Uprawnienia do wykonywania określonych czynności i zajęć, Administracyjne postępowanie, Zawody prawnicze
Tezy

Rada właściwej izby notarialnej jest sui generis stroną postępowania administracyjnego w sprawach o powołanie notariusza i wyznaczenie siedziby jego kancelarii.

Z tego tytułu przysługuje jej prawo wniesienia do sądu administracyjnego skargi na decyzję Ministra Sprawiedliwości w tym przedmiocie.

Uzasadnienie strona 1/4

Decyzją z 25 marca 1993 r. Minister Sprawiedliwości powołał S. T. na stanowisko notariusza i wyznaczył siedzibę jego kancelarii w P. Decyzja ta była przedmiotem skargi Izby Notarialnej w P., która zarzuciła iż wydano ją z naruszeniem szeregu przepisów procesowych, a w szczególności:

- art. 7 Kpa przez niewyjaśnienie wszystkich okoliczności faktycznych oraz nieuwzględnienie interesu stron oraz interesu społecznego;

- art. 8 Kpa przez naruszenie zasady równości obywateli względem prawa oraz podważanie zaufania obywatela do organów państwa;

- art. 9 Kpa przez zaniechanie informowania uczestników o okolicznościach faktycznych i prawnych mogących mieć wpływ na wynik sprawy;

- art. 10 Kpa przez niezapewnienie stronom czynnego udziału w każdym stadium postępowania oraz nieumożliwienie im skorzystania z prawa do wypowiedzenia się co do całości zebranych materiałów i dowodów;

- art. 12 oraz art. 35 par. 1 i par. 3, art. 36 par. 1 i par. 2 Kpa przez nieterminowe załatwienie spraw oraz zaniedbanie informowania stron o przyczynach niezałatwienia sprawy w terminie;

- art. 107 par. 1 i 3 Kpa przez brak uzasadnienia faktycznego i prawnego decyzji, brak oznaczenia organu, który wydał decyzję oraz brak pouczenia o możliwości wniesienia skargi do Naczelnego Sądu Administracyjnego;

- art. 10 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. - Prawo o notariacie /Dz.U. nr 22 poz. 91/, bo zasięgnięto opinii samorządu co do siedziby kancelarii w P.

Uzasadniając zarzuty, strona skarżąca podała, że 11 kwietnia 1992 r. Rada Izby Notarialnej w P. podjęła uchwałę negatywnie opiniującą wniosek S.T. o powołanie go na stanowisko notariusza i wyznaczenie mu siedziby kancelarii w S. ponieważ - zdaniem Rady - nie mógłby on pogodzić obowiązków notariusza z funkcją członka i wiceprzewodniczącego Rady Miasta, gdyż organy samorządowe są często stroną w czynnościach notarialnych. Ponadto w S. działa już jedna kancelaria notarialna i został zaopiniowany pozytywnie wniosek innej osoby o powołanie jej na drugiego notariusza w tym mieście. Wreszcie podniesiono, że S.T. jest już drugim sędzią Sądu Rejonowego w S., który ubiega się o powołanie na stanowisko notariusza, co może doprowadzić do osłabienia składu osobowego tego Sądu. Tymczasem pismem z 25 marca 1993 r., skierowanym do S.T., podsekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości poinformowała go o powołaniu na stanowisko notariusza oraz o wyznaczeniu mu siedziby w P. Pismo to otrzymała do wiadomości Izba Notarialna w P.

Jest ono decyzją w rozumieniu Kodeksu postępowania administracyjnego, gdyż zawiera wszystkie niezbędne elementy decyzji, ale podpisane jest tylko przez podsekretarza stanu, a nie Ministra Sprawiedliwości, a zatem nie ustalono, czy przez właściwie umocowaną osobę. W piśmie wskazuje się, że pochodzi ono od Ministerstwa Sprawiedliwości, a nie od Ministra. Nie podano w nim pełnej podstawy prawnej decyzji i nie przytoczono też uzasadnienia faktycznego oraz prawnego, a także zaniechano pouczenia strony o prawie do wniesienia skargi. Stosownie do art. 10, art. 16 par. 3 i art. 35 Prawa o notariacie samorząd notarialny ma prawo do współuczestniczenia we wszystkich sprawach mających znaczenie z punktu widzenia ochrony szeroko pojmowanych praw notariuszy, a w tym zwłaszcza dopuszczenia kogoś do wykonywania zawodu notariusza. W związku z tym powinien on być zainteresowany wynikiem powołania notariusza i wyznaczenia siedziby jego kancelarii. Stosownie zatem do art. 28 Kpa samorząd notarialny jest stroną postępowania administracyjnego w takich sprawach. "Z uwagi na to, że Rada wyraziła się w przedmiocie kandydatury S.T. stanowisko negatywne, samorząd jest w tym postępowaniu o jego powołanie stroną przeciwną do osoby kandydata". Tymczasem Ministerstwo Sprawiedliwości ograniczyło udział Rady do zaopiniowania kandydata oraz siedziby jego kancelarii w innej miejscowości niż ta w której dotyczy nominacja. Wprawdzie opinia samorządu notarialnego ma charakter nie wiążący, ale nieuwzględnienie jej powinno być szczegółowo uzasadnione ze wskazaniem przyczyn, dla których tak uczyniono. Nie mogą to być przyczyny błahe. Arbitralne, nieuzasadnione w żaden sposób decyzje Ministra, podważają możliwość racjonalnego wykonywania zadań przez samorząd notarialny.

Strona 1/4