Naczelny Sąd Administracyjny w składzie następującym: Przewodniczący Sędzia NSA Małgorzata Stahl (spr.), Sędziowie NSA Anna Łuczaj, Ludwik Żukowski, Protokolant Anna Wieczorek, po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2006 r. na rozprawie w Izbie Ogólnoadministracyjnej wniosku Prezydenta Miasta Suwałk o rozstrzygniecie negatywnego sporu kompetencyjnego pomiędzy Prezydentem Miasta Suwałk a Podlaskim Wojewódzkim Konserwatorem Zabytków w Białymstoku w sprawie wydania zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów postanawia: wskazać Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Białymstoku jako organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów
II OW 97/05
Uzasadnienie
Prezydent Miasta Suwałk wystąpił z wnioskiem o rozstrzygnięcie negatywnego sporu kompetencyjnego pomiędzy nim a Wojewódzkim Urzędem Ochrony Zabytków w Białymstoku Delegatura Suwałki w sprawie wydania zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów. W uzasadnieniu wniosku wyjaśnił, że Miejska Dyrekcja Inwestycji w Suwałkach wystąpiła do Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Białymstoku Delegatura Suwałki o wydanie decyzji zezwalającej na usunięcie drzew i krzewów z terenu zespołu pokoszarowego przy ul.Pułaskiego w Suwałkach. Obszar ten jest wpisany do rejestru zabytków pod nr rej.A-807. Zgodnie z art. 83 ust.2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r.o ochronie przyrody(Dz.U. Nr 92,poz.880 ze zm.), zezwolenie na usunięcie drzew i krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków wydaje wojewódzki konserwator zabytków.
Kierownik Delegatury, działający z upoważnienia Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków postanowieniem z dnia 13 czerwca 2005 r. przekazał przedmiotowy wniosek Prezydentowi Miasta Suwałk jako organowi właściwemu, jego zdaniem, do rozpatrzenia wniosku.Jako powód odmowy rozpatrzenia wniosku podał fakt, że "żadna nieruchomość(działka), na której rosną wnioskowane drzewa i krzewy nie jest wpisana indywidualnie do rejestru zabytków". Kierownik powołał się przy tym na decyzję Ministra Kultury z dnia 29 marca 2004 r.nr DOZ-BD-5000podl-76/03/04 skierowanej do Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków, z której wynika że wojewódzki konserwator nie ma kompetencji do orzekania w sprawie wycinki drzew i krzewów znajdujących się na terenie nieruchomości niewpisanej indywidualnie do rejestru zabytków.W tej sytuacji Prezydent Miasta Suwałk, uznając że nie jest w świetle powołanej regulacji prawnej właściwy do wydania decyzji w przedmiotowej sprawie wystąpił z wnioskiem o rozstrzygnięcie sporu i wskazanie organu właściwego.
Naczelny Sad Administracyjny zważył co następuje.
W myśl przepisu art. 83 ust.2 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody ( Dz.U. Nr 92,poz.880 ze zm.)zezwolenie na usunięcie drzew i krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków wydaje wojewódzki konserwator zabytków. Faktem niekwestionowanym jest to, że drzewa i krzewy o których wycięcie chodzi znajdują się na terenie zespołu koszarowego wpisanego do rejestru zabytków pod nr A-807.Powołany wyżej przepis jest jasny w swojej treści, odwołuje się do pojęcia nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków. Zespół pokoszarowy przy ul.Pułaskiego w Suwałkach stanowi nieruchomość wpisaną do rejestru zabytków pod nr A-807. Nie zmienia tego okoliczność, że nieruchomość jest podzielona na działki które nie są indywidualnie wpisane do rejestru zabytków. W świetle przepisów ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami(Dz.U. Nr 162,poz.1568 ze zm.)zabytkiem nieruchomym ( a takim jest zespół pokoszarowy w Suwałkach )jest nieruchomość, jej część lub zespół nieruchomości. W rozważanej sprawie do rejestru zabytków pod poz.A-807 wpisany jest cały zespół jako całość.W art. 3 pkt 12 i 13 zdefiniowano pojęcie historycznego układu urbanistycznego jako przestrzennego założenia miejskiego lub wiejskiego, zawierającego zespoły budowlane, pojedyncze budynki i formy zaprojektowanej zieleni, rozmieszczone w układzie historycznych podziałów własnościowych i funkcjonalnych, w tym ulic i sieci dróg oraz historycznego zespołu budowlanego jako powiązanej przestrzennie grupy budynków wyodrębnionej ze względu na formę architektoniczną, styl ,zastosowane materiały, funkcje, czas powstania lub związek z wydarzeniami historycznymi.Z kolei przepis art.6 ust.1 pkt 1 ustawy o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami określa zabytki nieruchome podlegające ochronie i opiece bez względu na stan zachowania .W żadnym z powołanych przepisów nie ma odniesienia do geodezyjnego podziału na działki, mającego inne znaczenie i służącego innym celom niż ochrona zabytków. Zabytkiem nieruchomym może być część nieruchomości , nie odnosi się to jednak do sytuacji o której mowa w rozpoznawanej sprawie. Gdy zabytkiem nieruchomym, wpisanym do rejestru, jest cały zespół pokoszarowy, obejmujący budynki i otaczające je tereny to brak podstaw prawnych do zróżnicowanego traktowania poszczególnych działek, wchodzących w skład tego zespołu. W myśl art. 4 pkt 1 i 2 powołanej ustawy, ochrona zabytków polega na podejmowaniu działań mających na celu m.in. zagospodarowanie i utrzymanie zabytków, zapobieganie zagrożeniom mogącym spowodować uszczerbek dla wartości zabytków, kontroli stanu zachowania i przeznaczenia zabytku. Tylko służby konserwatorskie zobowiązane do wykonywania wskazanych wyżej zadań mogą wiedzieć czy i w jakim zakresie projektowana wycinka drzew może stanowić zagrożenie dla utrzymania zabytku jako całości, bez szkody dla jego wartości. Przepis art. 83 ust.2 ustawy o ochronie przyrody jest przepisem określającym organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów z terenu nieruchomości wpisanej do rejestru zabytków. Organem tym jest właściwy wojewódzki konserwator zabytków.
Z uwagi na powyższe, na podstawie art. 15 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153,poz. 1270 ze zm.), należało wskazać Podlaskiego Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków jako organ właściwy do wydania zezwolenia na usunięcie drzew i krzewów z terenu zespołu pokoszarowego przy ul.Pułaskiego w Suwałkach.