Sprawa ze skargi na decyzję Ministra Sprawiedliwości w przedmiocie: rozwiązania stosunku pracy, zniesienia indywidualnej kancelarii notarialnej w W. i odmowy wyznaczenia siedziby kancelarii notarialnej~1/ uchylił zaskarżone decyzje;~2/ zasądził od Ministra Sprawiedliwości na rzecz Janusza W. kwotę 10
Tezy

1. Bezpodstawne rozwiązanie stosunku pracy z notariuszem prowadzącym indywidualną kancelarię wyłącza dopuszczalność zniesienia jego kancelarii /art. 5 par. 1 ustawy z dnia 24 maja 1989 r. - Prawo o notariacie - Dz.U. nr 33 poz. 176/.

2. Stosownie do art. 7 par. 4 ustawy z dnia 4 lutego 1991 r. - przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o notariacie oraz o zmianie kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o księgach wieczystych /Dz.U. nr 22 poz. 92/ Minister Sprawiedliwości ma obowiązek wyznaczenia każdemu pracującemu dotychczas notariuszowi siedziby jego kancelarii.

3. Wyznaczenie siedziby kancelarii notarialnej jest decyzją administracyjną gdyż w sposób władczy naczelny organ administracji państwowej, na podstawie powszechnie obowiązującego prawa /art. 7 par. 4 ustawy z dnia 14 lutego 1991 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo o notariacie oraz o zmianie Kodeksu postępowania cywilnego i ustawy o księgach wieczystych - Dz.U. 1991 nr 22 poz. 92/, rozstrzyga sprawę indywidualną.

Wobec braku szczególnej regulacji przy wydawaniu takiej decyzji należy stosować przepisy Kodeksu postępowania administracyjnego.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu sprawy ze skargi Janusza W. na decyzję Ministra Sprawiedliwości z dnia 5 maja 1993 r. nr KD.I.121/269/93 w przedmiocie: rozwiązania stosunku pracy, zniesienia indywidualnej kancelarii notarialnej w W. i odmowy wyznaczenia siedziby kancelarii notarialnej

1/ uchylił zaskarżone decyzje;

2/ zasądził od Ministra Sprawiedliwości na rzecz Janusza W. kwotę 100.000 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania przed Naczelnym Sądem Administracyjnym.

Uzasadnienie strona 1/5

Pismem z dnia 23 kwietnia 1985 r. Prezes Sądu Wojewódzkiego w W. zwrócił się do Departamentu Spraw Cywilnych Ministerstwa Sprawiedliwości z pytaniem, czy pracujący w PBN w W. notariusz Janusz W., jako niewidomy, może sporządzać akty notarialne. Przesyłając to pismo do Dyrektora Departamentu Kadr MS dnia 30 maja 1985 r. Dyrektor Departamentu Cywilnego wyraził pogląd, że "osoba niewidoma nie daje gwarancji prawidłowego sporządzania nie tylko aktów notarialnych, lecz w ogóle czynności notarialnych /nie ma możliwości osobistego stwierdzenia tożsamości osoby, oceny zdolności stron do czynności prawnej, jak również stwierdzenia własnoręczności podpisu/. Stanowisko takie zajął również Naczelnik Wydziału Notariatu MS w notatce z dnia 30 maja 1975 r. W związku z tym Minister Sprawiedliwości pismem z dnia 19 lipca 1975 r. zwrócił się do Dyrektora Departamentu Kadr MS o spowodowanie powierzenia Januszowi W. "czynności w Państwowym Biurze Notarialnym w W. nie kolidujących z wymaganiami prawa o notariacie, a w szczególności prowadzenia punktu informacyjnego w Państwowym Biurze Notarialnym".

Decyzją z dnia 4 stycznia 1991 r. Minister Sprawiedliwości na podstawie art. 5 par. 1 ustawy z dnia 24 maja 1989 r. - Prawo o notariacie /Dz.U. nr 33 poz. 176 ze zm./ utworzył indywidualną kancelarię notarialną z siedzibą w W. a jej prowadzenie powierzył notariuszowi Januszowi W. Warunkiem wydania tej decyzji było:

1/ prowadzenie kancelarii we wspólnym lokalu z notariuszem Krystyną R., prowadzącą indywidualną kancelarię notarialną w W.;

2/ ustalenie przez notariusza Janusza W. tożsamości osób biorących udział w czynności notarialnej w sposób wyłączający wszelką wątpliwość, z wyłączeniem jednak stwierdzenia tożsamości tych osób na podstawie prawem przewidzianych dokumentów.

Minister pouczył, iż powyższa decyzja może być zaskarżona do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

W związku z tzw. prywatyzacją notariatu i wnioskiem notariusza Janusza W. o powołanie go na notariusza i wyznaczenie mu siedziby w W. dnia 14 lutego 1992 r. Wiceminister Sprawiedliwości w obecności Dyrektora Departamentu Sądów i Notariatu przyjął wnioskodawcę.

Dyrektor Departamentu Sądów i Notariatu wyraził pogląd, iż wnioskodawca, jako osoba ociemniała, nie może być powołany na notariusza. O powyższym poinformowano Janusza W., proponując mu pracę w Ministerstwie Sprawiedliwości albo poparcie starań o indywidualną kancelarię adwokacką.

W dniu 19 lutego 1992 r. Janusz W. złożył ponownie prośbę o wyznaczenie mu siedziby kancelarii notarialnej w W.

Zarówno prezes Sądu Wojewódzkiego, jak i prezes Sądu Apelacyjnego w W. wyrazili opinię, iż nie można Janusza W., jako osoby ociemniałej, powołać na notariusza prowadzącego indywidualną kancelarię.

Dnia 3 września 1992 r. orzeczono, iż Janusz W. jest inwalidą pierwszej grupy.

W dniu 11 marca 1993 r. Krajowa Rada Notarialna w piśmie do Prezesa Warszawskiej Izby Notarialnej wyraziła stanowisko, że "osoba niewidoma nie powinna być notariuszem".

Dnia 12 marca 1993 r. Rada Izby Notarialnej w W. podjęła uchwałę, w której wyraziła pogląd, że wprawdzie osoba niewidoma nie powinna być notariuszem, ale sprawa Janusza W. ma "charakter wybitnie indywidualny", bo przez szereg lat wykonywał on już zawód notariusza i gdyby nie prywatyzacja notariatu, prawdopodobnie pełniłby go nadal.

Strona 1/5