Dnia 14 lutego 2014 roku Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: sędzia NSA Aleksandra Łaskarzewska /spr./ sędzia NSA Arkadiusz Despot-Mładanowicz sędzia del. WSA Robert Sawuła Protokolant sekretarz sądowy Agnieszka Chustecka po rozpoznaniu w dniu 14 lutego 2014 roku na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej sprawy ze skargi kasacyjnej Gminy W. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 9 września 2013 r. sygn. akt IV SA/Gl 629/13 w sprawie ze skargi Gminy W. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie wydania polecenia Komendantowi Komisariatu Policji przez Wójta Gminy oddala skargę kasacyjną
Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach wyrokiem z dnia 27 sierpnia 2013 r. sygn. akt. IV SA/Gl 629/13 oddalił skargę Gminy W. na rozstrzygnięcie nadzorcze Wojewody Śląskiego z dnia [...] kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie wydania polecenia Komendantowi Komisariatu Policji przez Wójta Gminy.
W sprawie ustalono następujący stan faktyczny.
Rozstrzygnięciem nadzorczym z dnia [...] kwietnia 2013r. Nr [...] Wojewoda Śląski, na podstawie art. 91 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 z późn. zm.) stwierdził nieważność zarządzenia Nr [...] Wójta Gminy W. z dnia [...] stycznia 2013r. wydanego na podstawie art. 11 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990r. o Policji (Dz. U. z 2011r. Nr 287 poz. 1687 ze zm.) w zw. z art. 7 ust. 1 i art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2001r. Nr 142 poz. 1591). W akcie tym Wójt Gminy W. polecił Komendantowi Komisariatu Policji podjęcie działań zmierzających do usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego, związanego z brakiem usunięcia śniegu, lodu i błota pośniegowego z chodników położonych wzdłuż dróg powiatowych na terenie Gminy W. Organ nadzoru uznał to zarządzenie za sprzeczne z art. 7 Konstytucji RP, z którego treści wynika, iż organy administracji publicznej działają na podstawie i w granicach prawa. Jego zdaniem zarządzenie wójta może dotyczyć wyłącznie podmiotów, które są wójtowi, jako organowi gminy, podporządkowane. Takim podmiotem nie jest Komendant Policji. Zatem Wójt Gminy nie posiadał kompetencji do wydania zarządzenia zawierającego polecenie skierowane do Komendanta Policji.
Zdaniem organu nadzorczego wskazanie w podstawie prawnej zaskarżonego zarządzenia art. 11 ust. 1 ustawy o Policji mówiącego o uprawnieniu wójta gminy do żądania od Komendanta Policji przywrócenia stanu zgodnego z porządkiem prawnym lub podjęcia działań zapobiegających naruszeniu prawa, a także zmierzających do usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego, w sytuacji gdy przyczyną wydania zakwestionowanego zarządzenia było niewykonanie obowiązku utrzymania nawierzchni chodników położonych wzdłuż dróg powiatowych, w tym odśnieżanie i uprzątnięcie zalegającego na nich śniegu, lodu i błota pośniegowego, było błędne albowiem zaistniała sytuacja nie wypełniała żadnej z przesłanek, o której mowa w tym przepisie.
W ocenie organu nadzoru brak porozumienia między podmiotami, do których należy z mocy ustawy dbałość o utrzymanie czystości i porządku poprzez uprzątnięcie błota, śniegu, lodu i innych zanieczyszczeń z chodników położonych wzdłuż nieruchomości nie oznacza zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego, a jedynie świadczy o niewykonywaniu przez te podmioty swoich obowiązków. Wojewoda Śląski wskazał na zapisy ustawy z dnia 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (t.j. Dz. U z 2012r. poz. 391), która jego zdaniem w sposób kompletny reguluje tryb postępowania wójta w sytuacji, gdy zobowiązane podmioty nie realizują swoich obowiązków określonych w art. 5 ust. 1 pkt 4 tej ustawy. Wójt Gminy powinien wydać w takiej sytuacji decyzję nakazującą wykonanie obowiązku, co też uczynił. W przypadku niewykonania decyzji powinien dochodzić jej wykonania w trybie przepisów ustawy z dnia 17 czerwca 1966r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2012r. poz. 1015). Organ nadzoru uznał natomiast za bezpodstawne domaganie się egzekwowania realizacji obowiązków zarządcy dróg w ramach uprawnień przysługujących Policji. Przywołując nadto art. 11 ust. 2 ustawy o Policji Wojewoda Śląski zwrócił uwagę, że zgodnie z tym przepisem żądanie wójta gminy skierowane do komendanta Policji nie może dotyczyć czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych oraz czynności z zakresu ścigania wykroczeń. Żądanie to nie może dotyczyć wykonania konkretnej czynności służbowej ani określać sposobu wykonania zadania przez Policję. Polecenie zawarte w zaskarżonym zarządzeniu, zdaniem organu nadzoru, dotyczyło podjęcia działań mających na celu ściganie wykroczeń.