Dnia 19 czerwca 2012 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Jerzy Stelmasiak /spr./ sędzia NSA Barbara Adamiak sędzia del. WSA Jerzy Siegień Protokolant Mariusz Szufnara po rozpoznaniu w dniu 19 czerwca 2012 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Rady Gminy Czernichów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 25 listopada 2011 r. sygn. akt II SA/Kr 1467/11 w sprawie ze skargi Prokuratora Rejonowego Kraków - Prądnik Biały na uchwałę Rady Gminy Czernichów z dnia 24 września 1999 r. nr XVI/122/99 w przedmiocie udziału mieszkańców w realizacji budowy kanalizacji oddala skargę kasacyjną.
Wyrokiem z dnia 25 listopada 2011 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, po rozpoznaniu skargi Prokuratora Rejonowego Kraków-Prądnik Biały, stwierdził nieważność uchwały Rady Gminy Czernichów z dnia 24 września 1999 r. nr XVI/122/99 w przedmiocie udziału mieszkańców w realizacji budowy kanalizacji sanitarnej w Czernichowie i w Rybnej.
W uzasadnieniu Sąd I instancji wskazał, że w zaskarżonej uchwale ustalono wysokość udziału finansowego na kwotę 1.900 zł od jednej nieruchomości planowanej do włączenia. Jak podstawę prawną uchwały wskazano art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. z 1996 r. Nr 13, poz. 74 ze zm.).
Powyższą uchwałę zaskarżył do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie Prokurator Rejonowy Kraków-Prądnik Biały. Wniósł o stwierdzenie nieważności uchwały, bowiem w jego ocenie przepis podany jako podstawa prawna uchwały nie może być podstawą do nałożenia w drodze uchwały obowiązku ponoszenia opłat, jako warunku koniecznego dla podłączenia do urządzeń kanalizacji sanitarnej. Prokurator wskazał, że zaskarżona uchwała jest aktem prawa miejscowego, a żaden przepis nie przyznaje i nie przyznawał radom gmin kompetencji do wprowadzania tego rodzaju opłat w drodze aktów powszechnie obowiązujących. Opłaty te nie są też świadczeniami podatkowymi.
W odpowiedzi na skargę, Gmina Czernichów wniosła o oddalenie skargi. W ocenie Gminy art. 18 ustawy o samorządzie gminnym może stanowić podstawę do określania zasad dobrowolnego udziału mieszkańców w kosztach budowy infrastruktury technicznej. Gmina podkreśliła, że z zaskarżonej uchwały nie wynika, że świadczenie ma charakter przymusowy. Powołała się także na poprzednią uchwałę Rady Gminy w Czernichowie z dnia 30 kwietnia 1993 r., zgodnie z którą udział ludności w realizacji inwestycji mógł polegać na wpłacie pewnej kwoty pieniężnej, zaświadczeniu bezpośredniej robocizny bądź na udostępnieniu własnego sprzętu lub też na wykonaniu dokumentacji projektowej. Gmina Czernichów wyjaśniła, że zaskarżona uchwała służy jedynie wskazaniu przy jakim zaangażowaniu finansowym społeczności lokalnej inwestycja będzie mogła być przez gminę realizowana, przy założeniu braku jej własnych środków na sfinansowanie inwestycji w całości. Stwierdzono, że w ramach upoważnienia do określenia zasad dobrowolnego udziału mieszkańców w kosztach realizacji inwestycji gminnych, rada gminy może określać także formę tego udziału, w tym ustalić, że udział ten będzie miał charakter pieniężny, a także określić jego wysokość pod warunkiem zachowania jego dobrowolności.
Stwierdzając nieważność zaskarżonej uchwały Sąd I instancji wyjaśnił, że z art. 18 ustawy o samorządzie gminnym jednoznacznie wynika, że ustanawia on jedynie tzw. "domniemanie kompetencji" na rzecz rady gminy i nie ma charakteru podstawy prawnej dla jakichkolwiek działań konkretyzujących prawo. Nie można więc tylko na jego podstawie wydawać jakichkolwiek aktów generalnych ani decyzji administracyjnych, w tym nie mógł on być podstawą dla zaskarżonej uchwały.