawicieli gmin w Związku Gmin "B.", w pkt I stwierdził, że uchwała Nr [...] z dnia [...] lutego 2000 r. Zgromadzenia Związku Gmin "B." w sprawie ustalenia wysokości diet dla przedstawicieli gmin w Związku Gmin "B." narusza prawo; w pkt II. oddalił wniosek strony skarżącej o zasądzenie kosztów postępowania; w pkt III. określił, że wymieniony przepis nie podlega wykonaniu do dnia prawomocności wyroku.
W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że zaskarżając powyższą uchwałę Wojewoda Dolnośląski podniósł, że została ona podjęta z istotnym naruszeniem prawa tj. art. 25 ust. 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie terytorialnym (Dz. U. z 1990 r. Nr 16, poz. 95 ze zm.), w związku z art. 7 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. 1997 r. Nr 78, poz. 483 ze zm).
Skarżący wskazał, że zgodnie z art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie gminnym, na zasadach ustalonych przez radę gminy, radnemu przysługują diety oraz zwrot kosztów podróży służbowych. Z kolei zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy o samorządzie terytorialnym, organem stanowiącym i kontrolnym związku jest zgromadzenie związku, a zgodnie z art. 73 ust. 1 ustawy, organem wykonawczym związku jest zarząd. Zdaniem Wojewody osoby wchodzące w skład organu stanowiącego i kontrolnego, a także wykonawczego związku międzygminnego są jego członkami, nie są natomiast radnymi w rozumieniu ustawy o samorządzie terytorialnym. Brak jest zatem regulacji prawnych pozwalających stosowanie do członków zgromadzenia związku komunalnego, poprzez analogię, przepisów ustawy o samorządzie terytorialnym dotyczących radnych gminy. Z powszechnie obowiązujących przepisów prawa nie wynika uprawnienie członków zgromadzenia związku do rekompensaty z tytułu pełnionych przez nich, w ramach członkostwa w związku funkcji.
W ocenie Wojewody Dolnośląskiego, dieta, o której mowa w art. 25 ust. 4 ustawy o samorządzie terytorialnym, nie jest terminem tak pojemnym, aby objąć nim rekompensatę, ekwiwalent czy też wynagrodzenie za udział w posiedzeniach organu stanowiącego i kontrolnego oraz wykonawczego innej niż gmina osoby prawnej. Oznacza to, że nie istnieją podstawy prawne do przyznawania oraz ustalania wysokości diet przez organ stanowiący związku komunalnego dla członków zgromadzenia, zarządu, komisji rewizyjnej i budżetowej związku. Funkcja członka organu lub związku międzygminnego nie jest odpowiednikiem funkcji, jaką sprawuje radny w organie stanowiącym i kontrolnym gminy (radzie gminy) i który z tego tytułu otrzymuje dietę. Związek międzygminny nie jest gminą. Mimo ewidentnej więzi tego związku z uczestniczącymi w nim gminami, związek ma osobowość prawną i dysponuje pełną samodzielnością. Z kolei członków organów i komisji związku nie można uznać za radnych, gdyż nie wiąże ich ze związkiem mandat z tytułu wykonywania funkcji członka organu lub komisji związku. Powyższe, w opinii organu nadzoru, potwierdza sama ustawa o samorządzie gminnym, konsekwentnie posługując się pojęciem "członek zgromadzenia" lub "członek zarządu" (art. 72 ust. 1 ustawy, art. 73 ust. 3 ustawy), a nie radny zgromadzenia, radny zarządu czy radny związku międzygminnego.